Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp Tạo hứng thú học trực tuyến môn Toán cho học sinh lớp 4
Chương trình Toán của Tiểu học có vị trí và tầm quan trọng rất lớn, nó góp phần không nhỏ trong việc hình thành và phát triển nhân cách học sinh. Môn Toán ở Tiểu học bước đầu hình thành và phát triển năng lực trừu tượng hóa, khái quát hóa, kích thích trí tưởng tượng, phát triển hợp lí khả năng suy luận và biết diễn đạt đúng bằng lời, góp phần rèn luyện phương pháp học tập và làm việc khoa học, linh hoạt, sáng tạo.
Ở Tiểu học, mỗi lớp môn Toán có một vị trí, yêu cầu, nhiệm vụ khác nhau. Riêng lớp 4 có một vị trí quan trọng vì chương trình của nó mang tính hệ thống, khái quát và phát triển ở mức độ cao hơn nội dung môn Toán ở các lớp dưới. Nó giúp cho học sinh có những cơ sở ban đầu về số học, các số tự nhiên, phân số, các đại lượng cơ bản và một số yếu tố hình học đơn giản giúp học sinh học tiếp các lớp trên, hình thành kỹ năng thực hành tính, đo lường, giải bài toán có nhiều ứng dụng thiết thực trong cuộc sống.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp Tạo hứng thú học trực tuyến môn Toán cho học sinh lớp 4

ghiệm đổi đơn vị đo. Bên cạnh đó, tôi thận trọng trong việc giao các nhiệm vụ học tập cho các em ở trên lớp và ở nhà để đảm bảo các em có đủ thời gian hoàn thành bài tập được giao (Chia các nhỏ các nhiệm vụ học tập để các em dễ dàng giải quyết) Từ những việc làm cụ thể và tỉ mỉ đó, tôi đã giúp học sinh dần hình thành động cơ học tập đúng đắn trong mỗi giờ học trực tuyến. Các em đã tích cực, chủ động hơn trong việc chiếm lĩnh kiến thức. Đây không chỉ là một việc làm thiết thực để tạo hứng thú học toán mà còn có giá trị gắn kết toán học với cuộc sống và mang cuộc sống vào trong toán học. Biện pháp 2: Xây dựng kế hoạch bài dạy phù hợp với trình độ học sinh Một trong những định hướng đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích cực là ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học, điển hình là sử dụng giáo án điện tử. Ngày nay, giáo án điện tử được đón nhận một cách tích cực bởi hình ảnh trực quan sinh động, cụ thể giúp học sinh nhớ lâu hơn, giờ dạy của giáo viên nhẹ nhàng mà hiệu quả, không khí học tập sôi nổi, thu hút sự chú ý của học sinh. Đặc biệt, trong dạy học trực tuyến thì việc sử dụng giáo án điện tử có vai trò quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả giờ học. Trong xây dựng bài giảng dạy học trực tuyến, giáo viên có những giải pháp khác nhau để ghi nhận, đánh giá được kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của từng học sinh, như: Các bài kiểm tra trên hệ thống dạy học trên môi trường Internet hoặc ghi nhận thông qua quá trình dạy học, trao đổi, đặt câu hỏi cho học sinh trả lời. Các bài tập cần được xây dựng đa dạng, nhiều hình thức khác nhau, bao gồm trắc nghiệm và tự luận, giáo viên lưu đầy đủ minh chứng quá trình dạy học, đánh giá thường xuyên hoạt động học tập và rèn luyện của học sinh để làm cơ sở đánh giá định kỳ trong thời gian tiếp theo, đặc biệt không gây áp lực về đánh giá, không gây căng thẳng cho học sinh. Hàng ngày các em phải ngồi trước màn hình máy tính, điện thoại một cách thụ động nên bài giảng điện tử là yếu tố quan trọng nhất giúp dạy trực tuyến hiệu quả . Để học sinh hứng