Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp phụ đạo một số học sinh chưa đạt chuẩn môn Toán ở lớp 5D trường Tiểu học Phố Cò

tác viên: Trên cơ sở giáo viên chỉ ra những điểm chưa đạt của các bạn. Các cộng tác viên sẽ giao thêm bài cho các bạn làm, kiểm tra công thức, cách giải dạng toán giúp tôi hàng ngày. Thời gian giúp bạn: Thời gian trước khi vào học từ thứ hai đến thứ sáu.
 Hình ảnh cộng tác viên giúp bạn trong học tập
Ngoài ra tôi còn phối hợp với các thầy cô giáo bộ môn, ban giám hiệu nhà trường, cô tổng phụ trách, các giáo viên trong trường trong việc tìm hiểu thêm về năng lực, phẩm chất của các em cũng như học hỏi những phương pháp dạy học tốt nhất.
Biện pháp 2: Tạo môi trường học thân thiện	
a. Tạo mối quan hệ thân thiện giữa cô và trò:
Là giáo viên, tôi luôn coi các em học sinh như con của mình. Ngay từ ngày đầu tiên nhận lớp, tôi giới thiệu về bản thân, sở thích, chia sẻ ước mơ ngày còn bé của mình. Sau đó tôi cho học sinh giới thiệu về bản thân về những điều mình thích, không thích, ước muốn sau này. 
 Một số hình ảnh về những chia sẻ của các em vào đầu năm học
Trong giờ học tôi luôn quan tâm đến các đối tượng học sinh, nhất là những 
học sinh chưa đạt chuẩn. Luôn tạo điều kiện cho các em phát biểu nhiều hơn. Đó cũng chính là cách giúp các em ghi nhớ kiến thức, rèn sự tự tin tốt hơn.
b. Khi dạy học luôn khích lệ, động viên học sinh kịp thời
Qua nhiều năm giảng dạy, qua học hỏi từ những chuyên gia dạy kĩ năng sống. Tôi nhận thấy rằng, để học sinh hiểu bài, người giáo viên phải là người truyền lửa, người khích lệ, khơi gợi cho các em. Nên trong quá trình dạy học, tôi luôn cố gắng kết hợp giữa ngôn ngữ nói với ngữ điệu và động tác cử chỉ. 
Qua áp dụng, tôi thấy học sinh tập trung vào bài hơn rất nhiều. Tôi luôn dành cho các em những lời động viên như tràng vỗ tay, những câu khen ngợi. Những lời khen ngợi động viên kịp thời trước cả lớp đã có tác dụng tạo động lực, hưng phấn cho các em rất nhiều. 
Ngoài ra tôi còn kết hợp thêm một số biện pháp khen thưởng khích lệ học sinh qua cách cộng điểm tích huy chương cho bản thân hay theo tổ. Để các em có cơ sở nhìn nhận bản thân và lấy động lực cố gắng. 
 Một số hình ảnh tôi đã áp dụng biện pháp đế khích lệ các em
c. Tạo sự tin tưởng cho các em chưa mạnh dạn
Bên cạnh những học sinh học tốt, mạnh dạn, cởi mở thì còn nhiều học sinh nhút nhát. Những học sinh đó, tôi giao luôn phiên việc cho các em. Ví dụ như thu vở, phát vở sau khi kiểm tra, hoặc nhờ việc gì đấy, lên chia sẻ bài hoặc.... Tôi nhận thấy mỗi lần như vậy các em cảm thấy tự hào và tích cực hơn trong giờ học.
 Hình ảnh các em đã mạnh dạn, tự tin, phấn khởi hơn trong các tiết học
Tạo mục tiêu rõ ràng, động lực cố gắng cho các em
Tạo mục tiêu, động lực cho các em là điều cần thiết. Tôi đã làm những việc sau để tạo mục tiêu, động lực cho các em:
- Đối với học sinh tiểu học, các em còn nhỏ nhưng các em có thể nhìn nhận bản thân và người khác theo cách của riêng các em. Vì vậy tôi đã cho các em tự viết mục tiêu cho các môn học. 
 Hình ảnh xây dựng mục tiêu của học sinh lớp 5D
Việc xây dựng mục tiêu tôi cho học sinh cả lớp thực hiện. Đây là một số hình ảnh của những bạn học tốt lớp tôi:
 Hình ảnh xây dựng mục tiêu của học sinh lớp 5D
Trong quá trình dạy học, ở mỗi tiết học, phần giới thiệu bài tôi luôn nêu mục tiêu của bài. Sau phần khám phá, tôi chốt kiến thức của bài. Nhắc các em trong quá trình vận dụng làm phần thực hành chú ý vận dụng làm và ghi nhớ kiến thức. 
