Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng môn Toán lớp 4 - Trường Tiểu học Đỗ Động - Thanh Oai - Hà Nội hiện nay

ặc đọc lướt nắm yêu 
cầu trọng tâm thì khi nghe giáo viên hướng dẫn các em sẽ nắm bắt kiến thức rất nhanh và chắc chắn. Chính vì vây ,việc hướng dẫn học sinh học chuẩn bị bài như thế nào cho khoa học để mang lại kết quả cao là rất cần thiết. Tôi đã tiến hành giúp các em sắp xếp thời gian biểu cho phù hợp với bản thân các em. Đa số các em soạn sách vở và đồ dùng học tập vào buổi tối. Đọc trước bài mới vào buổi sáng lúc 6 giờ. Một số em xem bài mới lúc truy bài ( Trước giờ vào học 15 phút)
-Việc sử dụng sổ liên lạc là một biện pháp rất tích cực trong việc giữ mối
liên hệ giữa giáo viên với gia đình học sinh. Trong mỗi đợt kiểm tra hồ sơ và các loại sổ theo quy định của giáo viên, tôi yêu cầu giáo viên chủ nhiệm cho kiểm tra sổ liên lạc của từng học sinh. Giáo viên chủ nhiệm nào quan tâm tới việc rèn luyện đạo đức và học tập của học sinh nhiều hơn thì việc ghi chép để trao đổi với cha mẹ học sinh được cập nhật hơn. 
	- Ngoài các hình thức trên, tôi còn cho các em tự thành lập các nhóm học toán: nhóm giải toán qua mạng Internet, nhóm học Toán tuổi thơ, nhóm đôi bạn học tốt, nhóm bạn giúp nhau cùng tiến bộ v v. Với hình thức này các em thường xuyên trao đổi kinh nghiệm học tập cho nhau. Về nhà các em thường đến nhà nhau để hỏi han, học tập cùng nhau, như vậy gia đình các em có điều kiện nắm bắt tình hình học tập của con mình với các bạn để lưu tâm nhắc nhở. Có như vậy việc học tập nói chung và học Toán nói riêng được nâng rõ rệt.
Biện pháp 5: Phương pháp chấm chữa, kiểm tra:
Để đánh giá được học sinh thực hành giải toán ở mức nào thì việc quan trọng là giáo viên cần phải thường xuyên chấm chữa kiểm tra, đánh giá. .Do đó trong buổi sinh hoạt chuyên môn tổ 4;5 tôi đã triển khai với giáo viên một số hình thức kiểm tra, chấm chữa, kiểm nghiệm, đánh giá đạt hiệu quả cao mà tôi đã thực hiện trong quá trình chỉ đạo và giảng dạy như: kiểm tra miệng, kiểm tra 10 phút, kiểm tra 30 phút, kiểm tra chéo nhau,....nhưng quan trọng trong quá trình kiểm tra giáo viên cần phải nhận xét, chữa kĩ bài và phải nhận xét tỉ mỉ trực tiếp chỉ rõ điểm yếu kiến thức với học sinh. Đối với học sinh sau khi đã dạy và rèn luyện thành thạo các kiểu dạng bài toán dạng "hiệu - tỷ" dưới các hình thức khác nhau. Giáo viên cần chấm chữa bài tập thường xuyên, tỉ mỉ và tổ chức kiểm tra dưới nhiêu hình thức: 15phút, 30 phút, "vui mà học, học mà vui” ...với các nội dung khác nhau nhằm mở rộng và nâng cao dần kiến thức cho các em về tư duy giải toán. Thông qua các bài kiểm tra đó giáo viên đã kịp thời nắm 
bắt được khả năng, năng lực của từng em, phát hiện những thiếu sót, nhược điểm trong bài làm, từ đó uốn nắn, sửa chữa kịp thời cho các em; Hoặc cho các em kiểm tra chéo theo cặp ,báo cáo kết quả ,tự tìm ra lỗi sai trong bài của mình ,của bạn .Từ đó các em có ý thức làm bài cẩn thận hơn. Để kiểm nghiệm đánh giá tôi cho học sinh làm bài 10 phút như sau:
Ví dụ: Tính diện tích hình thoi ABCD, khi biết 2 đường chéo AC = m, BD = n (hình a)
- Để tìm công thức tính diện tích hình thoi theo độ dài 2 đường chéo, học sinh có thể thực hiện theo nhiều cách khác nhau:
* Cách 1: Cắt hình tam giác AOD và hình tam giác COD rồi ghép với hình tam giác ABC để được hình chữ nhật AMNC (hình b).
