Sáng kiến kinh nghiệm Định hướng dạy học theo dự án một số chủ đề môn toán lớp 10 nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo cho học sinh
Mục tiêu của công cuộc đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục của Đảng và
Chính phủ là: “Chuyển nền giáo dục nặng về truyền thụ kiến thức sang nền giáo
dục phát triển toàn diện cả về phẩm chất và năng lực” (NQ 88/2014/QH13 của
Quốc hội).
Năm học 2022-2023 là năm học đầy thách thức với chương trình giáo dục
THPT nói chung và môn Toán nói riêng vì đây là năm học đầu tiên giáo viên
THPT được tiếp cận với chương trình GDPT 2018. Đồng nghĩa với việc chương
trình Giáo dục THPT thực sự đã chuyển mình thay đổi toàn diện từ nội dung,
hình thức tổ chức dạy học đến cách thức tiếp cận kiến thức, định hướng hình
thành và phát triển phẩm chất và năng lực của học sinh
Dạy học theo định hướng phát triển phẩm chất và năng lực học sinh là xu
thế của các nền giáo dục tiên tiến, mỗi giáo viên cần phải trau dồi cho mình một
kĩ năng tổ chức các hình thức dạy học hiện đại, phù hợp với các đối tượng học
sinh qua đó định hướng cho các em tiếp cận, làm quen với hoạt động nghiên
cứu khoa học, thúc đẩy việc ứng dụng Toán học vào các tình huống thực tiễn.
Chính phủ là: “Chuyển nền giáo dục nặng về truyền thụ kiến thức sang nền giáo
dục phát triển toàn diện cả về phẩm chất và năng lực” (NQ 88/2014/QH13 của
Quốc hội).
Năm học 2022-2023 là năm học đầy thách thức với chương trình giáo dục
THPT nói chung và môn Toán nói riêng vì đây là năm học đầu tiên giáo viên
THPT được tiếp cận với chương trình GDPT 2018. Đồng nghĩa với việc chương
trình Giáo dục THPT thực sự đã chuyển mình thay đổi toàn diện từ nội dung,
hình thức tổ chức dạy học đến cách thức tiếp cận kiến thức, định hướng hình
thành và phát triển phẩm chất và năng lực của học sinh
Dạy học theo định hướng phát triển phẩm chất và năng lực học sinh là xu
thế của các nền giáo dục tiên tiến, mỗi giáo viên cần phải trau dồi cho mình một
kĩ năng tổ chức các hình thức dạy học hiện đại, phù hợp với các đối tượng học
sinh qua đó định hướng cho các em tiếp cận, làm quen với hoạt động nghiên
cứu khoa học, thúc đẩy việc ứng dụng Toán học vào các tình huống thực tiễn.
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm Định hướng dạy học theo dự án một số chủ đề môn toán lớp 10 nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo cho học sinh", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Định hướng dạy học theo dự án một số chủ đề môn toán lớp 10 nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo cho học sinh

