SKKN Tổ chức dạy học dự án chủ đề Trải nghiệm thực tế về xác suất thống kê, góp phần bồi dưỡng năng lực cho học sinh THPT

 tôi tiếp tục rút kinh nghiệm và hoàn thiện đề tài trong năm học 2021 – 2022, với mong muốn đề tài ngày càng có tính ứng dụng và hiệu quả cao hơn. Tuy nhiên vì điều kiện dịch bệnh phức tạp nên năm học này tôi và các đồng nghiệp chưa tổ chức trải nghiệm cho HS khối 11 được, hi vọng khi dịch bệnh lắng xuống đề tài sẽ có cơ hội được áp dụng, phát triển và nhân rộng.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Bộ Giáo dục và Đào tạo, Sách giáo viên Đại số & Giải tích 11, SGK Đại số & giải tích 11 Nxb Giáo dục, 2007.
Bộ Giáo dục và Đào tạo, Hướng dẫn thực hiện chuẩn kiến thức, kĩ năng môn Toán lớp 11, Nxb giáo dục Việt Nam, 2010.
Tài liệu tập huấn dạy học và kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực học sinh, sở GD & ĐT Nghệ An
Bộ Giáo dục và Đào tạo, Tài liệu tập huấn kĩ năng xây dựng và tổ chức các hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong trường trung học, Nxb Giáo dục, 2015.
Bộ Giáo dục và Đào tạo, Tài liệu BDTX.
Một số trang web có nội dung liên quan đến vấn đề nghiên cứu.
Một số phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực. Nhà xuất bản Đại học sư phạm Hà Nội 2010.
Tài liệu tập huấn Dạy học theo định hướng phát triển năng lực, Nxb Giáo dục, Hà Nội – 2014
Thủ tướng Chính phủ, Chiến lược phát triển Giáo dục 2011 - 2020 của Thủ tướng Chính phủ, phê duyệt ngày 13 tháng 6 năm 2012 (Quyết định số 711/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ).
Tài liệu tập huấn dạy học dự án, sở GD & ĐT Nghệ An.
PHỤ LỤC
PHỤ LỤC 1: MỘT SỐ VIDEO VÀ HÌNH ẢNH MINH HỌA
Video tiết dạy thực nghiệm tại lớp11A5:
Bổ sung thêm một số hình ảnh hoạt động
Các em HS đang chăm chú hoàn thành các đạo cụ
Một vòng quay kỳ diệu nhưng có vẻ chưa đảm bảo tính khách quan ( Sau khi thảo luận và được GV góp ý HS đã làm lại đúng yêu cầu)
Cô, trò thảo luận trước tiết báo cáo sản phẩm
Các ý kiến đóng góp từ ban chuyên môn nhà trường sau tiết học
PHỤ LỤC 2: HỒ SƠ HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC NHÓM
Danh sách HS phân theo nhóm
STT	Họ và tên
Lớp	Thành tích học tập bộ môn	Trách nhiệm
STT
Họ và tên
Lớp
Thành tích học tập bộ môn
Trách nhiệm
1




2




3




4




5




6




7




8




9










Biên bản làm việc nhóm (lập kế hoạch)
Thời gian, địa điểm, thành phần
Địa điểm:.................................................................................................
Thời gian: từ......giờ......đến .....giờ ..........Ngày.......tháng ..... năm .......
Nhóm số: ...;	Số thành viên: ....................	Lớp:...
Số thành viên có mặt............
Số thành viên vắng mặt..........
Nội dung công việc: (Ghi rõ hoạt động chính của buổi trải nghiệm đó)
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
Bảng phân công cụ thể
STT Họ và tên
Công việc được giao
Thời hạn hoàn
thành	Ghi chú
1




2




3




4




5




6




7




8




9




10




11





Kết quả làm việc
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
Thái độ tinh thần làm việc
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
Đánh giá chung
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
Ý kiến đề xuất
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
Thư kí	Nhóm trưởng
Phiếu đánh giá dự án học tập của các nhóm đánh giá lẫn nhau
TT

