Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp đổi mới hoạt động kiểm tra đánh giá học sinh theo hướng phát triển năng lực trong dạy học môn Toán lớp 11
Các nguyên tắc dạy học phát triển phẩm chất, năng lực
- Nội dung dạy học, giáo dục phải đảm bảo tính cơ bản, thiết thực, hiện đại
Năng lực được coi là sự huy động kiến thức, kĩ năng, niềm tin … để HS
thực hiện thành công một loại hoạt động nhất định, đạt kết quả mong muốn trong
những điều kiện cụ thể. Theo đó, dạy học phát triển phẩm chất, năng lực đặt ra
yêu cầu cốt lõi là tập trung vào những gì HS cần có (kiến thức, kĩ năng, niềm tin
…) để từ đó họ có thể “làm” được những việc cụ thể, hữu ích hơn là tập trung vào
những gì mà HS biết hoặc không biết.
- Đảm bảo tính tích cực của người học khi tham gia vào hoạt động học tập
- Tăng cường những hoạt động thực hành, trải nghiệm cho HS
- Tăng cường dạy học, giáo dục tích hợp
- Tăng cường dạy học, giáo dục phân hóa
- KT, ĐG theo năng lực là điều kiện tiên quyết trong dạy học phát triển
phẩm chất, năng lực
- Nội dung dạy học, giáo dục phải đảm bảo tính cơ bản, thiết thực, hiện đại
Năng lực được coi là sự huy động kiến thức, kĩ năng, niềm tin … để HS
thực hiện thành công một loại hoạt động nhất định, đạt kết quả mong muốn trong
những điều kiện cụ thể. Theo đó, dạy học phát triển phẩm chất, năng lực đặt ra
yêu cầu cốt lõi là tập trung vào những gì HS cần có (kiến thức, kĩ năng, niềm tin
…) để từ đó họ có thể “làm” được những việc cụ thể, hữu ích hơn là tập trung vào
những gì mà HS biết hoặc không biết.
- Đảm bảo tính tích cực của người học khi tham gia vào hoạt động học tập
- Tăng cường những hoạt động thực hành, trải nghiệm cho HS
- Tăng cường dạy học, giáo dục tích hợp
- Tăng cường dạy học, giáo dục phân hóa
- KT, ĐG theo năng lực là điều kiện tiên quyết trong dạy học phát triển
phẩm chất, năng lực
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp đổi mới hoạt động kiểm tra đánh giá học sinh theo hướng phát triển năng lực trong dạy học môn Toán lớp 11", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp đổi mới hoạt động kiểm tra đánh giá học sinh theo hướng phát triển năng lực trong dạy học môn Toán lớp 11
ện hơn, đoàn kết hơn, thu được kết quả học tập cao hơn. Kiến thức của HS giảm tính chủ quan, phiến diện và trở nên sâu sắc, bền vững, dễ nhớ, nhớ nhanh và lâu hơn. HS không còn áp lực về điểm số, phát huy được thế mạnh của bản thân. Đề tài của chúng tôi đã được kiểm nghiệm tại ba lớp 11A2, 11A3, 11A8 trường THPT Nghi Lộc 5, được HS đồng tình và đạt được kết quả cao. 4.3. Một số minh chứng sau khi thực hiện sáng kiến Kết quả khảo sát trước khi áp dụng đề tài như sau (S là điểm trung bình môn) Lớp Sĩ số 5S 5 7S 7 8S 8S Số Lượng % Số Lượng % Số Lượng % Số Lượng % 11A2 41 14 34,1 20 48,8 6 14,6 1 2,5 11A3 43 18 41,9 20 46,5 3 7,0 2 4,6 11A8 40 16 40 19 47,5 4 10 1 2,5 Kết quả khảo sát sau khi áp dụng biện pháp như sau: Lớp Sĩ số 5S 5 7S 7 8S 8S Số Lượng % Số Lượng % Số Lượng % Số Lượng % 11A2 41 1 2,4 7 17,1 24 58,5 9 22 52 11A3 43 2 4,7 12 27,9 22 51,2 9 16,2 11A8 40 1 2,5 10 25 21 52,5 8 20 Qua đánh giá kết quả thực nghiệm, số lượng các học sinh có điểm trung bình dưới điểm 5 giảm xuống, số học sinh có điểm trung bình trên 8 tăng lên. Chứng minh tính hiệu quả của việc thực hiện các giải pháp của đề tài. 53 PHẦN III. KẾT LUẬN 