tính khả thi của đề tài Chúng tôi thiết kế các câu hỏi nhằm lấy ý kiến trực tuyến qua gogle form để khảo sát tính khả thi của đề tài Với các định hướng sau: Nội dung 1: Câu hỏi KS ý kiến của Giáo viên về tính khả thi của đề tài (Phụ lục 2) Nội dung 2: Câu hỏi KS ý kiến của HS 3 lớp thực nghiệm về tính khả thi của đề tài (Phụ lục 3). Nội dung 3: Câu hỏi KS ý kiến của một số học sinh ngoài 3 lớp thực nghiệm về tính khả thi của đề tài (Phụ lục 3). Dựa vào các ý kiến phản hồi trong phiếu khảo sát chúng tôi nhận xét: đa số giáo viên và học sinh có phản hồi tích cực và rất tích cực về tính khả thi của đề 0 2 4 6 8 10 12 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Điểm Bài số 2 10C7 10C2 10C9 10C4 0 2 4 6 8 10 12 14 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Điểm Bài số 3 10C7 10C2 10C9 10C4 35 tài (Phụ lục 2, phụ lục 3), các hoạt động trong đề tài cũng có tác động rất tốt đến tính chủ động, tích cực và sáng tạo của học sinh. Do đó chúng tôi đề nghị đề tài được công nhận và đưa vào áp dụng với các môi trường giáo dục ngoài nhà trường THPT Đông Hiếu. . 36 PHẦN III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ I. Kết luận Qua việc “Định hướng dạy học theo dự án một số chủ đề môn Toán lớp 10 nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo cho học sinh” giúp HS hình thành một số năng lực đặc thù môn toán, qua đó kích thích cho các em tinh thần hợp tác, chủ động sáng tạo trong giải quyết các vấn đề, chủ động sáng tạo trong việc tự chiếm lĩnh kiến thức, hứng thú trong học tập. Qua quá trình theo dõi thái độ học tập của học sinh: Đa số đều chủ động, sáng tạo trong giải quyết các nhiệm vụ học tập, vận dụng được kiến thức vào thực tế. Kết quả phân tích định tính và định lượng chứng tỏ tính khả thi và hiệu quả của các DAHT đối với việc phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo cho học sinh lớp 10 đã đề xuất, đồng thời chứng tỏ sự đổi mới cách dạy, cách học, cách đánh giá kết quả học tập có hiệu quả và khẳng định sự đúng đắn của giả thuyết khoa học đã đề ra. II. Kiến nghị Qua quá trình nghiên cứu và thực hiện sáng kiến kinh nghiệm, chúng tôi có một vài kiến nghị như sau (1) Khuyến khích, mở rộng các đề tài nghiên cứu, thiết kế và tổ chức các chủ đề dạy học, chủ đề STEM, đề tài NCKH nhằm phát triển NL cho HS. (2) Tạo ĐK thuận lợi để GV thường xuyên tổ chức cho HS các tiết học thực hành, các hoạt động trải nghiệm ngoài giờ lên lớp, các chủ đề giáo dục định hướng phát triển năng lực. (3) Tăng cường các lớp tập huấn và bồi dưỡng năng lực đội ngũ GV về DHTDA, giáo dục STEM, về cách thức tổ chức các hoạt động nhằm hình thành và phát triển các phẩm chất và năng lực thiết yếu cho học sinh, thông qua thực hành, trải nghiệm thực tế và tổ chức các hoạt động cụ thể. (4) Tiếp tục nghiên cứu và vận dụng quy trình dạy học môn toán học theo định hướng phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo cho học sinh ở các lớp vàcác bậc học khác nhau. Thái Hòa, tháng 4 năm 2023 Nhóm tác giả TÀI LIỆU THAM KHẢO [1]. Hà Huy Khoái (Tổng chủ biên), SGK Toán 10, bộ KNTT (2022), NXB Giáo dục Việt Nam. [2]. Nguyễn Ngọc Bảo (Chủ biên), Trần Kiên (2008), Lí luận dạy học ở trường THPT, NXB Đại học sư phạm. [3]. TS Nguyễn Thế Hưng, ThS Hoàng Văn Hải, ThS Nguyễn Thu Yến, Phát