Ta có: Diện tích( hình thoi ABCD) = diện tích ( hình chữ nhật AMNC ) = m = .
* Cách 2: Cắt hình tam giác COB và hình tam giác COD rồi ghép với hình tam giác ABC để được hình chữ nhật MNBD (hình c).
B
N
B
N
M
O
B
Ta có: Diện tích ( hình thoi ABCD ) = diện tích (hình chữ nhật MNBD) = n = .
O
A
A
C
C
D
M
A
D
 ( Hình a )	 ( Hình b ) ( Hình c )	
Do đó để kiểm nghiệm kết quả, phát huy tính chủ động sáng tạo và tinh thần hợp tác của học sinh. Giáo viên yêu cầu học sinh hợp tác theo nhóm nhỏ để tổ chức hoạt động kiểm tra bài cho nhau.
 Hoặc sau khi thu bài tôi đã gọi một học sinh lên bảng chữa, rồi cho các em khác tự kiểm tra bài của mình bằng cách so sánh với bài chữa trên bảng, các em tự đánh giá và chấm điểm bài của mình. Trong thời gian đó tôi tổng hợp bài làm 
của các em rồi kiểm tra xem kết quả tự đánh giá của các em có phù hợp không. Sau đó uốn nắn, sửa lỗi sai cho các em; những lỗi sai điển hình như:
	+ Vẽ hình chưa đẹp, chưa đều, còn thiếu các nét thể hiện hình vẽ.	
	+ Các em xác định nhầm số đo vì chưa đọc kỹ đề bài.
	+ Làm tính còn nhầm lẫn.
	Kết quả bài kiểm tra như sau: 
HS
Giỏi
Khá
Trung bình
Yếu
TS
%
TS
%
TS
%
TS
%
33
16
48,5 
12
 36,3 
 5
15,2 
0
0
	Từ việc làm trên đã khắc sâu được kiến thức cho các em, các em đã nhớ lâu những lỗi sai phạm của mình và với các bài kiểm tra sau hầu như không còn học sinh vướng mắc nữa.
-Giáo viên cần thường xuyên tổ chức cho các em buổi học "học mà chơi, chơi mà học" để kiểm tra, đồng thời bổ xung kiến thức, khắc sâu kiến thức bằng hình thức hái hoa dân chủ. Các câu hỏi là phương pháp giải một bài toán, suy luận nhanh một vấn đề... yêu cầu học sinh giải nhanh, gắn gọn dễ hiểu và chính xác. Có phần thưởng động viên cho các em đạt kết quả tốt. Bằng hình thức này đã rèn cho các em tư duy nhanh, nói năng lưu loát, mạnh dạn trước tập thể, tạo ra sự say mê, hứng thú học tập môn Toán của học sinh.