Nhóm
Tiêu chí

Tổng điểm
Phân công nhiệm vụ hợp
lí cho các
Mức độ hoàn
thành dự
Khả năng trình bày,
báo cáo

Ghi chú

thành viên trong nhóm, nộp sản phẩm đúng thời gian quy định, thái độ làm việc của các thành
viên (20đ)
án (40 đ)
SP dự án (Đảm bảo các thành viên đều hiểu vấn đề)
(40đ)


1
Nhóm .





2
Nhóm .





3
Nhóm.





Phiếu tự đánh giá và trong nhóm đánh giá lẫn nhau
TT

Họ và tên học sinh
Tiêu chí

Tổng điểm
Thái độ làm việc (30đ)
Tính hợp tác trong công việc
(40đ)
Mức độ hoàn thành nhiệm vụ
(40đ)
1





2





3












Họ và tên người đánh giá: ..
Phiếu tổng hợp đánh giá
TT
Họ và tên học sinh
Tự đánh giá
(100)
HS1 (100)
HS2
(100)
HS3 (100)
HS
TB
Nhóm (100)
GV (100)
1








2








3


















PHỤ LỤC 3: PHIẾU KHẢO SÁT SỰ HỨNG THÚ CỦA HS SAU KHI HỌC CHỦ ĐỀ
TT
Nội dung đánh giá
Đánh giá của HS
Ghi chú
1
Đánh giá tiết học hứng thú


2
Đánh giá tiết học bình thường


3
Đánh giá tiết học không hứng thú


PHỤ LỤC 4: NỘI DUNG BÀI TẬP KHẢO SÁT
Thời gian: 30 phút
Trắc nghiệm:
Câu 1: Trong một trường THPT, khối 11 có 250 học sinh nam và 290 học sinh nữ. Nhà trường cần chọn một học sinh đi dự dạ hội của học sinh tỉnh. Xác suất để em được chọn là bao nhiêu biết rằng cơ hội cho mỗi em là như nhau?
A.	1
290
B.	1
250
C. 1
540

D. 0
Câu 2: Bạn Hoàng có 4 áo màu khác nhau và 3 quần kiểu khác nhau, trong đó có một bộ mà bạn Hoàng cho là phối hợp đẹp nhất.ALấy ngẫu nhiên 1 bộ, hỏi xác suất để Hoàng chọn đúng bộ quần áo mình ưng ý nhất là bao nhiêu?
1
12
1
7
1
4
1
3
Câu 3: Trong một đợt phát hành xổ số có 100 vé loại 2 chữ số, với cơ cấu giả thưởng gồm 20 giải. Em cần mua ít nhất bao nhiêu vé để chắn chắn mình sẽ trúng giải?
A. 20	B. 80	C. 81.	D.100
Câu 4: Một đê thi trắc nghiệm gồm 50 câu, mỗi câu có 4 phương án trả lời trong đó chỉ có một phương án đúng, mỗi câu trả lời đúng được 0,2 điểm.Một thí sinh làm hết bài thi bằng cách chọn ngẫu nhiên một trong 4 phương án trả lời ở mỗi câu. Tính xác suất để thí sinh đó được đúng 5 điểm.
1 25
3 25
1