Thực hiện sinh hoạt lớp hàng tuần để nhận xét đánh giá mọi hoạt động của lớp trong đó có phần học tập. Bầu ra những bạn có sự tiến bộ để tuyên dương. Cuối mỗi tháng, tôi tặng thưởng các em có thành tích nổi bật và tiến bộ có khi là 1 chiếc bút bi, bút chì, quyển sổ ghi chépđể ghi nhận sự cố gắng và tạo động lực cho các em.
 Hình ảnh một số học sinh được tuyên dương
 Biện pháp 3: Sử dụng linh hoạt các phương pháp dạy học và hình thức tổ chức 
 Việc thay đổi phương pháp dạy học cũng như hình thức tổ chức dạy học để các em hứng thú hơn khi học là một việc các giáo viên nên hướng tới, từ đó sẽ nâng cao chất lượng dạy và học của học sinh. 
Phương pháp dạy học tích cực
Để tìm ra cách dạy phù hợp với học sinh lớp mình phụ trách. Trong quá trình dạy học, ngoài những phương pháp tôi vẫn sử dụng như: phương pháp vấn đáp, thực hành, luyện tập. Tôi đã mạnh dạn đưa thêm phương pháp như: dạy học thông qua chơi, phát hiện giải quyết vấn đề, kiến tạo, sử dụng AI trong dạy học.... Sau khi kết hợp các phương pháp dạy học như trên trong một tiết học, tôi thấy kết quả học tập môn Toán của học sinh tiến bộ hơn. 
Ví dụ 1 : Phương pháp dạy học thông qua chơi
Trong thực tế dạy học, tôi thấy giờ học nào tổ chức trò chơi cũng đều gây được không khí học tập hào hứng, thoái mái và vui nhộn. Để học sinh hứng thú hơn trong quá trình học tập, tôi đã thường xuyên sử dụng phương pháp này trong phần khởi động, khám phá kiến thức mới, luyện tập, trong tiết ôn tập và phần vận dụng. Một số trò chơi tôi thường áp dụng là: 
+ Rung chuông vàng: Trò chơi này áp dụng vào phần khởi động, khám phá, luyện tập hoặc vận dụng.
+ Trò chơi truyền điện: Tôi thường áp dụng vào phần khởi động, phần vận dụng. 
 Trong Bài 4: Phân số thập phân, tôi đã vận dụng trò chơi Rung chuông Vàng, để các em vận dụng bài học. 
 Hình ảnh học sinh tham gia chơi Rung chuông vàng
Ví dụ 2: Phương pháp dạy học làm việc nhóm theo hình thức khăn trải bàn
 Đồng thời tôi khuyến khích học sinh chia sẻ ý kiến ​​cá nhân trước khi tổng hợp thành ý kiến ​​kiến ​​chung của nhóm. Bằng hình thức khăn trải bàn việc làm việc nhóm trở nên hiệu quả, tôi đã thu hút được học sinh của mình tập trung vào bài học hơn.
 Hình ảnh các em tham gia thảo luận nhóm qua hình thức “Khăn trải bàn” 
 Ngoài tổ chức các trò chơi học tập tôi còn thay đổi các hình thức tổ chức:
Thay đổi hình thức tổ chức
Thay đổi hình thức tổ chức dạy học cũng là một trong những biện pháp tạo hứng thú cho các em. Trong một tiết học tôi không đơn thuần tổ chức cho các em hoạt động cá nhân. Thay vào đó là các em được thay đổi các hình thức: cá nhân, nhóm 2, nhóm 4 hoặc có thể cả dãy lớp học, cả lớp. Tuỳ từng bài để lựa chọn hình thức cho phù hợp. Phần khám phá tôi thường cho học sinh làm việc theo nhóm và cá nhân. 
 Một số hình ảnh thay đổi hình thức dạy học
c. Ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học:
Ngay từ đẩu năm học, nhà trường đã tạo cơ hội cho giáo viên toàn trường được tiếp cận và thực hành sử dụng công nghệ mới nhất trong dạy học – Công nghệ AI. Tôi đã được học tập rất nhiều, tạo ra cho bản thân rất nhiều cơ hội để thiết kế nhiều hoạt động và tiết học thú vị cho học sinh lớp tôi. Cụ thể trong môn Toán tôi đã tạo ra các bài hát chứa đựng nội dung của tiết học để học sinh có thể ghi nhớ ở cuối tiết học. Thay đổi hình thức truyền đạt, ghi nhớ những công thức, kiến thức Toán học tưởng chừng như khô khan, cứng nhắc trở nên mềm mại cho những nội dung. 
