Sáng kiến kinh nghiệm Ứng dụng một số kỹ thuật dạy học tích cực trong dạy học chủ đề hàm số bậc hai nhằm phát triển năng lực cho học sinh lớp 10 trung học phổ thông

tổng hợp kết quả số liệu theo sự phân công của 
nhóm; phát biểu báo cáo và nhận xét bài làm; sản phẩm của nhau; biết áp dụng 
kiến thức đã học vào giải quyết các bài toán thực tế một cách khá nhuần nhuyễn 
*) Trong một số tiết học mà tôi không áp dụng các kỹ thuật dạy học tích cực 
vào các hoạt động để dạy học, kết quả các em nắm bài không chắc chắn, thể hiện 
thái độ nhàm chán và không phát huy được năng lực của học sinh. Ngược lại đối 
với những tiết học mà tôi áp dụng các kỹ thuật dạy học tích cực để dạy học thì các 
em chủ động trong hoạt động học, thái độ hứng thú, các kĩ năng và phẩm chất được 
hình thành. 
*) Qua số liệu phản ánh ở các bảng của phần phụ lục cho thấy một trong 
những giải pháp nâng cao chất lượng dạy học là áp dụng được các phương pháp và 
kỹ thuật dạy học tích cực. 
*) Học sinh đã chủ động tham gia vào việc tìm kiếm tri thức của bài học; 
việc sử dụng các kỹ thuật dạy học tích cực đã kích thích được sự hứng thú của học 
sinh. Các em thấy hấp dẫn và mong muốn tìm tòi, khám phá tri thức tri thức Toán 
học. Các em mạnh dạn bày tỏ suy nghĩ , quan điểm của mình. 
*) Học sinh đã biết vận dụng những kiến thức vào giải quyết những vấn đề 
đặt ra và vận dụng vào thực tiễn đời sống. Tinh thần tự học, thái độ học tập của các 
em được nâng cao. Học sinh không chỉ hiểu sâu về mặt kiến thức mà các em còn 
được trang bị cả kĩ năng sống như kĩ năng thiết kế, báo cáo trình bày, kĩ năng nhận 
xét, đánh giá. 
+) Qua thời gian áp dụng đề tài chất lượng học tập của bộ môn Toán tăng 
lên rõ rệt. Điều này thể hiện thông qua thái độ học tập của các em. 
b) Đối với giáo viên: 
*) Phần lớn các giáo viên được tôi chia sẻ và áp dụng đề tài này vào giảng 
dạy đều nhận thấy tính hiệu quả của đề tài. Vì thế, tôi nhận được nhiều ý kiến 
51 
thống nhất cao và đồng thuận ; tiếp tục nghiên cứu đề tài ; sử dụng và nhân rộng 
hơn nữa. 
 *) Với những kết quả đó, tôi có thể khẳng định rằng đề tài “ Ứng dụng một 
số kỹ thuật dạy học tích cực trong dạy học chủ đề hàm số bậc hai nhằm phát triển 
năng lực cho học sinh lớp 10 trung học phổ thông ” là một trong những đề tài rất 
hấp dẫn và cần thiết, quan trọng để nâng cao chất lượng dạy học cũng như tạo 
được hứng thú và niềm đam mê Toán học của học sinh, đồng thời đáp ứng mục 
tiêu, yêu cầu dạy học của chương trình GDPT 2018. 
52 
PHẦN III. KẾT LUẬN 
1. Những đóng góp của đề tài 
1.1. Tính mới của đề tài 
*) Đề tài đã đề xuất được các kỹ thuật dạy học tích cực cụ thể để áp dụng 
vào dạy học chủ đề : “ Hàm số bậc hai. Đồ thị hàm số bậc hai và ứng dụng” 
*) Đề tài đã xây dựng được thành công các bước chi tiết thực hiện một số kỹ 
thuật dạy học tích cực và áp dụng khéo léo vào các tiết dạy học thể nghiệm trong 
chủ đề : “Hàm số bậc hai. Đồ thị hàm số bậc hai và ứng dụng” 
*) Đề tài đã đáp ứng nhiệm vụ phát triển năng lực người học khi dạy học 
chương trình THPT mới. 
1.2. Tính khoa học 
*) Đề tài đã phân tích những cơ sở lý luận và thực tiễn cụ thể, xác thực; 
những kỹ thuật dạy học tích cực mà đề tài đưa ra có tính khả thi cao, khoa học, hệ 
thống, logic phù hợp với đặc thù bộ môn Toán học. 