triển các kĩ năng NCKH cho học sinh thông qua dạy học theo dự án, Tạp chí giáo dục, số 274 (kì 2 – 11/2011). [4]. Bộ GD-ĐT (2018). Chương trình giáo dục phổ thông - Chương trình tổng thể. Ban hành kèm theo Thông tư số 32/2018/TT-BGDĐT ngày 26 tháng 12 năm 2018 của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT. [5]. Bernd Meier, Nguyễn Văn Cường (2014). Lí luận dạy học hiện đại - Cơ sở đổi mới mục tiêu, nội dung và phương pháp dạy học. NXB Đại học Sư phạm . [6]. Trần Thị Hoàng Yến (2012). Vận dụng dạy học theo dự án trong môn Xác suất và thống kê ở trường đại học (chuyên ngành kinh tế và kĩ thuật). Luận án tiến sĩ Giáo dục học, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam. [7]. Intel (2009). Chương trình dạy học của Intel – Khóa học cơ bản/Intel Teach getting Started. NXB Tổng hợp TP. Hồ Chí Minh [8]. Bộ GD-ĐT - Dự án Việt - Bỉ (2010). Dạy và học tích cực - Một số phương pháp và kĩ thuật dạy học. NXB Đại học Sư phạm. [9]. Đỗ Ngọc Thống 2011, Xây dựng chương trình giáo dục phổ thông theo hướng tiếp cận năng lực, Tạp chí Khoa học Giáo dục, số 68, tháng 5/2011. [10]. Đỗ Đức Thái (Chủ biên), (2018), Dạy học phát triển năng lực môn Toán trung học phổ thông, NXB Đại học sư phạm. PHỤ LỤC PHỤ LỤC 1. PHIẾU ĐÁNH GIÁ Phiếu 1. Tự đánh giá Phiếu tự đánh giá Họ và tên người tự đánh giá: . Nhóm: ..Lớp: Nội dung đánh giá Mức độ đánh giá Rất tốt Tốt Khá Đạt Chưa đạt 1. Tinh thần làm việc 2. Tác phong làm việc 3. Tính sáng tạo trong công việc 4. Khả năng làm việc theo nhóm 5. Sự tiến bộ về kiến thức 6. Sự tiến bộ về kĩ năng Chú thích: HS đánh dấu (X) vào các ô đánh giá tương ứng. Phiếu 2. Đánh giá quá trình hoạt động Thời điểm đánh giá Nội dung đánh giá Mức độ Người đánh giá Trước dự án - Mức độ tiếp thu dự án Tốt, khá, TB, yếu GV Thực hiện dự án - Tiến trình xây dựng sản phẩm - Tinh thần, thái độ làm việc nhóm Tốt, khá, TB, yếu GV, HS Sản phẩm dự án - Sản phẩm của nhóm Tốt, khá, TB, yếu GV, HS Phiếu 3. Phiếu đánh giá trình bày sản phẩm nhóm Phiếu đánh giá trình bày sản phẩm Họ và tên người đánh giá: . Nhóm: ..Lớp: . Nhóm được đánh giá:. Nội dung đánh giá Mức độ đánh giá Rất tốt Tốt Khá Đạt Chưa đạt 1. Nội dung báo cáo 2. Hình thức báo cáo 3. Tính sáng tạo trong báo cáo 4. Khả năng tranh luận, bảo vệ của nhóm 5. Tính chuẩn mực về kiến thức 6. Sự tiến bộ về kĩ năng Chú thích: HS đánh dấu (X) vào các ô đánh giá tương ứng. PHỤ LỤC 2. PHIẾU ĐIỀU TRA XIN Ý KIẾN GIÁO VIÊN VỀ TÍNH KHẢ THI CỦA ĐỀ TÀI: Kính chào quý thầy /cô! Nhằm tìm hiểu về tác động của hình thức DHTDA đối với việc phát huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo của các em học sinh trường THPT Đông Hiếu. Mong các thầy/cô hãy cho biết đánh giá của mình. 1. Thông tin cá nhân (Xin thầy / cô cho biết): Họ và tên: ......... Số năm công tác:Giảng dạy môn:...... 