25	25
1 25
3 25	25
1 25
3 25	25
( ) .( )
4	4
( 4 ) .C50
( 4) .( 4) .A50	 
( 4) .( 4) .C50
Câu 5: Hoa và An tham gia trò chơi chiếc hộp may mắn, trong hộp kín đựng 6 tờ tiền mệnh giá 50.000 đồng và 4 tờ tiền mệnh giá 200.000 đồng được sắp xếp một cách lộn xộn, mỗi người lấy một tờ tiền từ hộp đó, xem đó là phần thưởng và cầm lấy, rồi vễ chỗ. Hoa chơi lượt đầu tiên, lấy ngẫu nhiên một tờ tiền bất kỳ sau đó đến lượt An lấy ngẫu nhiên một tờ tiền bất kỳ từ hộp đó. Tính xác suất để An lấy
được tờ tiền mệnh giá 200.000 đồng.
A. 2
15
Tự luận:
B. 4
15
C. 2
5
D. 1
8
Hãy thiết kế một hoạt động trải nghiệm có ứng dụng kiến thức về xác suât thống kê
PHỤ LỤC 5: PHIẾU KHẢO SÁT NĂNG LỰC HS
Để thu thập kết quả các năng lực đạt được của học sinh thông qua việc tổ chức các HĐTNST trong dạy học chủ đề xác suất, tôi đã tiến hành khảo sát HS ở lớp thực nghiệm và lớp đối chứng theo mẫu sau:
T T
Các năng lực
Yêu cầu cần đạt của các năng lực

Đạt
Không đạt
1
Năng lực tự chủ và tự học
Xác định được nhiệm vụ học tập, lên kế hoạch và tìm hiểu bài học
Đánh giá và điều chỉnh được kế hoạch học tập, hình thành được cách học tập riêng của bản thân


2
Năng lực giải quyết vấn đề
Phát hiện, nêu và phân tích được tình huống
Thu thập và làm rõ các thông tin có liên quan đến vấn đề, đề xuất và lựa chọn được giải pháp giải quyết vấn đề phù hợp.
Thực hiện và suy nghĩ về cách thức tiến hành, điều chỉnh giải pháp.


3
Năng lực giao tiếp và hợp tác
- Tự nhận trách nhiệm và vai trò của mình trong hoạt động chung của nhóm, hoàn thành nhiệm vụ đạt được mục đích chung.




- Theo dõi tiến độ hoàn thành công việc của từng thành viên và cả nhóm để điều hòa hoạt động phối hợp


- Tiếp thu, chia sẻ, hỗ trợ các thành viên khác và tổng kết

kết quả đạt được.


4
Năng lực sáng tạo
Xác định và làm rõ thông tin, ý tưởng mới.
Xem xét vấn đề dưới nhiều góc nhìn khác nhau, hình thành và kết nối các ý tưởng.
Lập luận về quá trình suy nghĩ, nhận ra yếu tố sáng tạo trong những quan điểm trái chiều


5
Năng lực sử dụng CNTT và truyền thông
Khai thác được các dịch vụ trên mạng, xác định được thông tin cần thiết và xây dựng các tiêu chí lựa chọn.
Sử dụng kỹ thuật để lưu trữ, xử lý thông tin hỗ trợ GQVĐ


6
Năng lực tự quản lí
Làm chủ được cảm xúc của bản thân, bước đầu biết độc lập làm việc theo thời gian biểu.
Nhận ra và điều chỉnh được một số hạn chế của bản thân.


7
Năng lực tìm hiểu xã hội
- Vận dụng được các nguyên tắc, phương pháp, kỹ thuật cơ bản thu thập và xử lý thông tin.




- Biết trình bày và phân tích các nhân vật, sự kiện, quá trình xã hội từ những góc độ, chiều cạnh khác nhau.


- Nắm được cách trình bày các ý kiến, lập luận, tranh luận về các vấn đề xã hội.
8
Năng lực tư duy và lập luận toán học.
Lập luận chặt chẽ, tư duy logic, tìm ra lời giải nhanh, gọn.
Vận dụng được các công



thức đã học để giải quyết các bài toán liên quan đến thực tiễn.


9
Năng lực mô hình hóa toán học
- Tiến hành được các thực nghiệm xác suất, làm được công cụ đảm bảo các yêu cầu về xác suất của các biến cố.