1. KẾT LUẬN Quá trình nghiên cứu đề tài: “Một số giải pháp đổi mới hoạt động KT ĐG HS theo hướng phát triển năng lực trong dạy học môn Toán lớp 11” đã thu được một số kết quả: làm sáng tỏ một số khái niệm: dạy học theo định hướng phát triển năng lực, đổi mới KT ĐG theo hướng phát triển năng lực. Khảo sát thực trạng của vấn đề KT, ĐG. Từ đó xác định và tổ chức 2 nhóm các giải pháp, giúp đổi mới KT ĐG HS theo hướng phát triển năng lực. Giải pháp 1: Nâng cao nhận thức về mục đích thực hiện hoạt động KT, ĐG kết quả học tập của HS Giải pháp 2: Một số biện pháp đổi mới hoạt động KT ĐG theo kế hoạch dạy học Tiến hành thực nghiệm các giải pháp, ĐG định lượng, định tính để bước đầu làm sáng tỏ tính khả thi và tính hiệu quả của đề tài. Qua KT thực nghiệm cho thấy có thể tổ chức các hoạt động đổi mới KT ĐG HS theo hướng phát triển năng lực, giúp giờ học sôi nổi, đạt mục tiêu. Sáng kiến kinh nghiệm có thể xem là một tài liệu tham khảo cho HS, phụ huynh, GV. 2. KIẾN NGHỊ VÀ ĐỀ XUẤT a) Với Sở giáo dục và đào tạo: Cần tổ chức nhiều hơn, rộng rãi hơn các cuộc hội thảo về đổi mới phương pháp dạy học đối với từng bộ môn. Cần giới thiệu rộng rãi các gương mặt điển hình trong việc đổi mới phương pháp dạy học để các GV khác học hỏi, rút kinh nghiệm. b) Với Ban giám hiệu nhà trường: Tiếp tục tổ chức nhiều cuộc họp đổi mới phương pháp dạy và học. KT thường xuyên việc thực hiện KT, ĐG của GV. Cần tổ chức nhiều chương trình vui chơi lồng ghép KT kiến thức có sự tham gia của các nhóm để HS có cơ hội va chạm, giao lưu. Trang bị thiết bị cơ sở vật chất: Ti vi, máy chiếu projector.để hỗ trợ cho việc báo cáo kết quả của các nhóm, tạo điều kiện kịp thời gian và ĐG hiệu quả. c) Với GV: Trong quá trình thực hiện, GV cần vận dụng phương pháp linh hoạt, phù hợp với từng đơn vị kiến thức, bài học không nên cứng nhắc, rập khuôn. Phải tuân thủ quy trình, các bước của việc KT, ĐG.Xác định được những biểu hiện của năng lực cần ĐG, từ đó xây dựng bộ công cụ ĐG, xác định hình thức ĐG, phương pháp ĐG và thời điểm ĐG. Kịp thời khen thưởng, điều chỉnh tế nhị để phát huy tính tích cực chủ động của các em, lôi cuốn các em vào giờ học. Chúng tôi thấy đây là đề tài làm theo kinh nghiệm nên chắc chắn còn nhiều thiếu sót, rất mong nhận được sự đóng góp của mọi người. 54 3. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Sách giáo khoa, sách bài tập, sách GV đại số và giải tích 11, hình học 11 cơ bản và nâng cao. 2. Nguyễn Bá Kim, Phương pháp dạy học môn Toán. 3. Trang web: diễn đàn toán học, https://taphuan.csdl.edu.vn,... 4. TS. Lê Thị Thu Hiền, ĐG năng lực hợp tác của HS trong dạy học ở trường trung học phổ thông. 5. Các sáng kiến kinh nghiệm bậc 4. 55 PHỤ LỤC Phụ lục 1: Phiếu điều tra thực trạng hoạt động đổi mới kiểm tra đánh giá kết quả của học sinh theo hướng phát triển năng lực. Giáo viên / Học sinh: . Bộ môn / Lớp: Anh (chị) hãy điền dấu “x” vào ý kiến mình chọn 1. Tầm quan trọng của việc đổi mới kiểm tra đánh giá kết quả của học sinh theo hướng phát triển năng lực: Rất quan trọng Quan trọng Bình thường Không quan trọng 2. Mức độ đổi mới kiểm tra đánh giá kết quả của học sinh theo hướng phát triển năng lực. Rất thường xuyên Thường xuyên Thỉnh thoảng Không bao giờ 3. Hiểu biết của anh (chị) về việc đổi mới kiểm tra đánh giá kết quả của học sinh theo hướng phát triển năng