Sáng kiến kinh nghiệm Tổ chức một số trò chơi học tập môn toán ở lớp 5 tạo hứng thú học tập cho học sinh
Bậc Tiểu học là bậc học góp phần quan trọng trongviệc đặt nền móng cho việc hình thành và phát triển nhân cách học sinh. Môn Toán cũng như những môn học khác cung cấp những tri thức khoa học ban đầu, những nhận thức về thế giới xung quanh nhằm phát triển năng lực nhận thức, hoạt động tư duy và bồi dưỡng tình cảm đạo đức tốt đẹp của con người.
Môn Toán ở trường Tiểu học là một môn độc lập, chiếm phần lớn thời gian trong chương trình học của trẻ.
Môn Toán có tầm quan trọng to lớn. Nó là bộ môn khoa học nghiên cứu có hệ thống, phù hợp với hoạt động nhận thức tự nhiên của con người.
Môn Toán có khả năng giáo dục rất lớn trong việc rèn luyện phương pháp suy nghĩ, phương pháp suy luận lôgíc, thao tác tư duy cần thiết để con người phát triển toàn diện, hình thành nhân cách tốt đẹp cho con người lao động trong thời đại mới.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Tổ chức một số trò chơi học tập môn toán ở lớp 5 tạo hứng thú học tập cho học sinh

những số lớn. Ông cũng là một trong những người đầu tiên áp dụng toán học vào các bài toán vật lý, lập nên các ngành thủy tĩnh học và tĩnh học, bao gồm lời giải thích cho nguyên lý của đòn bẩy. Ông cũng được biết đến là người đã thiết kế ra nhiều loại máy móc, chẳng hạn máy bơm trục vít, ròng rọc phức hợp, và các công cụ chiến tranh để bảo vệ quê hương ông Syracusa. Trò chơi “ Xì điện” Mục đích: Trò chơi áp dụng cho dạng bài nhân, chia số tự nhiên với số thập phân thành nhân chia hai số tự nhiên. Chuẩn bị: Giáo viên chuẩn bị sẵn các phép tính. Ví dụ: 15 x 0,25 = ? 168 : 0,1 = ? 934: 0,01 = ? 45 : 0,01 = ? Thời gian chơi: 3 - 5 phút Cách chơi: + Lớp chia thành 2 đội. + Giáo viên sẽ “châm ngòi”. Đầu tiên giáo viên đọc một phép tính chẳng hạn 15 x 0,25 rồi chỉ vào một em thuộc một trong 2 đội, em đó phải đọc ngay ra kết quả. Nếu kết quả đúng thì em đó có quyền “Xì điện”một bạn thuộc đối phương. Em sẽ đọc bất kỳ phép tính nào, ví dụ 45 : 0,01 và chỉ một bạn (ở bên kia) bạn đó phải có kết quả ngay là 4500, rồi lại “Xì điện” đặt câu hỏi tìm phép tính khác cho đội bạn. Giáo viên cùng 2 thư ký ghi kết quả của mỗi đội. Hết thời gian chơi đội nào có nhiều bạn trả lời kết quả đúng thì thắng. Chú ý: Khi được quyền trả lời mà học sinh lúng túng không bật ngay ra được kết quả thì mất quyền trả lời và “Xì điện”, giáo viên sẽ chỉ định một bạn khác bắt đầu. * Trò chơi này tôi thường áp dụng khi dạy các tiết luyện tập của mảng kiến thức nhân chia các số thập phân. Sau mỗi giờ học tôi nhận thấy các em nhớ rất nhanh về cách nhẩm khi thực hiện các phép tính nhân và chia các số thập phân. Một số em trước đây bố, mẹ thường hay than phiền với cô là cháu rất ngại về tính nhẩm thì nay lại là những học sinh tích cực tính nhẩm và làm tính rất nhanh. Tôi quan sát thấy ngay cả trong giờ ra chơi các em cũng chia nhóm đố nhau. Hiệu quả từ việc tổ chức các trò chơi Toán học Ngoài những trò chơi đã giới thiệu ở trên, tôi còn sử dụng công nghệ thông tin vào thiết kế một số trò chơi bằng những hình ảnh, âm thanh, hiệu ứng sinh động và hấp dẫn như: Rung chuông vàng, Chiếc nón kỳ diệu, Giải cứu công chúa,... đã tạo cho học sinh sự hứng