10
Năng lực ngôn ngữ,
năng lực tính toán
Biết nói và viết chính xác bằng ngôn ngữ Toán học.
Rèn được kĩ năng tính toán



PHỤ LỤC 6: PHIẾU ĐÁNH GIÁ CỦA GV
Phiếu GV đánh giá nhóm


Tiêu chí

Tổng điểm
(100đ)


Phân công
Mức độ




nhiệm vụ hợp
hoàn
Khả năng



lí cho các
thành dự
trình bày,



thành viên
án
báo cáo



trong nhóm,
(40đ)
SP dự án

TT
Nhóm
nộp sản phẩm
đúng thời gian

(Đảm bảo
các thành
Ghi chú


quy định, thái

viên đều



độ làm việc

hiểu vấn



của các thành

đề)



viên

(40đ)



(20đ)



1
Nhóm 1





2
Nhóm 2





3
Nhóm 3





Phiếu GV đánh giá cá nhân HS
STT
Họ và tên
Tiêu chí
Tổng

Sự tiếp
nhận và
sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ
(25đ)
Sự	tích
cực,	 chủ động, sáng	tạo, hợp tác
(25đ)
Tích cực tham gia trình bày, trao đổi, thảo luận
(25đ)
Có	ý
kiến phản biện đúng đắn, chính xác, phù hợp
(25đ)
điểm (100đ)
1