lực. 4. Mục đích thực hiện hoạt động KT, ĐG kết quả học tập của học sinh. Mục đích KT, ĐG kết quả học tập của HS Mức độ biểu hiện Hoàn toàn không đồng ý Không đồng ý Phân vân Hoàn toàn đồng ý 1. Là cơ sở để đánh giá, xếp loại học lực của HS 2. Là cơ sở xét lên lớp, xét tốt nghiệp 3. Cung cấp thông tin phản hồi cho HS 4. Cung cấp thông tin phản hồi cho phụ huynh 5. Cung cấp thông tin phản hồi cho GV 6. Cung cấp thông tin phản hồi cho CBQL 7. Góp phần động viên, khen thưởng hay nhắc nhở HS học tập 8. Là yếu tố đánh giá chất lượng giảng dạy của nhà trường 9. Giúp HS phát triển khả năng tự đánh giá 56 5. Thực trạng sử dụng các hình thức KT, ĐG kết quả học tập của HS 1. Hình thức KT, ĐG kết quả học tập của HS Mức độ biểu hiện Hoàn toàn không đồng ý Không đồng ý Phân vân Hoàn toàn đồng ý 2. Kiểm tra, thi viết (tự luận) 3. Kiểm tra, thi viết (trắc nghiệm) 4. Kiểm tra, thi viết (kết hợp tự luận và trắc nghiệm) 5. Làm bài tập 6. Thi vấn đáp 7. Bài tập thực hành môn học 8. Quan sát 9. Kết hợp thi viết và vấn đáp 10. Các sản phẩm của HS 6. Thực trạng việc sử dụng nội dung KT, ĐG kết quả học tập của HS Nội dung KT, ĐG kết quả học tập của HS Mức độ biểu hiện Hoàn toàn không đồng ý Không đồng ý Phân vân Hoàn toàn đồng ý 1. Bám sát vào chuẩn kiến thức, kĩ năng môn học 2. Kiến thức trọng tâm của môn học 3. Bao quát nội dung sách giáo khoa 4. Mở rộng kiến thức ngoài sách giáo khoa 5. Mang nặng việc ghi nhớ kiến thức 6. Rèn luyện HS khả năng phân tích vấn đề 7. Chú trọng khả năng vận dụng kiến thức vào thực tế 8. Chú ý khả năng tổng hợp kiến thức 9. Chú ý đánh giá năng lực HS 57 7. Thực trạng thực hiện các khâu KT, ĐG kết quả học tập của HS Các khâu KT, ĐG kết quả học tập của HS Mức độ biểu hiện Hoàn toàn không đồng ý Không đồng ý Phân vân Hoàn toàn đồng ý 1. Phản ánh được mục tiêu, nội dung cần kiểm tra, thi 2. Đề thi vừa sức với trình độ HS 3. Đề thi phù hợp với thời gian thi 4. Đề thi không sai sót 4. Đề thi được duyệt theo quy định 5. Việc bảo quản đề thi 6. Chuẩn bị các điều kiện phục vụ kiểm tra, thi 7. Cán bộ coi thi nghiêm túc, khách quan 8. Đảm bảo kỉ luật phòng thi, HS nghiêm túc 9. Chấm bài thi đảm bảo tính chính xác 10. Theo đáp án và thang điểm thống nhất 11. Đảm bảo tính phân hoá trình độ HS 12. Công bố kết quả kịp thời 13. Báo cáo kết quả minh bạch, trung thực 14. Bài thi được lưu trữ đúng theo thời gian quy định 15. Bài thi lưu trữ khoa học, thuận lợi cho việc tra tìm 16. Quản lí kết quả thi bằng phần mềm máy tính 17. Kết quả được ghi vào phiếu liên lạc và học bạ 58 Phụ lục 2: PHIẾU TỰ NHẬN XÉT, ĐG NĂNG LỰC HỢP TÁC BẢN TỰ NHẬN XÉT, ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC HỢP TÁC Họ và tên: .. Lớp: .. Nhóm:.. Nhiệm vụ được giao:.. I. NHẬN XÉT, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG Thành tố NL Tiêu chí Điểm tối đa Điểm 1. Nhận nhiệm vụ Chủ động xung phong nhận nhiệm vụ 1 Không xung phong nhưng vui vẻ nhận nhiệm vụ được giao 0.75 Miễn cưỡng khi nhận nhiệm vụ được giao 0.5 Từ chối nhận nhiệm vụ 0 2. Tham gia xây dựng kế hoạch hoạt động của nhóm Hăng hái bày tỏ ý kiến, tham gia xây dựng kế hoạch hoạt động của nhóm. 1 Tham gia ý kiến xây dựng kế hoạch hoạt động nhưng đôi lúc chưa chủ động 0.75 Ít tham gia ý kiến xây dựng kế hoạt hoạt động nhóm 0.5 Không tham gia ý kiến xây dựng hoạt động nhóm 0 Biết lắng nghe, tôn