*) Đề tài tiến hành thực nghiệm sư phạm bằng các phương pháp khoa học, 
số liệu thống kê khách quan, chính xác, trung thực. 
*) Nội dung đề tài được trình bày, lý giải theo từng phần, chương, mục rõ 
ràng, mạch lạc. Các luận điểm, luận cứ nêu ra đều có cơ sở. 
1.3. Tính khả thi khi ứng dụng thực tiễn 
*) Đề tài có giá trị thực tiễn cao, dễ dàng áp dụng vào quá trình dạy học 
nhằm nâng cao chất lượng dạy học môn Toán học. 
*) Đề tài đã được áp dụng vào thực tiễn dạy học đạt hiệu quả cao ở trường 
THPT Nguyễn Sỹ Sách. 
*) Đề tài có thể nhân rộng, dễ dàng sử dụng cho giáo viên và học sinh trong 
thực tiễn dạy học ở các trường THPT trong tỉnh nhà và cả nước nhằm nâng cao 
chất lượng dạy học bộ môn Toán học. 
*) Đề tài có khả năng mở rộng để hướng tới xây dựng các kỹ thuật dạy học 
tích cực trong các chủ đề, chuyên đề khác. Từ đó, sử dụng các kỹ thuật dạy học 
tích cực vào các hoạt động để nhằm tạo hứng thú học tập và hình thành các phẩm 
chất cho học sinh, nâng cao chất lượng bộ môn. 
*) Đề tài có thể sử dụng làm các nội dung trong các buổi trao đổi chuyên 
môn, các diễn đàn đổi mới phương pháp dạy học và sử dụng các kĩ thuật dạy học 
tích cực. 
 *) Đối với ngành giáo dục, thành công của mỗi giáo viên trong từng tiết dạy 
là thành công của ngành giáo dục trên chặng đường đổi mới phương pháp dạy học 
nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục. 
53 
 *) Đề tài phù hợp với tình hình đổi mới phương pháp dạy học bộ môn Toán 
bậc THPT hiện nay. Dù kết quả thu được đang ở mức khiêm tốn nhưng nó đã 
khẳng định được hiệu quả của dạy học theo hướng phát triển năng lực, phẩm chất; 
điều đó không chỉ giúp tôi và các đồng nghiệp đổi mới phương pháp dạy học trong 
chương trình GDPT 2018 hiện hành ở bộ môn Toán 10 ; mà còn giúp tôi và các 
đồng nghiệp tiếp cận và chuẩn bị những nền tảng quan trọng trong việc thực hiện 
chương trình GDPT 2018 sẽ được triển khai ở bộ môn Toán 11 (năm học 2023 
2024) và bộ môn Toán 12 trong thời gian sắp tới. 
2. Kiến nghị, đề xuất 
2.1. Với các cấp quản lí giáo dục 
*) Việc áp dụng các kỹ thuật dạy học tích cực vào chương trình giáo dục phổ 
thông chỉ mang lại kết quả cao, bền vững khi các cấp quản lý giáo dục đặc biệt 
quan tâm từ khâu biên soạn SGK bộ môn Toán , tài liệu tham khảo. Trong chương 
trình giáo dục phổ thông mới cần được thiết kế hướng dẫn sử dụng kênh hình ảnh ; 
video tư liệu; các phần mềm; đề thông qua đó học sinh xâu chuỗi được hệ thống 
những kiến thức cốt lõi. Yêu cầu cần đạt của đề tài tập trung vào việc phát triển 
năng lực, phẩm chất học sinh, không đặt trọng tâm vào việc ghi nhớ máy móc các 
kiến thức Toán học. Ngoài ra, các cấp quản lí giáo dục cần trang bị cơ sở vật chất 
như máy chiếu, loa, đài, máy tính...để nâng cao hiệu quả dạy học. 
*) Sở Giáo dục và đào tạo thường xuyên tổ chức tập huấn, bồi dưỡng cho 
giáo viên về đổi mới phương pháp dạy học, chỉ đạo sinh hoạt cụm chuyên môn dạy 
chương trình Toán lớp 10, rút kinh nghiệm để giáo viên có thêm cơ hội học hỏi, 
trao đổi kinh nghiệm cùng với các đồng nghiệp và cấp trên trong quá trình dạy học 
và chuẩn bị cho chương trình Toán 11 và Toán 12 sắp tới 
*) Bộ GD&ĐT nên tập hợp các chuyên gia, giáo viên biên soạn các tài liệu 
tham khảo để giáo viên sử dụng trong quá trình dạy học và hỗ trợ cho học sinh. 