2






3






4














PHỤ LỤC 7: KỊCH BẢN CHO TIẾT TRẢI NGHIỆM TẠI LỚP
Nhóm 1: Kinh doanh xổ số
Công tác trang trí sấn khấu: cả nhóm
Nhóm trưởng Thùy Dương (MC), nhóm phó Vân Anh giới thiệu chương trình: nội dung, ý nghĩa của hoạt động kinh doanh xổ số (2 bạn tự chuẩn bị)
Mai Anh, Hải Như tiến hành bán số vé số còn lại (đã bán trước 1 số vé)
MC tiến hành phỏng vấn khánh hàng: Bạn đã mua bao nhiêu vé? Cơ hội trúng thưởng của bạn là bao nhiêu? Chúc bạn may mắn? (phỏng vấn 2 người)
Phụ trách kỹ thuật tiến hành quay thử và quay số chính thức
Trao thưởng cho khách hàng may mắn: giới thiệu về bản thân. MC phỏng vấn về cảm xúc? Cách sử dụng phần thưởng? Trao thưởng.
Nhóm 2: Thực nghiệm xác suất thông kê
+) Kịch bản:
Hoạt cảnh 1: (Nhóm HS vui vẻ đên trường, vừa đi vừa bàn luận về sự học.) Hoạt cảnh 2: (Tại giờ kiểm tra trắc nghiệm Hóa)
GV: (Phát đề, nhìn vẻ mặt khó tính) Hôm nay chúng ta sẽ làm bài kiểm tra, bây giờ tôi sẽ phát đề.
HS1: (Nhận đề và làm bài tự tin)
Hưng: (Thanh niên ham học Toán nhưng yếu Hóa, nhận đề, suy nghĩ và băn khoăn giữa các đáp án, nhìn bài bạn nhưng bị bạn từ chối, mơ màng nghĩ về áp lực từ gia đình(Hoạt cảnh 3)
Hoạt cảnh 3:
( Bố ngồi uống nước, mẹ quét sân, Hưng chuẩn bị đi học)
Hưng: Chào bố, chào mẹ con đi học
Bố (đặc tiếng địa phương): Hưng mi chầu ni học hành ra răng? Kiểm tra học kì chưa?
Hưng: Dạ cũng bình thường bố ạ.
Bố: Mi liệu i đó. Kiểm tra mà không được 8 điểm thì về đây chết với bố. Mọi chầu bố mi đi học tinh được 8 trở lên .
Mẹ: Thôi bố mi vừa vừa thôi, con đi học đi con.
Hoạt cảnh 4: (Hưng sực tỉnh, giật mình và lao vào tính toán xem làm thế nào mà khoanh chừng để được 8 điểm. Tính xong thì gần hết giờ.)
Hoạt cảnh 5: (Nhóm bạn chơi ở sân)
HS1: (nhu cầu tìm người mua kẹo cho cả nhóm)
Tổ chức tung xúc xắc , chẵn Huyến được, lẻ An được, ai thua đi mua kẹo
Tung nhiều lần: 100 lần= 41 lẻ +59 chẵn
300 lần= 145 lẻ+ 155 chẵn
...
Bài học rút ra: xác suất trong thực tế sẽ càng tiến đến xác suất trong lí thuyết khi chúng ta thực hiện phép thử càng nhiều. Trong kiểm tra trắc nghiệm, đừng trông chờ vào điền chừng đáp án, vì xác suất điền đúng là rất nhỏ. Hãy cố gắng học tập để đạt điểm tốt các bạn nhé, đừng như Hưng.
+) Phân vai:
Cô giáo: Thu Hiền; Bố: Thái Huyền; Mẹ: Nguyễn Hiền; HS1: Thúy An Hưng: Tiến Hưng; HS tung xúc sắc: Chi Mai
Bạn chơi: Thái Huyền, Thúy An, Thảo Vân, Hoa,..
+) Quay phim và làm hiệu ứng video: Ngọc Thơ
Nhóm 3: Trò chơi vòng quay kỳ diệu
MC1 (Thu An), MC2 (Đường Hường): chào hỏi giới thiệu bản thân; giới thiệu chương trình, luật chơi,...
MC2: Giới thiệu người mẫu Ngọc Minh sẽ phụ trách quay
Ngọc Minh: (quay lượt thứ nhất chọn bạn chơi)
MC2: chúc mừng và mời bạn chơi lên sân khấu.
MC1: Xin hỏi cảm xúc của bạn ntn? Bạn nghĩ xác suất bạn được trở thành người chơi là bao nhiêu?
Người chơi: (theo dõi và trả lời câu hỏi chương trình. Nếu đúng sẽ được tự quay vòng quay may mắn)
Ngọc Minh:(quay lượt thứ hai; MC1 mời bạn chơi lên sân khấu)
MC2: Bạn đã sẵn sàng để bắt đầu chưa ? Bạn nghĩ mình có thể trả lời được câu hỏi của chương trình không? Xác suất để bạn quay vào ô phần thưởng là bao nhiêu?
Người chơi: (theo dõi và trả lời câu hỏi chương trình. Nếu đúng sẽ được tự quay vòng quay may mắn)
Ngọc Minh:(quay lượt thứ ba; MC1 mời bạn chơi lên sân khấu)
MC2: Hãy chia sẻ cảm xúc của bạn lúc này? Chúng ta đã sẵn sàng để bắt đầu!
Người chơi: (theo dõi và trả lời câu hỏi chương trình. Nếu đúng sẽ được tự quay vòng quay may mắn)
MC2: Các bạn có muốn chơi tiếp không ạ? Vâng bây giờ sẽ đến phần giành cho các bạn đây, xin mời ban cố vấn đặt câu hỏi cho khán giả.
GV: (đặt câu hỏi đã chuẩn bị)
Trao thưởng cho khán giả trả lời đúng câu hỏi ( nếu có)
MC1: Rất vui và thú vị đúng không ạ, tôi biết các bạn còn muốn tiếp tục cuộc chơi nhưng thời lượng phát sóng của chương trình đã hêt, xin chào và hẹn gặp lại.
Hoạt động bốc thăm trúng thưởng của GV:
(GVchuẩn bị 60 phiếu khen là những bông hoa điểm tốt, 1 hộp quà, một thùng kín)
GV: Cô nhận thấy tất cả các em đều tham gia hoạt động trải nghiệm một cách trách nhiệm và hoàn thành tốt các yêu cầu của bài học. Cô sẽ tặng cho mỗi em một bông hoa điểm tốt cùng cơ hội nhận được phần quà thú vị.
( Gv và HS phát phiếu khen, HS viết tên vào phiếu, bỏ vào thùng kín)
GV: Cơ hội nhận quà lớn nhất thuộc về bạn nào? (bạn có nhiều phiếu nhất)
(Gv nhờ một người khác bốc thăm để tạo tính khách quan. Chúc mừng và trao thưởng cho HS may mắn.)
(GV liên hệ với các chương trình bốc thăm trúng thưởng trong thực tế, )