trọng, xem xét các ý kiến, quan điểm của mọi người trong nhóm 1 Đôi lúc chưa biết lắng nghe, tôn trọng ý kiến của các thành viên khác trong nhóm 0.75 Chưa biết lắng nghe, tôn trọng ý kiến của các thành viên khác trong nhóm 0.5 Không lắng nghe và tôn trọng ý kiến của các thành viên khác trong nhóm. 0 Cố gắng hoàn thành nhiệm vụ của bản thân đồng thời chủ động hỗ trợ các thành viên khác trong nhóm 2 59 3. Thực hiện nhiệm vụ và hỗ trợ giúp đỡ các thành viên khác Cố gắng hoàn thành nhiệm vụ của bản thân nhưng chưa chủ động hỗ trợ các thành viên khác 1 Cố gắng hoàn thành nhiệm vụ của bản thân nhưng chưa hỗ trợ các thành viên khác 0.5 Không cố gắng hoàn thành nhiệm vụ của bản thân và không hỗ trợ thành viên khác 0 4. Tôn trọng quyết định chung Luôn tôn trọng quyết định chung của cả nhóm 2 Đôi khi chưa tôn trọng quyết định chung của cả nhóm 1 Nhiều khi chưa tôn trọng quyết định chung của cả nhóm 0.5 Không tôn trọng quyết định chung của cả nhóm 0 5. Kết quả làm việc Có sản phẩm tốt theo yêu cầu đề ra và đảm bảo đúng thời gian 2 Có sản phẩm tốt nhưng chưa đảm bảo thời gian 1 Có sản phẩm tương đối tốt theo yêu cầu đề ra nhưng chưa đảm bảo đúng thời gian 0.5 Sản phẩm không đạt yêu cầu 0 6. Trách nhiệm với kết quả làm việc chung Tự giác chịu trách nhiệm về sản phẩm chung 1 Chị trách nhiệm về sản phẩm chung khi được yêu cầu 0.75 Chưa sẵn sằng chịu trách nhiệm về sản phẩm chung 0.5 Không chịu trách nhiệm về sản phẩm chung 0 Tổng điểm 10 II .TÓM TẮT ƯU, NHƯỢC ĐIỂM TRONG VIỆC THỰC HIỆN LÀM VIỆC NHÓM - Ưu điểm: 60 - Nhược điểm: - Đề xuất: III. KẾT QUẢ TỰ PHÂN LOẠI ĐÁNH GIÁ: Nghi Lộc, ngày tháng năm 2022 NGƯỜI TỰ NHẬN XÉT ĐÁNH GIÁ IV. KẾT QUẢ PHÂN LOẠI ĐÁNH GIÁ CỦA NHÓM: NHÓM TRƯỞNG 61 Phụ lục 3: Bản đánh giá các thành viên nhóm BẢN NHẬN XÉT, ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC HỢP TÁC Họ và tên: .. Lớp: Nhóm:.. Nhiệm vụ được giao: NHẬN XÉT, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG CÁC THÀNH VIÊN NHÓM TÊN TV 1. Nhận nhiệm vụ 2. Tham gia xây dựng kế hoạch hoạt động của nhóm 3. Thực hiện nhiệm vụ và hỗ trở giúp đỡ các thành viên khác 4. Tôn trọng quyết định chung 5. Kết quả làm việc 6. Trách nhiệm với kết quả làm việc chung Tổng điểm Nghi Lộc, ngày tháng năm 2022 NGƯỜI NHẬN XÉT ĐÁNH GIÁ NHÓM TRƯỞNG 62 Phụ lục 4. PHIẾU ĐÁNH GIÁ HOẠT ĐỘNG NHÓM Nhóm:Ngày..tháng..năm STT TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ Điểm tối đa Điểm đạt được Ghi chú 1 Số lượng thành viên đầy đủ 1 2 Tổ chức làm việc nhóm: phân công nhóm trưởng, thư kí, phân công công việc, kế hoạch làm việc 1 3 Các thành viên tham gia tích cực vào hoạt động nhóm 1,5 4 Tạo không khí vui vẻ hoà đồng giữa các thành viên 1,5 5 Nhóm báo cáo: + Trình bày rõ ràng, mạch lạc, dễ hiểu +Trả lời được câu hỏi của giáo viên và nhóm khác 2,5 Nhóm không báo cáo + Lắng nghe,chú ý các nhóm báo cáo +Đưa ra các câu hỏi, nhận xét. 2,5 6 Thực hiện tối đa các yêu cầu trong phiếu học tập 2,5 Tổng 10 Giáo viên bộ môn 63 Phụ lục 5: Mẫu giấy khen 64 MỤC LỤC PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ ............................................................................................ 0 1. Lý do chọn đề tài ................................................................................................ 