IV- KẾT QUẢ THỰC HIỆN SO SÁNH ĐỐI CHỨNG:
Trên đây là một số kinh nghiệm nhằm nâng cao chất lượng môn Toán cho học sinh lớp 4 ở trường tiểu học Đỗ Động- Thanh Oai - Hà Nội. Tôi đã vận dụng các biện pháp trên, đã giải đáp được những băn khoăn khi dạy -học toán đối với giáo viên và học sinh trong trường Tiểu học Đỗ Động. Đặc biệt đã xây dựng cho các em nề nếp, phương pháp học tập, thái độ tự tin trong học toán, đã nâng cao chất lượng dạy- học toán cho giáo viên, học sinh. Các em đã tự tin không sợ học toán, ít bị nhầm lẫn trong tính toán về: cộng, trừ, nhân, chía và giải toán. Đã có nhiều em say mê giải toán. Không những làm được tốt các bài trong chương trình mà còn giải được các bài toán trong sách tham khảo, trên mạng Internet. Nhiều em giải được các bài toán phức tạp một cách nhanh hơn và có nhiều cách giải hay khác nhau. Cụ thể với bài toán khảo sát đầu năm tôi đã thay đổi dữ kiện cho các em làm bài kiểm tra và đạt kết quả so với đầu năm học của lớp 4A như sau: 
Đợt KTra
HS
Giỏi
Khá
Trung bình
Yếu
TS
%
TS
%
TS
%
TS
%
Đầu năm học
33
 7
21,2
13
39,5
11
33,3
2
6,0
Giữa kì I
33
11
33,3
15
45,5
7
21,2
0
0
Cuối kì I
33
26
78,9
3
9,0
4
12,1
0
0
Giữa kì II
33
29
88
2
6,0
2
6,0
0
0
Nhiều em học Toán tiến bộ hơn trước rất nhiều nên cha mẹ đã đến chia sẻ và cám ơn thầy cô giáo đã hướng dẫn, chỉ bảo cho các em học Toán tốt nhất như: 
 Tên HS
Thôn 
 Tên bố
 Tên mẹ
Phạm Duy Anh 
Văn Quán
Nguyễn Văn Đại 
Nguyễn Thu Hiền 
Nguyễn Vân Anh 
Văn Quán
Nguyễn Đình Trung 
Lê Kim Thoa 
Nguyễn Linh Chi
Cự Thần
Tạ Văn Luyện 
Nguyễn Thị Lan 
Nguyễn Thu Duyên 
Cự Thần
Nguyễn Đình Giảng 
Nguyễn Thị Hường 
Nguyễn Tiến Đạt
Trình Xá
Phạm văn Thành 
Phạm Thị Luyến 
Nguyễn Thế Đức 
Văn Quán
Nguyễn Đình Anh 
Phạm Thị Nụ
 Cũng nhờ đó mà chất lượng văn hoá ở các môn học của các em lớp 4A được nâng lên đáng kể. 
Tổng số 33 em ở học kì I đã có:
 HSG : 15 em đạt 45,4 %
 HSTT : 14 em đạt 42,6 %
 TB : 4 em đạt 12,0 %
So với năm học trước tăng 6 HSG
Trong đợt thi học sinh giải toán qua mạng Internet cấp trường tổng số 26 em dự thi, lớp 4A đã đạt được cả 3 giải : Nhất, nhì, ba như sau: 
TT
Tên HS
Lớp
Xếp thứ
Giải
1
Nguyễn Đan Quỳnh
4A
3
Ba
2
Dương Minh Hoàng
4A
2
Nhì
3
Đỗ Ngọc Huyền Trang
4A
1
Nhất
4
Nguyễn Nhật Vy
4A
4

5
Phạm Thế Lê Tùng
4A
8

6
Nguyễn Anh Thắng
4B
7

7
Nguyễn Khánh Huyền
4B
5

8
Đỗ Thị Nhàn
4B
6

 	Bên cạnh đó 6/6 em còn đạt học sinh viết chữ đẹp cấp huyện năm học 2012-2013 là em: Lê Nhất Phương; Nguyễn Thu Duyên; Dương Ánh Ngọc; Hồ Thu Hồng; Nguyễn Nhật Vy; Nguyễn Khánh Huyền.