*) Cần nhân rộng các sáng kiến kinh nghiệm vào thực tiễn dạy học tại các 
nhà trường. 
2.2. Với giáo viên 
 *) Khi Bộ GD&ĐT đã vào cuộc biên soạn chương trình, SGK mới thì mỗi 
giáo viên cần tích cực đầu tư thời gian, tâm trí để đạt được mục tiêu, yêu cầu đề ra; 
trong đó, xây dựng và áp dụng các kỹ thuật dạy học tích cực nhằm tạo sân chơi, 
hứng thú cho hoạt động học tập của học sinh. Giáo viên là người tổ chức, hướng 
dẫn học sinh làm việc, khám phá, chiếm lĩnh tri thức một cách chủ động, sáng tạo; 
hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh theo hướng phát triển 
năng lực, phẩm chất của người học. 
*) Giáo viên không ngừng học tập, nâng cao năng lực chuyên môn nghiệp 
vụ, tích cực ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động dạy học nói chung và 
khai thác tư liệu nói riêng. 
54 
*) Các đồng nghiệp trong trường hỗ trợ nhau cùng nhau thảo luận, xây dựng 
các phương pháp dạy học đã xây dựng và ra đề thi giữa kỳ; đề thi học kỳ và đề thi 
trung học phổ thông quốc gia theo hướng đổi mới của chương trình GDPT 2018. 
2.3. Với học sinh 
*) Học sinh cần có sự chuẩn bị chu đáo bài ở nhà. Từ kiến thức và kỹ năng 
cụ thể trong giờ học trên lớp, học sinh tự rút ra cho mình phương pháp học tập, tự 
tìm tòi tài liệu, để rèn luyện kỹ năng và phát triển năng lực, phẩm chất, kĩ năng 
khai thác kiến thức bộ môn Toán. 
*) Cần làm quen nhiều với phương pháp học, các dạng bài tập theo định 
hướng phát triển năng lực trong học tập và thi cử. 
*) Biết cách sắp xếp lại các kiến thức đã học, sử dụng tài liệu và SGK, khai 
thác tài liệu từ nhiều nguồn khác nhau, hỗ trợ nhau trong hoạt động nhóm để tạo ra 
sản phẩm học tập có chất lượng. Biết vận dụng các kiến thức đã được học để giải 
quyết các vấn đề thực tiễn. 
*) Biết cách sử dụng các kiến thức thực tiễn và kiến thức liên môn trong giải 
quyết các bài tập và làm bài kiểm tra. 
*) Cần rèn luyện các phẩm chất trong đó quan trọng nhất là chăm chỉ, trách 
nhiệm trong quá trình làm học tập, được đầu tư cơ sở vật chất, tích cực học hỏi, 
sáng tạo, am hiểu kiến thức Toán học và áp dụng vào nhiều bộ môn liên quan như 
là : Vật Lý; Hóa học ; Sinh học; Tin học; 
*) Bản thân tôi thiết nghĩ đề tài này là một vấn đề có ý nghĩa thiết thực 
không chỉ đối với việc giảng dạy kiến thức Toán học mà sâu hơn nữa đề tài còn 
phát triển các năng lực, phẩm chất cần thiết cho học sinh. Tôi rất mong được sự 
góp ý, bổ sung từ hội đồng khoa học các cấp và bạn bè, đồng nghiệp để tôi hoàn 
thiện đề tài hơn nữa và áp dụng tốt hơn nữa trong công tác chuyên môn của mình. 
 PHỤ LỤC 
KHẢO SÁT SỰ CẤP THIẾT VÀ TÍNH KHẢ THI CỦA CÁC KỸ 
THUẬT DẠY HỌC TÍCH CỰC MÀ ĐỀ TÀI ĐỀ XUẤT VÀ ÁP DỤNG 
 1. Mục đích khảo sát 
 *) Nhằm thu thập ý kiến của đồng nghiệp cùng bộ môn, của học sinh về 
các kỹ thuật dạy học tích cực mà đề tài đã đưa ra từ đó bản thân có phương án điều 
chỉnh để đề tài sử dụng có hiệu quả hơn. 