thú với việc học trực tuyến, tôi đã tạo không gian chờ thật thú vị: Trước khi buổi học diễn ra, tôi sẽ vào phòng Zoom sớm hơn tầm 15 phút để duyệt cho các con vào sớm. Khi các con nghe một bản nhạc vui nhộn hay xem một đoạn phim hoạt hình ngắn có ý nghĩa sẽ tạo sự mới mẻ và gây chú ý hơn. Tôi mở các bản nhạc, bài hát để tạo không khí vui tươi khi chuẩn bị buổi học. Có số ít buổi thì tôi gửi lên zoom một bức tranh giấu đồ vật, giấu chữ và yêu cầu các con trong lúc chờ sẽ tìm chữ, tìm đồ vật lẫn trong tranh. Việc này giúp tạo tâm thế vui tươi và hứng thú, thích vào học đúng giờ. * Lưu ý khi soạn giáo án dạy trực tuyến Thứ nhất, sự tương tác khi học trực tuyến không giống với học trực tiếp nên đòi hỏi giáo viên phải sử dụng thành thạo công nghệ thông tin để xây dựng giáo án tạo ra sự thú vị, thu hút học sinh, để học sinh tương tác với thầy cô sôi nổi, nhiệt tình. Thứ hai, xác định mục tiêu bài học giúp học sinh biết mình thực sự cần gì, mình đang học vì điều gì Từ đó mang lại những giờ học trực tuyến thực sự hiệu quả, thú vị. Thứ ba, chuẩn bị kĩ cho bài giảng khi dạy học trực tuyến; tham khảo tài liệu, tư liệu học hỏi kinh nghiệm của đồng nghiệp. Luôn tạo ra cái mới, khơi dậy tính tò mò ham tìm hiểu của học sinh qua các video, hình ảnh, tư liệu Giáo viên nên chú ý kiến thức trọng tâm, không nên dàn trải, lan man, tham nhiều nội dung mà không chú ý đến chất lượng. Thứ tư, khi soạn giáo án, giáo viên nên chia nhỏ nội dung học một cách hợp lý để khi giáo án được trình chiếu trên màn hình ngắn gọn, câu chữ dễ hiểu, dễ nhớ. Thứ năm, giáo viên giao bài tập cho học sinh, giúp các em củng cố lại kiến thức và biết cách vận dụng lý thuyết vào bài tập. Thứ sáu, trong giáo án dạy trực tuyến giáo viên nên sử dụng các câu hỏi nhanh, các câu hỏi nêu vấn đề để học sinh tập trung giải quyết một cách tích cực tránh tình trạng học sinh sao nhãng trong giờ học... Thứ bảy, kết thúc bài học một cách cô đọng thông qua phần luyện tập và vận dụng như: nhắc lại kiến thức chính, củng cố kiến thức đã học, làm bài tập. Phần kết thúc bài học đặc biệt quan trọng đối với bài giảng online, giúp học sinh hệ thống lại những kiến thức vừa học và khắc sâu được những nội dung chính mà mục tiêu bài học đã đặt ra. Dạy học trực tuyến vất vả hơn nhiều so với dạy trực tiếp trên lớp. Vì vậy, để soạn giáo án chất lượng, giáo viên cần đầu tư thời gian, công sức, trí tuệ và sự tận tâm với nghề giúp học sinh tiếp thu được hết kiến thức trong bài. Giáo viên cần soạn PowerPoint rõ ràng theo các ý lớn, tránh đưa nhiều chữ lên các slide, chọn lựa hình ảnh minh họa đẹp mắt. Kết hợp với các trang hỗ trợ trực tuyến; ví dụ: padlet (dùng để chia sẻ, thảo luận nhóm), class kick (dùng để làm bài cá nhân) ... Giáo viên cũng cần phân rõ hoạt động cần học sinh làm ở nhà, sản phẩm cần có và hoạt động trên lớp để học sinh có tâm thế sẵn sàng với tiết học online. Giáo viên có thể chia nhóm cố định suốt các tiết học online để học sinh có thói quen thảo luận, giúp tăng tính tương tác trong bài giảng. Biện pháp 3: Vận dụng phù hợp các trò chơi học tập Để học sinh lớp 4 có hứng thú học trực tuyến môn Toán thì giáo viên cần sử dụng đa dạng các phương pháp dạy học. Một trong những phương pháp dạy học có khả năng kích thích hứng thú cao nhất là trò chơi học tập. Trò chơi học tập là trò chơi gắn liền với các hoạt động học tập và nội dung bài học giúp học sinh khai thác kinh nghiệm vốn có của bản thân để chơi và để học. Trong quá trình chơi trò chơi các em sẽ bộc lộ nhiều cảm xúc rất rõ ràng như: niềm vui khi thắng và buồn bã khi thua; vui mừng khi đồng đội hoàn thành nhiệm vụ, bản thân cảm thấy có lỗi khi không làm tốt nhiệm vụ của mình. Vì tập thể mà cố gắng hết khả năng để mang lại chiến thắng cho tổ, nhóm của mình. Đây cũng chính là đặc tính thi đua rất cao của trò chơi học tập. Đặc biệt, đối với môn toán thì trò chơi học tập càng có ý nghĩa quan trọng hơn trong việc tạo hứng thú học toán cho học sinh. Trong thực tế dạy học trực tuyến, giáo viên thường tổ chức trò chơi học tập để củng cố kiến thức, kỹ năng toán. Tuy nhiên việc tổ chức cho học sinh chơi các trò chơi để hình thành kiến thức, kỹ năng mới là rất cần để tạo hứng thú học tập cho học sinh ngay từ khi bắt đầu bài học mới. Phần này tôi thấy rất hữu hiệu. Không chỉ giúp các con hào hứng hơn hẳn mà còn học kiến thức thông qua trò chơi. Các con được thao tác, kéo thả, ấn chọn ngay trên màn hình nên rất thích. Cụ thể tôi dùng những trò chơi trực tuyến sau: Quizizz: Đây là trò chơi trên web, học sinh không phải cài đặt gì chỉ cần ấn vào link điền tên mình là chơi được. Có nhiều hình ảnh và dạng câu hỏi. Học sinh thao tác trực tiếp lên màn hình. Đặc biệt, việc soạn 1 trò chơi trên quizizz rất nhanh. Trong Quizizz có sẵn kho câu hỏi, bài tập tương tác mà giáo viên cả nước đã làm. Thầy cô gõ tên nội dung mình muốn rồi nhấn tìm kiếm sẽ hiển ra nhiều lựa chọn. Thầy cô thấy câu nào hợp với nội dung mình cần thì ấn nút “add” sẽ tự động đưa câu đó vào bài thầy cô thiết kế. Cứ nhặt như vậy chỉ vài phút là có một trò chơi rất hay, nhiều hình ảnh và thú vị. Khi chơi lại có nhạc, có thứ tự bảng điểm nên các con rất thích, rất thi đua. Khi thi xong, tôi chụp ảnh 3 bạn đứng nhất để nêu tên, tặng sao và đưa ảnh lên nhóm zalo lớp ngay. Để trò chơi mang lại hiệu quả cao thì khi thiết kế và tổ chức trò chơi trong giờ học toán cần lưu ý: - Lựa chọn trò chơi mang ý nghĩa giáo dục - Thời gian chơi mỗi trò chơi từ 5 – 7 phút - Trong mỗi tiết học không nên lạm dụng tổ chức nhiều trò chơi - Hình thức trò chơi đa dạng, phong phú. Khi tổ chức trò chơi giáo viên có thể lồng ghép vào trò chơi các nhân vật hoạt hình, các câu chuyện cổ tích quen thuộc mà trẻ yêu thích để làm cho trò chơi thêm hấp dẫn. Trò chơi học tập được sử dụng như một phương pháp tổ chức cho học sinh khám phá và chiếm lĩnh nội dung học tập hoặc thực hành, luyện tập một kĩ năng nào đó trong chương trình môn học. Đây là một phương pháp có tác dụng hòa đồng sâu rộng và thu hút mức độ tập trung của học sinh mà ít có phương pháp nào sánh kịp. Biện pháp 4: Chủ động đánh giá quá trình học tập của học sinh, động viên khích lệ kịp thời. Khen ngợi là một phần thưởng tinh thần to lớn đối với học sinh tiểu học. Lời khen giúp các em tạo động lực và cải thiện kết quả học tập. Hiện nay, cả giáo viên và phụ huynh đều đánh giá cao sự khích lệ, động viên học sinh của thông tư 22. Việc động viên, khích lệ học sinh kịp thời sẽ giúp học sinh tự tin, nhân cách của học sinh ngày càng được kiện toàn, hành vi tích cực sẽ được phát huy. Ngược