Với những kết quả trên chứng tỏ việc nâng cao chất lượng môn Toán ở lớp không chỉ cần thiết mà còn củng cố và mở rộng những kiến thức tương ứng và phát triển toàn diện cho các em. Tôi tin tưởng rằng lớn lên các em sẽ trở thành con người có ích cho gia đình và xã hội, là thế hệ mà Đảng và Nhà nước ta đang mong chờ. Các em sẽ có vốn kiến thức chắc chắn để để xây dựng và giữ gìn Tổ quốc Việt Nam giàu đẹp.
 V- BÀI HỌC KINH NGHIỆM:
1. Đối với giáo viên:
-Giáo viên cần dạy chắc các kiến thức cơ bản, thuật tính toán từng dạng bài, phân loại dạng bài; các bước giải, dễ áp dụng. Khi dạy toán cần rèn cho học sinh các kẽ năng: đọc kỹ đề, phân tích đề, tìm đúng dạng bài, đúng phương pháp giải. Tìm nhiều cách giải và chọn lấy cách giải hay, ngắn gọn, trình bày bài và tính toán cẩn thận, lý luận chặt chẽ, đầy đủ, lô gíc.
	- Để phát huy trí lực của học sinh, từ những bài toán cơ bản giáo viên cần thay đổi dữ kiện, lật ngược lại vấn đề... giúp học sinh hiểu sâu vấn đề. Ngoài ra cho các em tiếp xúc với các bài kiểm bài mở rộng, nâng cao đến tư duy sáng tạo cho các em.
 -Giáo viên cần thường xuyên kiểm tra, chấm chữa, sửa kỹ bài cho học sinh,
 từ đó để theo dõi, uốn nắn, bổ xung kiến thức kịp thời cho các em. Đặc biệt cần thay đổi các hình thức kiểm tra để tạo hứng thú học Toán cho học sinh. 
 - Thầy cô giáo cần chú ý đến việc hướng dẫn cho các em học ở nhà thật tốt, cần xây dựng được phương pháp tự học và thực hiện đúng thời gian biểu, để ghi nhận kiến thức một cách thực sự là của mình,vận dụng kiến thức đó để giải bài cho tốt. Thường xuyên nghiên cứu trau dồi vốn kiến thức về công nghệ thông tin trong dạy học, nghiên cứu sách giáo khoa, sách hướng dẫn. Chuẩn bị bài dạy, tìm hiểu và đọc thêm sách tham khảo phục vụ môn Toán nhiều hơn nữa.
 - Giáo viên cần tích cực đổi mới phương pháp dạy học, Tích cực ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy nhất là môn Toán để chuyển tải những kiến thức thực tế tới học sinh một cách nhẹ nhàng tự nhiên mà hiệu quả. Tạo không khí thoải mái để mỗi tiết học Toán của các em thực sự "học mà vui-vui mà học”
2. Đối với học sinh:
- Học sinh cần có ý thức say mê học Toán: Tự giác học tập, tự tìm tòi tích cực hoạt động tư duy, tự phân tích các vấn đề đã biết để tìm ra những dữ kiện, điểm nút, chìa khoá và tự giải quyết vấn đề.
	- Cần nắm vững các dạng bài toán cơ bản và phương pháp giải của từng dạng bài.. Cần chịu khó suy nghĩ, tư duy, cẩn thận tỷ mỉ và kiên trì khi giải toán, cần tìm nhiều cách giải khác nhau, rồi chọn một cách ngắn gọn dễ hiểu để trình bày
 -Cần chăm chỉ học tập ở nhà cũng như ở lớp, chăm đọc tài liệu tham khảo về 
môn Toán để nâng cao hiểu biết, mở rộng tư duy của mình. Cần nâng cao ý thức tự học tốt hơn nữa.
VI- KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
 	- Dạy học toán là một hoạt động trí tuệ khó khăn và phức tạp do đó khi học toán nó đòi hỏi học sinh phải phát huy trí tuệ một cách tích cực, linh hoạt, chủ động và sáng tạo. Thông qua việc học toán giáo viên dễ dàng phát hiện những ưu, nhược điểm của các em mà phát huy, khắc phục.