2. Vấn đề cần tham khảo: Nhận xét: Năm học 2022-2023 hoạt động DHTDA đã được tổ chức khá nhiều ở hầu hết các bộ môn; giáo viên đã nhận thức được tầm quan trọng của hình thức dạy học này. Câu 5 và câu 6 Giáo viên đánh giá rất cao về tác động của hình thức DHTDA ( gồm DHTDA gắn với hoạt động STEM, NCKH) đối với quá trình phát huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo cho học sinh. PHỤ LỤC 3. PHIẾU ĐIỀU TRA THỰC TRẠNG Ý KIẾN HỌC SINH 1. Chúng tôi lấy phản hồi từ 127 HS của 3 lớp thực nghiệm 10C7, 10C8, 10C9 về tính khả thi của đề tài: Nhận xét: Học sinh thật sự nhận thấy tác động tích cực của hình thức DHTDA đối với tính tích cực, chủ động và sáng tạo của bản thân. 2. Chúng tôi tiến hành KS vào cuối tháng 3/2023 đối với 106 HS của trường THPT Đông Hiếu: Nhận xét: HS đã được tiếp cận khá nhiều các HĐ dạy học theo dự án PHỤ LỤC 4 . MỘT SỐ HÌNH ẢNH HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP Một số hình ảnh về hoạt động DHDA gắn với STEM. Một số hình ảnh về SHCM liên trường với THPT QL4 với chủ đề DHTDA gắn với NCKH Một số hình ảnh về báo cáo DAHT “bất phương trình bậc nhất 2 ẩn” của học sinh Một số hình ảnh về báo cáo DAHT “quy tắc đếm” của học sinh PHỤ LỤC 5. BÀI KIỂM TRA 15 PHÚT Bài số 1: Chủ đề BPT bậc nhất 2 ẩn TRƯỜNG THPT ĐÔNG HIẾU TỔ TOÁN KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG NĂM HỌC 2022 - 2023 Môn: TOÁN - Lớp 10 (CT2018) ĐỀ CHÍNH THỨC Thời gian: 15 phút (Không kể thời gian phát đề) Câu 1. Điểm ( )2;1A thuộc miền nghiệm của bất phương trình nào sau đây? A. 2 1 0x y− + . B. 2 0x y− . C. 1 0x y− + . D. 2 2 0x y− + − . Câu 2. Cặp số ( )1; 1− là nghiệm của bất phương trình A. 0x y− − . B. 3 1 0x y− − − . C. 4 1x y+ . D. 2 0x y+ − . Câu 3. Phần tô đậm ở hình vẽ dưới đây biểu diễn tập nghiệm của bất phương trình nào? A. 1 0x y− − . B. 1 0x y+ − . C. 1 0x y+ − . D. 1 0x y− − . Câu 4. Hình vẽ nào sau đây biểu diễn miền nghiệm của bất phương trình 2 3 6 0x y− − (miền không tô đậm kể cả bờ)? A. H2 B. H3 C. H4 D. H1 Câu 5. Miền của bất phương trình 2 1x y+ không chứa điểm nào sau đây? A. ( )1; 1D − − . B. ( )1;1A . C. ( )2;2B . D. ( )3;3 .C Câu 6. Nửa mặt phẳng không bị gạch và không tính biên ( hình dưới ) biểu diễn miền nghiệm của bất phương trình nào sau đây? A. 2 3 0x y+ − . B. 2 3 0x y− + + . C. 2 3 0x y+ − . D. 2 3 0x y+ − . Câu 7. Đường thẳng chia mặt phẳng tọa độ thành hai miền I, II có bờ là đường thẳng (như hình vẽ bên). Xác định miền nghiệm của bất phương trình . A. Nửa mặt phẳng II bỏ đi đường thẳng . B. Nửa mặt phẳng I bỏ đi đường thẳng . C. Nửa mặt phẳng I kể cả bờ . D. Nửa mặt phẳng II kể cả bờ . Câu 8. Giá trị nhỏ nhất của biểu thức F y x= − trên miền xác định bởi hệ 2 2 2 4 5 y x y x x y − − + là A. min 0F = khi 0x = , 0y = . B. min 1F = khi 2x = , 3y = . C. min 2F = khi 0x = , 2y = . D. min 3F = khi 1x = , 4y = . Câu 9. Một xưởng cơ khí có hai công nhân là Chiến và Bình. Xưởng sản xuất loại sản phẩm I và II . Mỗi sản phẩm I bán lãi 500 nghìn đồng, mỗi sản phẩm II bán lãi 400 nghìn đồng. Để sản xuất được một sản phẩm I thì Chiến phải làm việc trong 3 giờ, Bình phải làm việc trong 1 giờ. Để sản xuất được một sản phẩm II thì Chiến phải làm việc trong 2 giờ, Bình phải làm việc trong 6 giờ. Một người không thể làm được đồng thời hai sản phẩm. Biết rằng trong một tháng Chiến không thể làm việc quá 180 giờ và Bình không thể làm việc quá 220 giờ. Số tiền lãi lớn nhất trong một tháng của xưởng là. A. 32 triệu đồng. B. 35 triệu đồng. C. 14 triệu đồng. D. 30 triệu đồng. Câu 10. Một hộ nông dân định trồng đậu và cà trên diện tích 800 m2. Nếu trồng đậu thì cần 20 công và thu 3.000.000 đồng trên 100 m2 nếu trồng cà thì cần 30 công và thu 4.000.000 đồng trên 100 m2. Hỏi cần trồng mỗi loại cây trên diện tích là bao nhiêu để thu được nhiều tiền nhất khi tổng số công không quá 180 . Hãy chọn phương án đúng nhất trong các phương án sau: A. Trồng 200 m2 đậu, 600 m2 cà. B. Trồng 600 m2 đậu, 200 m2 cà. C. Trồng 500 m2đậu, 300 m2cà. D. Trồng 400 m2 đậu, 200 m2 cà. ------------- HẾT ------------- : 2 2d x y− = d 2 2x y− d d d d Bài số 2: Chủ đề các hệ thức lượng trong tam giác TRƯỜNG THPT ĐÔNG HIẾU TỔ TOÁN KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG NĂM HỌC 2022 - 2023 Môn: TOÁN - Lớp 10 (CT2018) ĐỀ CHÍNH THỨC Thời gian: 15 phút (Không kể thời gian phát đề) Câu 1. Cho tam giác ABC thỏa mãn hệ thức 2b c a+ = . Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào đúng? A. sin cos 2sinB C A+ = . B. cos cos 2cosB C A+ = . C. sin sin 2sinB C A+ = . D. 1 sin sin sin 2 B C A+ = . Câu 2. Cho tam giác ABC , nếu 2 a b ch h h= + thì A. 2 1 1 sin sin sinA B C = + . B. 2sin sin sinA B C= + . C. sin 2sin 2sinA B C= + . D. 2 1 1 sin sin sinA B C = − . Câu 3. Cho tam giác ABC có ˆ49,4; 26,4; 47 20 = = =a b C . Cạnh c gần bằng với số nào sau đây? A. 38 . B. 37 . C. 39 . D. 36 . Câu 4. Tam giác ABC có 0ˆ3, 6, 60AB AC A= = = . Bán kính R của đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC là A. 3R = . B. 6R = . C. 3R = . D. 3 3R = . Câu 5. Tam giác đều nội tiếp đường tròn bán kính 4 cmR = có diện tích là A. 213 cm . B. 215 cm . C. 212 3 cm . D. 213 2 cm . Câu 6. Cho tam giác ABC . Biết 2AB = ; 3BC = và 60ABC = . Tính chu vi và diện tích tam giác ABC . A. 5 7 và 3 3 2 . B. 5 19+ và 3 2 . C. 5 7+ và 3 2 . D. 5 7+ và 3 3 2 . Câu 7. Tam giác ABC vuông tại A có 6 cmAC = , 10 cmBC = . Đường tròn nội tiếp tam giác đó có bán kính r là A. 2 cm . B. 3 cm . C. 1 cm . D. 2 cm . Câu 8. Một người quan sát đứng cách một cái tháp 10m , nhìn thẳng cái tháp dưới một góc 55 và được phân tích như trong hình. Tính chiều cao của tháp. A. 12m . B. 24m . C. 16m . D. 67m . Câu 9. Trên ngọn đồi có một cái tháp cao 100m (hình vẽ). Đỉnh tháp B và chân tháp C lần lượt nhìn điểm A ở chân đồi dưới các góc tương ứng bằng 30 và 60 so với phương thẳng đứng. Tính chiều cao AH của ngọn đồi A. 50m . B. 45m . C. 60m . D. 55m . Câu 10. Từ hai điểm A và B trên mặt đất người ta nhìn thấy đỉnh C và chân