1 2. Mục tiêu, ý nghĩa ................................................................................................ 2 3. Tính mới .............................................................................................................. 2 4. Phương pháp nghiên cứu..................................................................................... 2 5. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................................. 2 PHẦN II: NỘI DUNG ................................................................................................ 3 1. Cơ sở lý luận ....................................................................................................... 3 1.1. Dạy học theo định hướng phát triển năng lực .................................................. 3 1.2. Đổi mới KT ĐG kết quả học tập của HS theo hướng phát triển năng lực....... 3 2. Thực trạng ........................................................................................................... 6 2.1. Thực trạng nhận thức về mục đích thực hiện hoạt động KT, ĐG kết quả học tập của HS ............................................................................................................... 6 2.2. Thực trạng sử dụng các hình thức KT, ĐG kết quả học tập của HS ............... 7 2.3. Thực trạng nội dung KT, ĐG kết quả học tập của HS ..................................... 7 2.4. Thực trạng thực hiện các khâu KT, ĐG kết quả học tập của HS..................... 8 3. Giải pháp ............................................................................................................. 9 3.1. Nâng cao nhận thức về mục đích thực hiện hoạt động KT, ĐG kết quả học tập của HS ............................................................................................................... 9 3.2. Một số biện pháp đổi mới hoạt động KT ĐG theo kế hoạch dạy học ........... 10 3.2.1. Xây dựng kế hoạch KT ĐG ........................................................................ 10 3.2.2. Sử dụng “bản đồ khái niệm” (BĐKN) ........................................................ 19 3.2.3. Vận dụng “học tập dựa trên trò chơi” ......................................................... 23 3.2.4. Ứng dụng công nghệ thông tin trong ĐG ................................................... 29 3.2.5. Thiết kế công cụ ĐG phù hợp với từng đối tượng HS ................................ 31 3.2.6. KT ĐG trong dạy học trực tuyến. ............................................................... 50 4. Kết quả nghiên cứu thực nghiệm ...................................................................... 51 4.1. Thực trạng ..................................................................................................... 51 4.2. Kết quả thực nghiệm ..................................................................................... 51 4.3. Một số minh chứng sau khi thực hiện sáng kiến........................................... 51 PHẦN III. KẾT LUẬN ............................................................................................ 53 1. KẾT LUẬN ....................................................................................................... 53 2. KIẾN NGHỊ VÀ ĐỀ XUẤT ............................................................................. 53
File đính kèm:
sang_kien_kinh_nghiem_mot_so_giai_phap_doi_moi_hoat_dong_kie.pdf