lại, phê bình, trách mắng, chỉ trích làm cho lòng tự trọng của trẻ bị tổn thương. Trong quá trình dạy trực tuyến môn Toán, để tạo động lực, nâng cao chất lượng học trực tuyến cho học sinh, tôi đã thực hiện khen thưởng như sau: * Có chế độ thi đua khen thưởng: Thay đổi hình thức khen thưởng bằng cách tặng điểm cộng cho học sinh ngay khi trả lời đúng, có cố gắng, có tiến bộ. Quy định đủ 10 sao thì đổi được một điểm tốt. Cuối mỗi tháng sẽ tổng kết điểm tốt, ai được nhiều điểm tốt sẽ có quà. Qùa cô ghi sổ và sẽ gửi được gửi tới nhà cho các em. Cuối buổi học, luôn cho học sinh bình chọn 3 bạn tích cực nhất và tặng điểm cộng. * Làm phiếu tuyên dương cuối tuần đăng lên nhóm lớp có dán ảnh học sinh. Thiết kế phiếu khen học sinh tiến bộ, đọc tốt, viết đẹp.dán ảnh học sinh vào gửi nhóm lớp, phụ huynh cho con xem. Cuối tuần đưa vào slide sinh hoạt lớp cho cả lớp xem. Kích thích thi đua. * Đối với những học sinh chưa tích cực, chưa hoàn thành trong tiết học, học sinh chậm tiến. Giáo viên cần linh hoạt giảm nhẹ nội dung yêu cầu cần đạt, khuyến khích học sinh hoàn thành mức yêu cầu từ thấp đến cao. Tuyên dương trước những thay đổi nhỏ của các em, để các em có nghị lực hoàn thành các yêu cầu học tập. * Quay video nội dung trọng tâm bài học thời lượng chỉ 5 – 10 phút gửi lên nhóm zalo. Sau mỗi buổi học, giáo viên cần chọn và quay video kiến thức trọng tâm cần ghi nhớ của mỗi bài gửi lên nhóm lớp cho học sinh xem lại nếu sau bài học vẫn chưa nắm chắc kiến thức. Các buổi học trực tuyến, giáo viên cần linh hoạt công tác đánh giá học sinh theo phương pháp tự học, giải quyết vấn đề, vận dụng kiến thức để tham gia các hoạt động trò chơi qua các ứng dụng phần mềm Trong quá trình dạy, giáo viên luôn kiểm tra, theo dõi, giám sát tiến trình hoạt động, kết quả của các hoạt động của từng học sinh để có sự động viên khuyến khích hay giúp đỡ kịp thời. Bước đầu, những đổi mới này đã đem lại hiệu quả, đồng thời giúp học sinh thích thú, khám phá, nghiên cứu và tìm hiểu các vấn đề, kiến thức trước khi tham gia lớp học. Đánh giá kết quả học tập của học sinh không chỉ có giáo viên là người “Cầm cân nảy mực” mà nên cho học sinh tham gia vào việc đánh giá kết quả học tập của bạn cũng như của bản thân mình. 2. Hiệu quả của biện pháp đã thực hiện * Đối với giáo viên - Tôi đã có thêm kinh nghiệm tạo hứng thú học trực tuyến, nâng cao chất lượng học trực tuyến cho học sinh. - Các tiết học trực tuyến nói chung và học trực tuyến môn Toán nói riêng của lớp tôi diễn ra nhẹ nhàng, sôi nổi, hấp dẫn góp phần xây dựng lên những giờ học hạnh phúc. - Nhận được sự tin tưởng và ủng hộ cao của phụ huynh. * Đối với học sinh Sau hơn một học kì, tôi cùng đồng nghiệp áp dụng giải pháp vào quá trình dạy trực tuyến môn Toán cho học sinh lớp 4 của trường tôi, chúng tôi thu được kết quả như sau: Tên lớp Sĩ số Rất thích Thích Bình thường Không thích SL % SL % SL % SL % 4 44 24 54,5 18 40,9 2 4,6 0 0 Để thấy rõ hơn hiệu quả của biện pháp ““Một số giải pháp nâng cao hiệu quả học trực tuyến môn Toán cho học sinh lớp 4” tôi đã lập biểu đồ so sánh như sau: Nhìn vào bảng số liệu và thực trạng học trực tuyến môn Toán của học sinh, tôi nghĩ mình đã tìm được hướng đi đúng, cách làm phù hợp để tạo hứng thú học trực tuyến cũng như góp phần nâng caochất lượng dạy - học cho sinh. - Sau hơn 1 học kì tôi cùng đồng nghiệp áp dụng các giải pháp thì tỉ lệ học sinh hứng thú với việc học trực tuyến môn Toán đạt 94,1 %, số học sinh không hứng thú chỉ còn khoảng 5,9%. - Chất lượng học tập các môn Toán cuối học kì I được nâng lên rõ rệt: Xếp loại T: 27 em, H: 17 em, C: 0 em PHẦN KẾT LUẬN 1. Những bài học kinh nghiệm được rút ra từ quá trình áp dụng các biện pháp. Đây là biện pháp nhằm nâng cao vai trò giáo viên trong quản lý lớp học trực tuyến sao cho khoa học và hiệu quả, xây dựng cho các em một môi trường học tập lành mạnh, có nhận thức đúng đắn về mục tiêu học tập và rèn luyện đạo đức, góp phần xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa phát triển toàn diện cả đức lẫn tài. Yêu nghề, yêu trẻ thì người giáo viên chủ nhiệm lớp cần theo dõi bám sát lớp, chia sẻ, uốn nắn, dìu dắt các em có hướng đi đúng đắn. Tôi hy vọng rằng với nội dung và cách tổ chức quản lý lớp như tôi đã trình bày, thì quý thầy cô sẽ thực hiện tốt hơn nhiệm vụ của mình trong sự nghiệp trồng người. Tạo cho tình thầy trò gần gũi hơn, tình bạn của các em trong sáng và cao đẹp hơn. Từ đó góp phần tạo ra những con người ưu tú cho xã hội. Để biện pháp đạt hiệu quả cao thì khi áp dụng đề tài nhất thiết phải đáp ứng được các điều kiện sau: + Tìm hiểu và hiểu rõ nguyên nhân vì sao học sinh chưa hứng thú với việc học trực tuyến để đưa ra những giải pháp phù hợp với đối tượng học sinh lớp mình giảng dạy. + Chuẩn bị kĩ bài trước khi đến lớp, nắm chắc kiến thức, kĩ năng của môn học và dự kiến được những tình huống sư phạm có thể xảy ra trong tiết học. + GV phải nắm được xu hướng đổi mới của giáo dục để điều chỉnh giải pháp cho phù hợp. + Khi vận dụng các giải pháp cần linh hoạt, vừa sức với học sinh. + Động viên khen thưởng kịp thời để gây hứng thú học tập cho học sinh. 2. Những kiến nghị, đề xuất để triển khai, ứng dụng các biện pháp vào thực tiễn. - Đối với giáo viên: Để nâng cao vai trò quản lý lớp học của mình trong thời gian học tập trực tuyến, giáo viên cần quan tâm đến tất cả các đối tượng học sinh, có hình thức tuyên dương, khen thưởng kịp thời cho những em có thành tích tốt. Giúp các em khẳng định mình trong học tập. Giáo viên bộ môn phối hợp chặt chẽ với giáo viên chủ nhiệm trong công tác giảng dạy và giáo dục đạo đức học sinh. - Phụ huynh học sinh thường xuyên liên hệ với giáo viên chủ nhiệm để nắm bắt tình hình học tập và các biểu hiện của các em . Ở nhà luôn giành cho con cái một khoảng thời gian nhất định mỗi ngày để nhắc nhở, giúp đỡ các em hoàn thành nhiệm vụ học tập. Luôn động viên, khích lệ các em phấn đấu để trở thành con ngoan trò giỏi. Ngoài ra cha mẹ phải là những người mẫu mực, sống có trách nhiệm và làm gương cho các em noi theo. Quan tâm đến tâm tư tình cảm của các em, thực sự hiểu và biết chia sẽ cùng các em . - Ban giám hiệu nhà trường mở các chuyên đề về Ứng dụng công nghệ thông tin, chia sẻ kinh nghiệm dạy học trực tuyến hiệu quả để tất cả giáo viên trong trường có thể học hỏi lẫn nhau, nâng cao trình độ quản lí và giáo dục học sinh, góp phần nâng cao chất lượng dạy và học đặc biệt trong thời gian học tập trực tuyến. , ngày 21 tháng 4 năm 2022 Người viết
File đính kèm:
sang_kien_kinh_nghiem_mot_so_bien_phap_tao_hung_thu_hoc_truc.docx