-Dạy học toán góp phần quan trọng vào việc rèn luyện năng lực tư duy và đức tính tốt đẹp của người lao động mới. Chương trình toán 4 là chương trình gần cuối cấp nên các em tiếp xúc với nhiều dạng toán mới, khó và phức tạp. Giáo viên cần chú trọng tới các phần toán đơn, để các em nắm vững cách giải, giải tốt toán đơn sẽ làm tốt toán hợp. Các em cần biết phân tích đề bài dựa vào các dấu hiệu của bài toán để phát hiện ra dạng toán và tìm cách giải đúng. 
-Sau mỗi dạng toán, giáo viên cần làm nổi rõ đặc điểm cơ bản của loại toán đó để khắc sâu cho học sinh.Với kinh nghiệm giảng dạy học sinh lớp 4 và quản lý chỉ đạo chuyên môn của trường Tiểu học Đỗ Động bước đầu tôi đã thu được những kết quả đáng kể. Đây là cả sự cố gắng tìm tòi và nghiên cứu của cá nhân tôi. Với kinh nghiệm này có thể áp dụng trong tất cả các trường Tiểu học không phân biệt vùng miền để tự nâng cao chất lượng dạy học môn Toán nói chung và ở lớp 4 nói riêng.
 -Tuy nhiên nhà trường và các bậc phụ huynh cần quan tâm hơn nữa đến việc:
 	+ Động viên học sinh mua đủ SGK.
+ Nhà trường cung cấp đủ sách tham khảo cho giáo viên và học sinh về môn toán.
+ Tổ chức các chuyên đề nâng cao chất lượng học toán.
+ Tổ chức các cuộc thi học sinh năng khiếu toán học cho học sinh.
- Đề tài này không chỉ thực hiện trong năm học này, mà còn tiếp tục bổ sung hoàn chỉnh trong những năm học tiếp theo để đạt hiệu quả cao hơn.
	 * Trên đây là một số biện pháp nâng cao chất lượng môn Toán lớp 4 ở 
trường Tiểu học Đỗ Động- huyện Thanh Oai- Thành phố Hà Nội. Tôi rất mong sự đóng góp ý kiến của đồng nghiệp, của Ban giám hiệu và của các cấp lãnh đạo để học sinh được học Toán say mê, hứng thú và đạt hiệu quả cao nhất.
 Xin trân trọng cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ
Hà Nội, ngày 20 tháng 3 năm 2013
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết, không sao chép nội dung của người khác.
Tác giả:
Nguyễn Thị Quỳnh
TÀI LIỆU THAM KHẢO
TT
TÊN SÁCH
TÁC GIẢ
1.
Sách giáo khoa toán 4 
Đỗ Đình Hoan 
2.
Phát triển và nâng cao toán 4 
Phạm Văn Công 
3.
Giúp em nâng cao tư duy toán học 
Trần Xuân Bách 
4.
Bài tập Toán 4 
Đỗ Đình Hoan 
5.
Các phương pháp giải toán ở tiểu học Tập 1 + Tập 2 
Đỗ Trung Hiệu 
6.
Toán và phương pháp toán dạy học toán ở tiểu học 
Trần Diên Hiển 
7.
Toán chọn lọc tiểu học 
Phạm Đình Thực 
8.
Chương trình giáo dục phổ thông cấp tiểu học 
Bộ GD và ĐT 
9.
Các bài toán điển hình lớp 4 +5 
Đỗ Trung Hiệu 
10.
Em muốn giỏi toán 
Nguyễn áng 

NHẬN XÉT, ĐÁNH GIÁ, XẾP LOẠI CỦA HĐKH CƠ SỞ
...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 	 CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG
Ý KIẾN ĐÁNH GIÁ VÀ XẾP LOẠI CỦA HĐKH CẤP TRÊN
....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 
	 CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG