Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp tạo hứng thú, nâng cao chất lượng học tập môn Toán cho học sinh lớp 3 trong quá trình dạy - Học trực tuyến

  1. Lý do chọn đề tài

Như chúng ta đã biết, trong hệ thống giáo dục quốc dân, bậc học tiểu học là bậc học nền tảng với mục tiêu: “Hình thành cho học sinh những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về tình cảm, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản để học tiếp trung học và đi vào cuộc sống lao động”. Trường học là cái nôi đầu tiên để mỗi học sinh bắt đầu cuộc sống.

Trong nhà trường phổ thông nói chung và trường tiểu học nói riêng, môn Toán chiếm một vị trí không thể thay thế. Dạy và học Toán cung cấp cho học sinh một hệ thống kiến thức cơ bản cùng phương pháp nhận thức khoa học, là công cụ để học sinh học tập nhiều môn học khác vận dụng vào thực tế cuộc sống. Ngoài ra khả năng giáo dục nhân cách học sinh của Toán học cũng vô cùng to lớn, bởi Toán học giúp hình thành ở học sinh nhiều phẩm chất đạo đức tốt như : cần cù, nhẫn nại, ý thức vượt qua khó khăn. Với bậc Tiểu học, cùng với môn Tiếng Việt, Toán học chiếm vai trò chủ đạo với số tiết nhiều hơn những môn học khác.

doc 22 trang Hương Thủy 22/10/2025 160
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp tạo hứng thú, nâng cao chất lượng học tập môn Toán cho học sinh lớp 3 trong quá trình dạy - Học trực tuyến", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.

Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp tạo hứng thú, nâng cao chất lượng học tập môn Toán cho học sinh lớp 3 trong quá trình dạy - Học trực tuyến

Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp tạo hứng thú, nâng cao chất lượng học tập môn Toán cho học sinh lớp 3 trong quá trình dạy - Học trực tuyến
 điện tử. Ngày nay, giáo án điện tử được sử dụng rất phổ biến bởi những tiện ích mà nó đem lại nhưng làm thế nào để mỗi giáo án điện tử có chất lượng, thực sự phát huy được hiệu quả, góp phần tạo hứng thú cho học sinh trong mỗi giờ học mà không gây sự nhàm chán thì cần sự sáng tạo, sự đầu tư nghiêm túc của giáo viên. Bởi vậy, tôi luôn đầu tư thời gian, công sức, trí tuệ cho mỗi bài soạn, sử dụng linh hoạt và phong phú các hiệu ứng. 
Dạy học trực tuyến vất vả hơn nhiều so với dạy trực tiếp trên lớp. Vì vậy, để soạn giáo án chất lượng, giáo viên cần đầu tư thời gian, công sức, trí tuệ và sự tận tâm với nghề giúp học sinh tiếp thu được hết kiến thức trong bài.
Hàng ngày các em phải ngồi trước màn hình máy tính, điện thoại một cách thụ động nên bài giảng điện tử là yếu tố quan trọng nhất giúp dạy trực tuyến hiệu quả .Giáo viên cần soạn power point rõ ràng theo các ý lớn, tránh đưa nhiều chữ lên các slide, chọn lựa hình ảnh minh họa đẹp mắt. Kết hợp với các trang hỗ trợ trực tuyến; ví dụ: padlet (dùng để chia sẻ, thảo luận nhóm), class kick (dùng để làm bài cá nhân) ... Giáo viên cũng cần phân rõ hoạt động cần học sinh làm ở nhà, sản phẩm cần có và hoạt động trên lớp để học sinh có tâm thế sẵn sàng với tiết học online. Giáo viên có thể chia nhóm cố định suốt các tiết học online để học sinh có thói quen thảo luận, giúp tăng tính tương tác trong bài giảng.
Trong xây dựng bài giảng dạy học trực tuyến, tôi có những giải pháp khác nhau để ghi nhận, đánh giá được kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của từng học sinh, như: Các bài kiểm tra trên hệ thống dạy học trên môi trường Internet hoặc ghi nhận thông qua quá trình dạy học, trao đổi, đặt câu hỏi cho học sinh trả lời. Các bài tập cần được xây dựng đa dạng, nhiều hình thức khác nhau, bao gồm trắc nghiệm và tự luận, giáo viên lưu đầy đủ minh chứng quá trình dạy học, đánh giá thường xuyên hoạt động học tập và rèn luyện của học sinh để làm cơ sở đánh giá định kỳ trong thời gian tiếp theo, đặc biệt không gây áp lực về đánh giá, không gây căng thẳng cho học sinh.
3.4.Vận dụng linh hoạt các trò chơi học tập trong dạy học Toán trực tuyến.
Trò chơi học tập là trò chơi gắn liền với các hoạt động học tập và nội dung bài học giúp học sinh khai thác kinh nghiệm vốn có của bản thân để chơi và để học. Trong quá trình chơi trò chơi các em sẽ bộc lộ nhiều cảm xúc rất rõ ràng như: niềm vui khi thắng và buồn bã khi thua; vui mừng khi đồng đội hoàn thành nhiệm vụ, bản thân cảm thấy có lỗi khi không làm tốt nhiệm vụ của mình. Vì tập thể mà cố gắng hết khả năng để mang lại chiến thắng cho tổ, nhóm của mình. Đây cũng chính là đặc tính thi đua rất cao của trò chơi học tập. Đặc biệt, đối với giờ học trực tuyến thì trò chơi học tập càng có ý nghĩa quan trọng hơn trong việc tạo hứng thú học toán cho học sinh.
Trong thực tế dạy học, tôi thường tổ chức trò chơi học tập môn Toán trong các giờ học trực tiếp. Tuy nhiên việc tổ chức cho học sinh chơi các trò chơi trong lớp học trực tuyến là rất cần để tạo hứng thú học tập cho học sinh ngay từ khi bắt đầu bài học mới.
Trong quá trình dạy học trực tuyến, tôi dựa theo nội dung của từng bài, từng mạch kiến thức và điều kiện thời gian trong mỗi tiết học để thiết kế trò chơi sao cho phù hợp. Trò chơi học tập có thể tổ chức ở cả 4 bước lên lớp.
 Đối với mỗi trò chơi, tôi đều thiết kế chu đáo theo quy trình sau:
	Bước 1: Giới thiệu tên trò chơi, mục đích của trò chơi
	Bước 2: Hướng dẫn học sinh chơi trò chơi. Ở bước này giáo viên cần làm những việc sau:
	+ Chia đội chơi, quy định số thành viên mỗi đội chơi, cử trọng tài, thư kí,...
	+ Chuẩn bị đồ dùng, dụng cụ để chơi ( giấy khổ to, thẻ từ, quân bài, cờ,...)
	+ Giới thiệu cách chơi: quy định thời gian chơi, những điều người chơi
không được làm, cách tính điểm,...
	+ Chơi thử ( nếu cần)
	Bước 3: Tổ chức cho học sinh chơi trò chơi
	Bước 4: Nhận xét, đánh giá kết quả trò chơi 
	Để trò chơi mang lại hiệu quả cao thì khi thiết kế và tổ chức trò chơi trong giờ học trực tuyến cần lưu ý:
	- Lựa chọn trò chơi mang ý nghĩa giáo dục 
	- Thời gian chơi mỗi trò chơi từ 5 – 7 phút
	- Trong mỗi tiết học không nên lạm dụng tổ chức nhiều trò chơi
	- Hình thức trò chơi đa dạng, phong phú. Khi tổ chức trò chơi giáo viên có thể lồng ghép vào trò chơi các nhân vật hoạt hình, các câu chuyện cổ tích quen thuộc mà trẻ yêu thích để làm cho trò chơi thêm hấp dẫn.
	Ví dụ: Khi dạy bài Phép nhân số có hai chữ số với số có một chữ số ( SGK Toán 3, tập 1 – trang 21) tôi tổ chức cho học sinh chơi trò chơi “ Giải cứu Bạch Tuyết” như sau:
	Tên trò chơi: Giải cứu Bạch Tuyết
	Mục đích
	- Rèn luyện kĩ năng thực hiện các phép tính nhân số có hai chữ số với số có một chữ số
	- Rèn kĩ năng phản xạ nhanh cho học sinh
	Chuẩn bị: Giáo viên thiết kế trò chơi trên powerPoint gồm 1 bức tranh có hình nàng Bạch Tuyết và 4 ô cửa bí mật. Các ô cửa có chứa đề bài như sau:
	- Ô cửa 1: 24 x 2 = ?
	- Ô cửa 2: 32 x 3 = ?
	- Ô cửa 3: 22 x 4 =?
	- Ô cửa 4: 11 x 5 = ?
	Cách chơi
	- Trò chơi này, tôi tổ chức cho cả lớp cùng tham gia. Học sinh nào giơ tay nhanh sẽ được quyền trả lời.
	- Giới thiệu trò chơi như sau: Các em ạ! Mụ phù thủy độc ác nham hiểm đã nhốt nàng Bạch Tuyết ở một nơi bí mật. Để giải cứu được nàng Bạch Tuyết chúng mình phải hành trình mở lần lượt 4 ô cửa bí mật này. Mỗi ô cửa đều có chứa 1 phép tính hoặc 1 bài toán. Sau khi mở được 4 ô cửa nàng Bạch Tuyết sẽ được giải cứu. Các em có muốn giúp nàng Bạch Tuyết không nào?