 *) Khảo sát nhằm đánh giá mức độ tham gia và đóng góp của đề tài vào quá 
trình dạy học từ đó rút ra được các biện pháp phù hợp hơn. 
 *) Khảo sát về sự cấp thiết của đề tài là để xác định được mức độ quan 
trọng và cấp bách của đề tài, giúp đánh giá khả năng ứng dụng của đề tài trong 
thực tiễn từ đó bản thân có định hướng sao cho hiệu quả và mang lại giá trị thực tế 
cao. 
 *) Mục đích của khảo sát về tính khả thi của đề tài là để xác định về khả 
năng thực hiện thành công của đề tài trong thực tế từ đó giúp bản thân đưa ra 
những đưa ra các kỹ thuật dạy học tích cực phù hợp với thực tế giảng dạy ở các lớp 
2. Nội dung và phương pháp khảo sát 
2.1. Nội dung khảo sát: Nội dung khảo sát tập trung vào 02 vấn đề chính sau 
đây: 
 a) Khảo sát về sự cấp thiết của đề tài 
 b) Khảo sát về tính khả thi của đề tài. 
2.2. Phương pháp khảo sát và thang đánh giá 
*) Phương pháp được sử dụng để khảo sát: Sử dụng công cụ khảo sát 
Google form, gửi đường link cho giáo viên trong nhóm Toán của nhà trường và 
các giáo viên Toán trong cụm các trường THPT huyện Thanh Chương , gửi 
đường link cho học sinh các lớp 10B; 10C; 10M để tiến hành khảo sát. 
*) Dựa trên số liệu ở Google form đã tổng hợp, kết xuất ra excel và sử 
dụng phần mềm excel để tính điểm trung bình . 
 *) Link khảo sát đối với giáo viên: 
MXGoEWFd2-afrde4E/edit 
 *) Link khảo sát đối với học sinh: 
ElcDRD5xYX-_lRAfjYC_k/edit 
 *) Thời điểm chốt dữ liệu để tổng hợp là ngày 16 tháng 4 năm 2023 
 3. Tổng hợp các đối tượng sau khảo sát 
4. Kết quả khảo sát về sự cấp thiết và tính khả thi của các kỹ thuật dạy 
học tích cực mà đề tài đã đề xuất và áp dụng 
4.1. Khảo sát sự cấp thiết của các kỹ thuật dạy học tích cực mà đề tài đã 
đề xuất và áp dụng 
4.1.1. Kỹ thuật “các mảnh ghép” 
 4.1.2. Kỹ thuật “tia chớp” 
4.1.3. Kỹ thuật “hỏi và trả lời” 
4.1.4. Kỹ thuật “khăn trải bàn” 
4.1.5. Kỹ thuật “trình bày một phút” 
 4.1.6. Kỹ thuật “công đoạn” 
4.1.7. Bảng số liệu tổng hợp 
 Từ bảng tổng hợp đánh giá sự cấp thiết của các kỹ thuật dạy học tích cực mà 
đề tài đưa ra thì tất cả các kỹ thuật dạy học tích cực đều được đánh giá với điểm 
trung bình trên 3.5, tức là ở mức rất cấp thiết; điều đó chứng tỏ rằng việc đổi mới 
và nghiên cứu ứng dụng các kỹ thuật dạy học tích cực vào trong dạy học là một 
vấn đề rất cấp thiết trong giai đoạn hiện nay. 
 4.2. Khảo sát tính khả thi của các kỹ thuật dạy học tích cực mà đề tài đã 
đề xuất và áp dụng 
4.2.1. Kỹ thuật “các mảnh ghép” 
4.2.2. Kỹ thuật “tia chớp” 
 4.2.3. Kỹ thuật “hỏi và trả lời” 
4.2.4. Kỹ thuật “khăn trải bàn” 
 4.2.5. Kỹ thuật “trình bày một phút” 
4.2.6. Kỹ thuật “công đoạn” 
 4.2.7. Bảng tổng hợp số liệu 
 Từ bảng tổng hợp đánh giá tính khả thi của các giải pháp mà đề tài đưa ra 
thì tất cả các kỹ thuật dạy học tích cực đưa ra khảo sát đều được đánh giá với điểm 
trung bình trên 3.5, tức là ở mức rất khả thi điều đó chứng tỏ các kỹ thuật dạy học 
tích cực mà đề tài đưa ra là rất khả thi, phù hợp với chương trình bộ môn Toán 
đang được giảng dạy ở các trường THPT hiện nay. 
 TÀI LIỆU THAM KHẢO 
1. Đỗ Đức Thái, Phạm Xuân Chung, Nguyễn Sơn Hà, Nguyễn Thị Phương Loan, 
Phạm Sỹ Nam, Phạm Minh Phương, Phạm Hoàng Quân, Sách giáo khoa Toán 10, Cánh 
Diều, tập 1, NXB Đại Học Sư Phạm, năm 2022 
2. Đỗ Đức Thái, Phạm Xuân Chung, Nguyễn Sơn Hà, Nguyễn Thị Phương Loan, 
Phạm Sỹ Nam, Phạm Minh Phương, Phạm Hoàng Quân, Sách giáo viên Toán 10, Cánh 
Diều , NXB Đại Học Sư Phạm, năm 2022 
3. Đỗ Đức Thái, Phạm Xuân Chung, Nguyễn Sơn Hà, Nguyễn Thị Phương Loan, 
Phạm Sỹ Nam, Phạm Minh Phương, Phạm Hoàng Quân, Bài tập Toán 10, Cánh Diều, 
tập 1, NXB Đại Học Sư Phạm, năm 2022 
4. Đỗ Đức Thái, Phạm Xuân Chung, Nguyễn Sơn Hà, Nguyễn Thị Phương Loan, 
Phạm Sỹ Nam, Phạm Minh Phương, Phạm Hoàng Quân, Chuyên đề học tập Toán 10, 
Cánh Diều , NXB Đại Học Sư Phạm, năm 2022 
5. Hà Huy Khoái, Cung Thế Anh, Trần Văn Tấn, Đặng Hùng Thắng, Hạ Vũ Anh, 
Trần Mạnh Cường, Phan Thị Hà Dương, Nguyễn Đạt Đăng, Phạm Hoàng Hà, Đặng Đình 
Hanh, Phan Thanh Hồng, Nguyễn Thị Kim Sơn, Dương Anh Tuấn, Nguyễn Chu Gia 
Vượng, Sách giáo khoa Toán 10, Kết nối tri thức với cuộc sống, tập 2, NXB Giáo dục 
Việt Nam 
6. Trần Nam Dũng, Trần Đức Huyên, Nguyễn Thành Anh, Vũ Như Thư Hương, 
Ngô Hoàng Long, Phạm Hoàng Quân, Phạm Thị Thu Thủy, Sách giáo khoa Toán 10, 
chân trời sáng tạo, tập 1 , NXB Giáo dục Việt Nam 
7. Bộ GD&ĐT , Modun 1; 2; 5 trong chương trình Bồi dưỡng thường xuyên 
cho giáo viên chuẩn bị cho Chương trình giáo dục phổ thông 2018 
8. Bộ GD&ĐT. Tài liệu tập huấn Dạy học và kiểm tra đánh giá kết quả học tập 
theo định hướng phát triển năng lực học sinh. Môn Toán, Hà Nội, 2014 
9. Nguyễn Lăng Bình, Đỗ Hương Trà, Dạy và học tích cực, một số phương pháp và 
kỹ thuật dạy học, NXB Đại học sư phạm, 2019 
10. Lê Đình Trung, Phan Thị Thanh Hội, Dạy học theo định hướng hình thành và 
phát triển năng lực người học ở trường phổ thông, NXB Đại học sư phạm 
11. Bernd Meier, Nguyễn Văn Cường, Lí luận dạy học hiện đại, cơ sở đổi mới mục 
tiêu, nội dung và phương pháp dạy học, NXB Đại học sư phạm 
12.Trường Đại học sư phạm Hà Nội, Dạy học tích hợp phát triển năng lực học sinh, 
NXB Đại học sư phạm 
13. GS.TS Đinh Văn Tiến, Ulrich Lipp, Nguyễn Thị Minh Phương, Phạm Thị Thủy, 
Lê Viết Chung, Cẩm nang phương pháp sư phạm, Những phương pháp và kỹ năng sư 
phạm hiện đại, hiệu quả từ các chuyên gia Đức và Việt Nam, NXB tổng hợp thành phố 
Hồ Chí Minh 
14. Nguồn tài liệu từ Internet