D của tháp CD dưới các góc nhìn là 72 12 và 34 26 so với phương nằm ngang. Biết tháp CD cao 80 m . Khoảng cách AB gần đúng bằng A. 40 m . B. 71 m . C. 79 m . D. 91 m . ------------- HẾT ------------- ............................................................................................... Bài số 3: Chủ đề các quy tắc đếm TRƯỜNG THPT ĐÔNG HIẾU TỔ TOÁN KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG NĂM HỌC 2022 - 2023 Môn: TOÁN - Lớp 10 (CT2018) ĐỀ CHÍNH THỨC Thời gian: 15 phút (Không kể thời gian phát đề) Câu 1. Một lớp học có 30 học sinh, trong đó có 18 em học sinh giỏi toán, 14 em học sinh giỏi văn và 10 em không giỏi môn nào trong hai môn Văn, Toán. Số học sinh giỏi cả Văn và Toán là. A. 12 . B. 24 . C. 22 . D. 20 . Câu 2. Trong một cửa hàng bánh có sáu loại bánh ngọt, bốn loại bánh mặn và ba loại bánh chay. Bạn Nam cần chọn mua đúng một loại bánh. Hỏi bạn Nam có bao nhiêu sự lựa chọn? A. 13 . B. 72 . C. 24 . D. 42 . Câu 3. Trên một bàn bi a có 15 quả bóng được đánh số lần lượt từ 1 đến 15 , nếu người chơi đưa được quả bóng nào vào lỗ thì sẽ được số điểm tương ứng với số trên quả bóng đó. Hỏi người chơi có thể đạt được số điểm tối đa là bao nhiêu? A. 100 . B. 60 . C. 120 . D. 150 . Câu 4. Từ các chữ số 1,2,3,4,5,6 có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên chẵn có ba chữ số đôi một khác nhau? A. 120 . B. 20 . C. 60 . D. 75 . Câu 5. Cho số 5 22 .3 .7M = . Số các ước nguyên dương của M là. A. 3 . B. 10 . C. 52 . D. 36 . Câu 6. Số 360 có bao nhiêu ước nguyên dương? A. 30 . B. 24 . C. 16 . D. 18 . Câu 7. Cho hai đường thẳng song song d và d . Trên đường thẳng d lấy 5 điểm khác nhau, trên đường thẳng d lấy 8 điểm khác nhau. Hỏi có thể vẽ được bao nhiêu vectơ mà các điểm đầu và điểm cuối không cùng nằm trên một đường thẳng. A. 80 . B. 32 . C. 40 . D. 13 . Câu 8. Một người có 5 cái áo khác nhau trong đó 3 áo màu trắng và 2 áo màu xanh, có 3 cái cà vạt khác nhau trong đó có 1 cà vạt màu đỏ và 2 cà vạt màu vàng. Hỏi người đó có bao nhiêu cách phối một bộ đồ biết nếu chọn áo xanh thì không cà vạt màu đỏ. A. 5 . B. 10 . C. 13 . D. 15 . Câu 9. Trên giá sách có 10 quyển sách Toán khác nhau, 8 quyển sách Tiếng Anh khác nhau và 6 quyển sách Lý khác nhau. Hỏi có bao nhiêu cách chọn hai quyển sách không cùng thuộc một môn? A. 480 . B. 188 . C. 60 . D. 80 . Câu 10. Có bao nhiêu số tự nhiên chẵn gồm hai chữ số khác nhau? A. 25C . B. 45 . C. 41 . D. 2 5A . ------------- HẾT ------------- ĐÁP ÁN Đáp án bài số 1: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 A C C B A C C B A B Đáp án bài số 2: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 C A B A C D A A A D Đáp án bài số 3: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 A A C C D B A D B C ...............................................................................................
File đính kèm:
sang_kien_kinh_nghiem_dinh_huong_day_hoc_theo_du_an_mot_so_c.pdf