thú hơn rất nhiều trong các giờ học toán. Tôi nhận thấy rằng khi đưa các trò chơi vào các tiết học toán không những giúp các em củng cố khắc sâu kiến thức mà còn giúp các em phát triển được nhiều phẩm chất đạo đức như tình đoàn kết, thân ái, tính trung thực, tinh thần trách nhiệm. Điều đáng mừng là các em rất hào hứng, chờ đợi tiết học toán mỗi khi đến lớp. Hiện chất lượng giờ học toán của lớp tôi như sau: Đánh giá Số lượng Tỉ lệ Học sinh chủ động lĩnh hội kiến thức. 40 88,9% Học sinh biết vận dụng kiến thức vào thực hành. 45 100% Học sinh bị động trong quá trình tiếp thu kiến thức. 0 0% Học sinh yêu thích môn Toán 32 71,1% Kết quả đạt được như trên cho thấy những cố gắng đổi mới trong phương pháp dạy học của tôi đã có hiệu quả. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ Để nâng cao hiệu quả dạy học Toán, người giáo viên cần không ngừng đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích cực, lấy học sinh làm trung tâm. Giáo viên cần nghiên cứu kĩ nội dung từng bài dạy từ đó có phương pháp, hình thức tổ chức dạy học hợp lí. Trong mỗi tiết học, giáo viên nên áp dụng trò chơi phù hợp cho từng nội dung bài học. Qua việc nghiên cứu và áp dụng trò chơi toán học có hiệu quả tại lớp mình, bản thân tôi nhận thấy sáng kiến này có thể áp dụng rộng rãi cho tất cả những lớp 5 ở trong trường đồng thời hi vọng phạm vi áp dụng của sáng kiến sẽ được rộng rãi hơn. Trên đây là một số kinh nghiệm của tôi qua thực tế giảng dạy. Tôi rất mong nhận được ý kiến đóng góp của các bạn đồng nghiệp và các cấp trên để sáng kiến của tôi được hoàn chỉnh hơn và từng bước áp dụng vào thực tế. Tôi xin chân thành cảm ơn! Hà Nội, ngày 2 tháng 3 năm 2020. XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ Tôi xin cam đoan đây là sáng kiến kinh nghiệm của mình viết, không sao chép nội dung của người khác. Tác giả Vũ Lan Anh TRƯỜNG TH THANH XUÂN BẮC LỚP: 5A2 TIẾT: 25 TUẦN : 5 Ngày dạy: 11 – 10 - 2019 Giáo viên soạn: Vũ Lan Anh KẾ HOẠCH DẠY HỌC MÔN: TOÁN Bài: MI – LI- MÉT VUÔNG. BẢNG ĐƠN VỊ ĐO DIỆN TÍCH Mục đích, yêu cầu: Kiến thức: HS biết - Biết tên gọi, kí hiệu, độ lớn của mi - li - mét vuông. Quan hệ giữa mi - li - mét vuông và xăng - ti - mét vuông. - Biết tên gọi, kí hiệu, thứ tự, mối quan hệ của các đơn vị đo diện tích trong bảng đơn vị đo diện tích. Kĩ năng: Biết chuyển đổi các số đo diện tích từ đơn vị này sang đơn vị khác. Thái độ: Ham học bộ môn Toán. Đồ dùng dạy - học: - Máy tính, máy chiếu, thẻ chơi trò chơi. Các hoạt động dạy học chủ yếu: Thời gian Nội dung các hoạt động dạy học Phương pháp, hình thức tổ chức các hoạt động dạy học tương ứng Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh 5’ Ổn định tổ chức Kiểm tra bài cũ Mở nhạc bài: Gặp nhau giữa trời thu Hà Nội. Kể tên các đơn vị đo diện tích đã học? ? Điền số thích hợp vào chỗ chấm 1hm2 = dam2 1dam2 = .m2 1 m2 = ..dam2 GV nhận xét. GV giới thiệu bài: Mi – li – mét vuông. Bảng đơn vị đo diện tích GV ghi đầu bài. HS hát HSTL , NX HSTL, NX HS ghi đầu bài vào vở 15’ III. Bài mới 1. Giới thiệu đơn vị đo diện tích Mi –li – mét vuông. - GV đưa hình vuông có độ dài 1 cạnh là 1cm. Thời gian Nội dung các hoạt động dạy học Phương pháp, hình thức tổ chức các hoạt động dạy học tương