	Ảnh trò chơi “ Giải cứu Bạch Tuyết”
Ví dụ: Trò chơi : Ai nhanh – ai thắng? 
	+ Mục đích: Giúp HS viết đúng và nhanh các phép tính có kết quả đúng theo yêu cầu;
	+ Luật chơi : Yêu cầu HS viết phép tính đúng với kết quả theo yêu cầu 
	+ Cách tiến hành: Giáo viên trình chiếu 2 bông hoa lên màn hình, ở giữa nhụy có ghi 1 số (VD: số 35, 42; 14; 32) là kết quả của các phép tính nhân cần tìm. 
Mỗi số tôi đọc lên, học sinh ghi phép nhân tương ứng vào ô chát. Tôi quan sát kiểm tra và kết luận kết quả đúng và nhanh nhất. Cứ lần lượt đến hết 4 số, giáo viên sẽ nhận xét chung và yêu cầu những bạn chưa hoàn thành đúng bài hát một bài hát trước lớp.
Phần vận dụng cuối bài học, tôi thường tổ chức cho các em chơi trò chơi “ Vòng quay may mắn” đê các em củng cố, khăc sâu kiến thức bài học một cách nhẹ nhàng, thích thú.
Ảnh trò chơi “ Vòng quay may mắn”
Khi tổ chức trò chơi Toán trong lớp trực tuyến, tôi dùng phần mềm trò chơi trực tuyến sau:	
Dùng menti.com để tạo những câu hỏi tương tác tìm quy tắc toán học.Tôi vào web, tạo câu hỏi xong gửi link. HS ấn vào link và từ mình tìm được. Màn hình sẽ hiển thị tất cả các câu trả lời ngay tức thì của các con. Giáo viên và các con cùng nhận xét.	
Quizizz: Đây là trò chơi trên web, học sinh không phải cài đặt gì chỉ cần ấn vào link điền tên mình là chơi được. Có nhiều hình ảnh và dạng câu hỏi. Học sinh thao tác trực tiếp lên màn hình. Đặc biệt, việc soạn 1 trò chơi trên quizizz rất nhanh. Trong Quizizz có sẵn kho câu hỏi, bài tập tương tác mà giáo viên cả nước đã làm. Chúng ta chỉ cần gõ tên nội dung mình muốn rồi nhấn tìm kiếm sẽ hiển ra nhiều lựa chọn. Thầy cô thấy câu nào hợp với nội dung mình cần thì ấn nút “add” sẽ tự động đưa câu đó vào bài thầy cô thiết kế. Cứ nhặt như vậy chỉ vài phút là có một trò chơi rất hay, nhiều hình ảnh và thú vị. Khi chơi lại có nhạc, có thứ tự bảng điểm nên các con rất thích, rất thi đua. Khi thi xong, tôi chụp ảnh 3 bạn đứng nhất để nêu tên, tặng sao và đưa ảnh lên nhóm Zalo lớp ngay.	Dùng classskick để tạo bài tập tương tác. Tôi tạo một số bài tập như kéo thả, nối phép tính với kết quả đúng trong khi học bảng nhân, bảng chia. Nhúng link vào ô chát cho học sinh ấn vào là dẫn tới bài tập tương tác. Tôi có thể nhìn trực tiếp em nào đang làm câu nào, kết quả thế nào.
3.5.Thường xuyên động viên, khích lệ học sinh kịp thời
Khen ngợi là một phần thưởng tinh thần to lớn đối với học sinh tiểu học. Lời khen giúp các em tạo động lực và cải thiện kết quả học tập. Hiện nay, cả giáo viên và phụ huynh đều đánh giá cao sự khích lệ, động viên học sinh của thông tư 27. Việc động viên, khích lệ học sinh kịp thời sẽ giúp học sinh tự tin, nhân cách của học sinh ngày càng được kiện toàn, hành vi tích cực sẽ được phát huy. Ngược lại, phê bình, trách mắng, chỉ trích làm cho lòng tự trọng của trẻ bị tổn thương.
Chính vì vậy, ngay từ đầu giờ học trực tuyến thay vì trách phạt và chê bai học sinh tôi sẽ dành cho các em những lời khen ngợi trân thành khi các em có sự tiến bộ. Đối với những em học toán chưa tốt, bài làm còn mắc lỗi, tôi gợi ý để các em tìm ra lỗi sai trong bài và sửa lại dưới sự dẫn dắt của cô giáo. 
	Ngoài nhận xét bằng lời, đối với những học sinh chú ý, ham học và làm bài đầy đủ tôi có thể thưởng bông hoa, sticker hay thư khen cuối tuần bằng cách chiếu lên màn hình. Khi các em được nhận những lời khen, phần quà nhỏ bé đó các em cảm thấy rất vui và hạnh phúc.
4. Kết quả đạt được có so sánh đối chứng:
4.1. Đối với giáo viên:
	Trong năm học qua tôi luôn áp dụng những biện pháp trên vào quá trình giảng dạy Toán cho học sinh lớp 3A. Mặc dù dạy học trực tuyến nhưng kết quả học tập môn Toán của học sinh rất cao, tất cả học sinh trong lớp cùng thi đua học tập.
 - Tôi đã có thêm kinh nghiệm tạo hứng thú học trực tuyến, nâng cao chất lượng học trực tuyến cho học sinh. 
	- Các tiết học trực tuyến nói chung và học trực tuyến môn Toán nói riêng của lớp tôi diễn ra nhẹ nhàng, sôi nổi, hấp dẫn góp phần xây dựng lên những giờ học hạnh phúc. 
	- Nhận được sự tin tưởng và ủng hộ cao của phụ huynh. 
4.2. Đối với học sinh
	Sau gần một năm học, tôi áp dụng giải pháp vào quá trình dạy trực tuyến môn Toán cho học sinh lớp 3A, tôi thu được kết quả như sau:
 Kết quả khảo sát cuối năm tuần 29 ( 05/4/2022)
Tên lớp
Sĩ số
Rất hứng thú
 Có hứng thú
Bình thường
Không hứng thú
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
3A
35
16
45,1
14
40
4
11,4
01
3,5
	
So sánh với kết quả trước khi thực hiện đề tài:	
Tên lớp
Sĩ số
Rất hứng thú
 Có hứng thú
Bình thường

Không hứng thú
 Đầu năm 
Cuối năm
Đầu năm 
Cuối năm
Đầu năm 
Cuối năm
Đầu năm 
Cuối năm
3A
35
8
16
8
14
10
4
9
01

Giảm
Tăng
8
6
6
8

Nhìn vào bảng số liệu và thực trạng học trực tuyến môn Toán của học sinh lớp 3A, tôi nghĩ mình đã tìm được hướng đi đúng, cách làm phù hợp để tạo hứng thú học trực tuyến cũng như góp phần nâng cao chất lượng dạy - học cho sinh.
	- Sau gần một năm học, tôi áp dụng các giải pháp thì tỉ lệ học sinh hứng thú với việc học trực tuyến môn Toán đạt 85,1 %, số học sinh không hứng thú chỉ còn 3,5%.
	- Chất lượng học tập các môn Toán giữa học kì II được nâng lên rõ rệt: Xếp loại T: 18 em, H: 17 em, C: 0 em 
	Như vậy qua quá trình nghiên cứu và áp dụng đề tài “Một số biện pháp tạo hứng thú, nâng cao chất lượng học tập môn Toán cho học sinh lớp 3 trong quá trình dạy - học trực tuyến”, tôi thấy đây là một giải pháp phù hợp với định hướng đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát triển năng lực học sinh tiểu học, phù hợp với tình hình dịch Covid diễn ra trên diện rộng. Các giải pháp phù hợp với mọi đối tượng học sinh và có thể áp dụng để tạo hứng thú nâng cao chất lượng học toán cho học sinh các khối lớp trong bậc tiểu học không chỉ đối với lớp trực tuyến mà cả đối với lớp học trực tiếp.
C. PHẦN KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
1. Kết luận:
 Bất kỳ ai làm công tác chủ nhiệm cũng xác định được vai trò của mình và phát huy một cách hiệu quả đặc biệt là trong thời kì học tập trực tuyến. Song việc thực hiện đơn điệu, quản lý lớp thiếu đồng bộ khiến học sinh ít tập trung và kém hiệu quả. Đây là biện pháp nhằm nâng cao vai trò giáo viên chủ nhiệm trong quản lý lớp học trực tuyến sao cho khoa học và hiệu quả, xây dựng cho các em một môi trường học tập lành mạnh, có nhận thức đúng đắn về mục tiêu học tập và rèn luyện đạo đức, góp phần xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa phát triển toàn diện cả đức lẫn tài.
Yêu nghề, yêu trẻ thì người giáo viên chủ nhiệm lớp cần theo dõi bám sát lớp, chia sẻ, uốn nắn, dìu dắt các em có hướng đi đúng đắn. Tôi hy vọng rằng với nội dung và cách tổ chức quả lý lớp như tôi đã trình bày, thì quý thầy cô sẽ thực hiện tốt hơn nhiệm vụ của mình trong sự nghiệp trồng người. Tạo cho tình thầy trò gần gũi hơn, tình bạn của các em trong sáng và cao đẹp hơn. Từ đó góp phần tạo ra những con người ưu tú cho xã hội.
	Để biện pháp đạt hiệu quả cao thì khi áp dụng đề tài nhất thiết phải đáp ứng được các điều kiện sau:
	+ Tìm hiểu và hiểu rõ nguyên nhân vì sao học sinh chưa hứng thú với việc học trực tuyến để đưa ra những giải pháp phù hợp với đối tượng học sinh lớp mình giảng dạy.
	+ Chuẩn bị kĩ bài trước khi đến lớp, nắm chắc kiến thức, kĩ năng của môn 
học và dự kiến được những tình huống sư phạm có thể xảy ra trong tiết học.
	+ GV phải nắm được xu hướng đổi mới của giáo dục để điều chỉnh giải pháp cho phù hợp.
	+ Khi vận dụng các giải pháp cần linh hoạt, vừa sức với học sinh.
	+ Động viên khen thưởng kịp thời để gây hứng thú học tập cho học sinh.
2. Kiến nghị và đề xuất:
 	 Sau quá trình thực hiện đề tài, tôi có một vài kiến nghị và đề xuất sau: 
- Đối với giáo viên: Để tạo được hứng thú học Toán cho học sinh khi học trực tuyến, giáo viên cần quan tâm đến tất cả các đối tượng học sinh, có hình thức tuyên dương, khen thưởng kịp thời cho những em có thành tích tốt. Giúp các em khẳng định mình trong học tập. Giáo viên bộ môn phối hợp chặt chẽ với giáo viên chủ nhiệm trong công tác giảng dạy và giáo dục đạo đức học sinh.
- Phụ huynh học sinh thường xuyên liên hệ với giáo viên chủ nhiệm để nắm bắt tình hình học tập và các biểu hiện của các em . Ở nhà luôn giành cho con cái một khoảng thời gian nhất định mỗi ngày để nhắc nhở, giúp đỡ các em hoàn thành nhiệm vụ học tập. Luôn động viên, khích lệ các em phấn đấu để trở thành con ngoan trò giỏi. Ngoài ra cha mẹ phải là những người mẫu mực, sống có trách nhiệm và làm gương cho các em noi theo. Quan tâm đến tâm tư tình cảm của các em, thực sự hiểu và biết chia sẽ cùng các em .
- Ban giám hiệu nhà trường mở các chuyên đề về Ứng dụng công nghệ thông tin, chia sẻ kinh nghiệm dạy học trực tuyến hiệu quả để tất cả giáo viên trong trường có thể học hỏi lẫn nhau, nâng cao trình độ quản lí và giáo dục học sinh, góp phần nâng cao chất lượng dạy và học đặc biệt trong thời gian học tập trực tuyến.
Đề tài Sáng kiến kinh nghiệm “Một số biện pháp tạo hứng thú, nâng cao chất lượng học tập môn Toán cho học sinh lớp 3 trong quá trình dạy - học trực tuyến” bước đầu đã thu được kết quả, các em học sinh đều có hứng thú học tập, tạo ra tư duy sáng tạo, nhận thức nhanh trong quá trình học tập và đạt kết quả cao. Học sinh chăm ngoan hơn, tích cực học tập và yêu thích phân môn Toán. §ã còng lµ mong muèn cña tôi được đóng góp một phần nhỏ bé vào việc nâng cao chất lượng giảng dạy cña nhà trường trong giai đoạn dịch bệnh Covid 19 diễn ra.	
Trong quá trình thực hiện đề tài, do năng lực còn hạn chế nên không tránh được những sai sót. Tôi rất mong nhận được sự góp ý của các đồng chí lãnh đạo và đồng nghiệp để đề tài ngày càng hoàn thiện hơn.
Tôi xin trân trọng cảm ơn!	

Ba Vì, ngày 18 tháng 4 năm 2022
Người thực hiện

File đính kèm:

  • docsang_kien_kinh_nghiem_mot_so_bien_phap_tao_hung_thu_nang_cao.doc