ứng Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh 15’ MT: HS biết đọc, viết về đơn vị mm2 và ứng dụng trong thực tế. Giới thiệu bảng đơn vị đo diện tích MT: HS biết mối quan hệ giữa các đơn vị đo diện tích trong bảng đơn vị đo diện tích. Thực hành Bài 1 MT: Củng cố cho GV chia hình vuông này thành 100 hình vuông nhỏ, sao cho độ dài mỗi cạnh của hình vuông nhỏ bằng 1mm. Tính diện tích của 1 hình vuông nhỏ này? -> Mi-li-mét vuông là diện tích của hình vuông có cạnh dài 1mm. Viết tắt là mm2. Vậy 1cm2 = ? mm2 1 mm2 = ? cm2 Lấy ví dụ đo những diện tích bằng mm2? -> mm2 là đơn vị dùng để đo những diện tích rất nhỏ. GV yêu cầu HS thảo luận nhóm bàn theo nội dung phiếu học tập. Các nhóm báo cáo kết quả thảo luận. + Gv hướng dẫn HS tìm hiểu mối quan hệ giữa các đơn vi đo diện tích nhỏ hơn m2, lớn hơn m2. (theo bảng) Con có nhận xét gì về hai đơn vị đo diện tích đứng liền kề nhau trong bảng đơn vị đo diện tích? - 1km2 = ? hm2 - 1hm2 = ? km2 Đọc bảng đơn vị đo diện tích theo thứ tự từ bé đến lớn và ngược lại. Yêu cầu HS nhẩm thuộc lòng bảng đơn vị đo diện tích. Nêu yêu cầu bài tập số 1 Bài tập 1 yêu cầu con làm gì? Y/C HS làm bài vào vở HSTL HS nhắc lại cách đọc viết mm2. HS trả lời + NX. HS liên hệ thực tế. HS thảo luận nhóm bàn. Các nhóm trình bày. Các nhóm khác NX, bổ sung. HS nhận xét HSTL HS đọc HS nhẩm thuộc HS nêu HSTL. HS làm vở Thời gian Nội dung các hoạt động dạy học Phương pháp, hình thức tổ chức các hoạt động dạy học tương ứng Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh 3’ HS cách đọc, viết đơn vị đo diện tích mm2. Bài 2 MT: Củng cố cho HS cách đổi các đơn vị đo diện tích trong bảng đơn vị đo. 4. Trò chơi: ‘‘Ném Gọi HS chữa bài (chiếu máy HS đọc) GV nhận xét, chốt đáp án đúng. Nêu yêu cầu bài tập 2. Bài tập yêu cầu con làm gì? Y/C HS làm bài vào vở. GV NX chốt đáp án đúng Nhận xét mối quan hệ giữa các đơn vị đo diện tích trong bảng. Cách chơi: GV + Đặt 2 cái chai thành một hàng thẳng, các chai cách nhau 20 đến 30 cm. Người chơi đứng xếp hàng ngang. Mỗi học sinh khi chơi được nhận 2 chiếc vòng nhựa. + Với mỗi một vòng ném được lọt vào cổ chai thì học sinh sẽ bốc thăm và trả lời 1 câu hỏi có sẵn trong chai. Học sinh nào ném được nhiều vòng lọt vào cổ chai và trả lời được nhiều câu hỏi hơn thì học sinh đó thắng cuộc và nhận được phần thưởng do giáo viên chuẩn bị. Con hãy đọc bảng đơn vị đo diện tích. - Mỗi đơn vị đo diện tích gấp tiếp liền. - Mỗi đơn vị đo diện tích bằng tiếp liền. 9hm 2 = m2 2dam2 40dm2 = . dm2 76km2 8hm2 = . hm2 HS chữa + nhận xét HS nêu HSTL HS làm vở. HS chữa + nhận xét HS TL HS chơi cá vòng” nhân + cả lớp Thời gian Nội dung các hoạt động dạy học Phương pháp, hình thức tổ chức các hoạt động dạy học tương ứng Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh 6. 24m29dm2 = . dm2 7. 80 000m2 = . hm2 8. 16 dam2 = . hm2 9. 8dam2 = km2 - GV chấm chữa nhận xét, khen thưởng cho HS. 2’ 5. Củng cố - dặn dò - Hãy đọc bảng đơn vị đo diện - 1HS đọc. tích theo thứ tự từ bé đến lớn. - Chuẩn bị bài sau: Luyện tập - HS lắng nghe - GV NX giờ học. * Rút kinh nghiệm bổ sung: TRƯỜNG TH THANH XUÂN BẮC LỚP: 5A2 TIẾT: 56 TUẦN : 12 Ngày dạy: 25 – 11 - 2019 Giáo viên soạn: Vũ Lan Anh KẾ HOẠCH DẠY HỌC MÔN: TOÁN BÀI: NHÂN MỘT SỐ THẬP PHÂN VỚI 10, 100, 1000 Mục đích, yêu cầu: Giúp HS: Kiến thức: Củng cố kỹ năng nhân một số thập phân với một số tự nhiên. Củng cố kỹ năng viết các số đo đại lượng dưới dạng số thập phân. Kĩ năng: Biết và vận dụng được quy tắc nhân nhẩm một số thập phân với 10, 100, 1000 ... Thái độ: HS tích cực học tập, ham học bộ môn Toán. Đồ dùng dạy - học: - Máy tính, máy chiếu, thẻ chơi trò chơi. Các hoạt động dạy học chủ yếu: Thời gian Nội dung các hoạt động dạy học Phương pháp, hình thức tổ chức các hoạt động dạy học tương ứng Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh 1’ I. Ổn định tổ chức - Mở nhạc bài: Bụi phấn - HS hát 3’ II. Kiểm tra bài cũ - Bài 2 tiết 55 - 2 HS lên bảng - GV nhận xét HS. làm bài, học sinh cả lớp làm nháp, theo dõi và nhận xét. 15’ III. Bài mới 1. Giới thiệu bài - Nêu tên bài, ghi bảng - Nghe, ghi vở 2. Hướng dẫn nhân nhẩm một số thập phân với 10, 100, 1000 ... MT: HS nắm được cách nhân một số thập phân với 10, 100, 1000 Thời gian Nội dung các hoạt động dạy học Phương pháp, hình thức tổ chức các hoạt động dạy học tương ứng Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh a) Ví dụ 1 - GV nêu ví dụ. 1 HS lên bảng thực hiện, HS cả lớp làm bài vào vở nháp HS biết nhân nhẩm một số TP với 10. 1 HS lên bảng làm phép tính, HS cả lớp làm bài vào giấy nháp. HS biết nhân nhẩm một số TP với 100. HSTL. 3 hoặc 4 HS nêu quy tắc nhân một số TP với 10, 100, 1000 .... HS làm bài vào SGK. HS chơi trò chơi chữa bài. GV nhận xét phần đặt tính và tính của HS. HDHS nhận xét để rút ra quy tắc b) Ví dụ 2 - GV nêu ví dụ GV nhận xét phần đặt tính và kết quả tính của HS HD HS nhận xét để tìm ra quy tắc. c) Quy tắc nhân nhẩm một số thập phân với 10, 100, 1000 ... MT: HS nắm được quy tắc nhân một số thập phân với 10, 100, 1000 Dựa vào cách nhân một số thập phân với 10, 100 em hãy nêu cách nhân một số thập phân với 1000. GV yêu cầu HS học thuộc quy tắc ngay tại lớp. 17’ 3. Luyện tập Bài 1 MT: Củng cố kỹ năng nhân một số thập phân với một số tự nhiên. GV yêu cầu HS tự làm bài. GV cho HS chơi trò chơi “Xì điện” chữa bài. Cách chơi: Lớp chia thành 2 đội. Lớp trưởng “châm ngòi” chữa phép tính đầu tiên 1,4 x 10 = ? sau đó “Xì điện” cho 1 bạn 1 đội, bạn nhận được điện truyền phải đọc phép tính và Thời gian Nội dung các hoạt động dạy học Phương pháp, hình thức tổ chức các hoạt động dạy học tương ứng Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh nêu kết quả đúng. Nếu kết quả đúng thì em đó có quyền “Xì điện” một bạn thuộc đối phương. Lớp phó học tập ghi kết quả của mỗi đội. Hết thời gian chơi đội nào có nhiều bạn trả lời kết quả đúng thì đội đó thắng cuộc. Chú ý: Khi được quyền trả lời mà học sinh lúng túng không bật ngay ra được kết quả thì mất quyền trả lời và “Xì điện”, lớp trưởng sẽ chỉ định một bạn khác bắt đầu chữa. - GV theo dõi, nhận xét, khen đội thắng cuộc. Bài 2 MT: Củng cố kỹ năng viết các số đo đại lượng dưới dạng số thập phân. GV yêu cầu HS đọc và nêu đề bài toán. GV gọi HS nhận xét bài làm của bạn trên bảng. GV nhận xét HS. 1 HS đọc đề bài toán trước lớp. 3 HS lên bảng làm bài, HS cả lớp làm bài vào vở 2’ Bài 3 MT: Củng cố kỹ năng nhân một số thập phân với một số tự nhiên qua bài toán có lời văn. 3. Củng cố, dặn dò: GV chiếu đề bài. GV theo dõi bài HS chữa và nhận xét. Muốn nhân một số thập phân với 10, 100, 1000 con làm như thế nào? Dặn dò chuẩn bị bài sau: “Nhân một số thập phân với một số thập phân”. Nhận xét tiết học. 1 HS nêu yêu cầu. HS tự làm và chữa bài. HS trả lời HS lắng nghe * Rút kinh nghiệm bổ sung: PHIẾU ĐIỀU TRA THỰC TRẠNG HỌC SINH TRƯỚC KHI THỰC HIỆN SÁNG KIẾN Thời gian thực hiện: Ngày 20 tháng 9 năm 2019. Giáo viên điều tra : Vũ Lan Anh Học sinh được điều tra: Học sinh lớp 5A2, trường Tiểu học Thanh Xuân Bắc, quận Thanh Xuân, Hà Nội. Hình thức điều tra: Trong các giờ dạy học môn Toán. Nội dung điều tra : Kiểm tra kĩ năng lĩnh hội kiến thức của học sinh trong tiết học Toán. Với tổng số học sinh được điều tra là 50/50 học sinh. Kết quả điều tra: Tiêu chí đánh giá Số học sinh Tỉ lệ % Học sinh chủ động lĩnh hội kiến thức. 8 17,8% Học sinh biết vận dụng kiến thức vào thực hành. 10 22,2% Học sinh bị động trong quá trình tiếp thu kiến thức. 20 44,4% Học sinh chưa say mê học tập. 7 15,6% Qua kết quả điều tra trên, tôi nhận thấy rằng: Chất lượng học tập của các em còn thấp. Trong giờ học, các em học còn uể oải, nắm kiến thức còn chậm khiến giáo viên phải mất nhiều thời gian giảng giải kiến thức cho học sinh. Từ thực trạng trên, tôi nhận thấy rằng đưa trò chơi vào giờ học toán ở tiểu học là cần thiết, nhất là trong giờ học toán lớp 5 nhằm giúp các em có hứng thú trong học tập, nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường. Thanh Xuân Bắc, ngày 20 tháng 9 năm 2019 Người điều tra Vũ Lan Anh PHIẾU ĐIỀU TRA THỰC TRẠNG HỌC SINH SAU KHI THỰC HIỆN SÁNG KIẾN Thời gian thực hiện : Ngày 11 tháng 2 năm 2020. Giáo viên điều tra : Vũ Lan Anh Học sinh được điều tra : Học sinh lớp 5A2, trường Tiểu học Thanh Xuân Bắc, quận Thanh Xuân, Hà Nội. Hình thức điều tra : Trong các giờ dạy học môn Toán. Nội dung điều tra : Kiểm tra kĩ năng lĩnh hội kiến thức của học sinh trong tiết học Toán. Với tổng số học sinh được điều tra là 50/50 học sinh. Kết quả như sau: Tiêu chí đánh giá Số học sinh Tỉ lệ % Học sinh chủ động lĩnh hội kiến thức. 40 88,9% Học sinh biết vận dụng kiến thức vào thực hành. 45 100% Học sinh bị động trong quá trình tiếp thu kiến thức. 0 0% Học sinh yêu thích môn Toán 32 71,1% Kết quả đạt được như trên cho thấy những cố gắng đổi mới trong phương pháp dạy học của tôi đã có hiệu quả. Thanh Xuân Bắc, ngày 11 tháng 2 năm 2020 Người điều tra Vũ Lan Anh UBND QUẬN THANH XUÂN TRƯỜNG TH THANH XUÂN BẮC CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc BIÊN BẢN ĐÁNH GIÁ TÍNH HIỆU QUẢ DO CÁC GIẢI PHÁP SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐẶT RA Tác giả : Vũ Lan Anh Đơn vị : Trường Tiểu Thanh Xuân Bắc Tên SKKN: Tổ chức một số trò chơi học tập môn Toán ở lớp 5 tạo hứng thú học tập cho học sinh Môn : Toán Đánh giá của tổ chuyên môn : Sáng kiến đã đem lại hiệu quả tích cực trong việc gây hứng thú học tập môn toán cho học sinh.. Các tiết học nhẹ nhàng và hấp dẫn. Học sinh học tập sôi nổi, hứng thú, tích cực. Giúp HS hiểu bài, nắm kiến thức vững hơn. Tổ trưởng CM (Ký, ghi rõ họ tên) Lê Thanh Hương
File đính kèm:
sang_kien_kinh_nghiem_to_chuc_mot_so_tro_choi_hoc_tap_mon_to.docx
Sáng kiến kinh nghiệm Tổ chức một số trò chơi học tập môn toán ở lớp 5 tạo hứng thú học tập cho học.pdf