Một số hình ảnh tôi đã ứng dụng công nghệ AI sáng tác bài hát để
HS trải nghiệm
d. Tạo điều kiện cho học sinh trải nghiệm thực hành.
Ngoài sử dụng công nghệ thông tin cung cấp nhiều hình ảnh đẹp, sinh động thì hình ảnh thật, vật thật hoặc các em trực tiếp chuẩn bị, các em được thực hành cũng góp phần tạo hứng thú cho các em.
 Ví dụ: 
- Khi học phần diện tích, tôi đã tạo điều kiện khích lệ học sinh thực hành đo diện tích các bề mặt trong lớp học. Ngoài ra, giao bài về nhà để học sinh thực hành đo diện tích các mặt phẳng các em đã được học, yêu cầu các em quay lại video và có khích lệ thưởng điểm cho học sinh. 
- Khi học đến phần kiến thức khái niệm số thập phân, tôi đã thực hiện lồng ghép dạy học STEM vào bài học để các em trải nghiệm, thực hành làm đồ dùng học tập vận dụng Khái niệm số Thập Phân.
 Một số hình ảnh các em thực hành và trải nghiệm ở lớp và khi ở nhà
g. Dạy học phân hóa trong tiết học
 Để đảm bảo nội dung của bài học, ngoài việc áp dụng phương pháp chung, Tôi chú trọng đến việc dạy học phân hóa để đảm bảo các em nắm được kiến thức và phát huy năng lực của mình. 
- Đối với những học sinh nắm chắc kiến thức, sau khi hoàn thành hết bài tập tôi cho các em phát huy khả năng của các em trong phần vận dụng. Còn những bạn học chậm hơn, tôi thường ưu tiên cho các em trả lời các câu hỏi dễ, những bài tập cơ bản lên bảng làm, tạo điều kiện cho các em vận động tham gia. 
 Biện pháp 4: Rèn nhớ công thức toán và cách giải dạng toán
Việc ghi nhớ công thức các dạng toán lớp 5 cũng là một việc làm rất quan trong việc trang bị kiến thức cho các em vận dụng vào giải toán. Khi các em học toán, khám phá thành kiến thức mới đều từ ví dụ trực quan đến khái quát thành công thức, dạng toán giải. Các công thức, cách giải đều được in đậm ở cuối phần bài mới, hoặc những kiến thức được rút ra trong quá trình học. Chính vì vậy, trong dạy học tôi rất quan tâm đến việc rèn học sinh nhớ các công, thức dạng toán. Để làm tốt việc này tôi thường làm những việc sau:
a. Giáo viên cho học sinh viết lại và kiểm tra công thức, dạng toán hàng ngày
Sau mỗi công thức dạng toán được hình thành, tôi thường cho học sinh viết lại 10 lần và yêu cầu học thuộc. Việc kiểm tra công thức được học sinh đọc vào sinh hoạt lớp đầu giờ. Giáo viên sẽ kiểm tra công thức, cách giải dạng toán của từng học sinh. Việc làm này sẽ diễn ra 3 đến 5 ngày liên tục. Đối với những học sinh nhanh quên, chưa tự giác trong việc học. Việc kiểm tra là việc hàng ngày, cho đến khi học sinh nhớ và vận dụng tốt thì dừng việc kiểm tra. 
b. Soạn hệ thống bài tập theo dạng bài áp dụng các công thức, các dạng toán giải cho học sinh làm vào trong tiết ôn luyện. 
Nếu chỉ dừng lại việc học thuộc đơn thuần mà không làm bài tập thì không khắc sâu kiến thức cần nhớ cho học sinh. Vì vậy tôi đã soạn các bài làm thêm theo dạng để các em biết cách vận dụng và vận dụng linh hoạt hơn.
 c. Khuyến khích học lấy ví dụ vận dụng trong thực tế liên quan đến công thức và dạng toán đã học. 
Để học sinh nhớ thì việc giúp các em vận dụng những kiến thức đã học vào cuộc sống rất cần thiết, việc này cũng giúp các em ghi nhớ bài học tốt hơn. Trong quá trình dạy, tôi rất chú ý đến phần này, tôi cho các em tự đặt đề rồi giải. Từ đó giúp các em nhớ công thức và dạng toán hơn. 
d. Hệ thống các công thức, dạng toán cho học sinh. 
Kiến thức của các em là sự tích hợp cả quá trình. Ngay từ đầu năm học, tôi đã quy định mỗi học sinh sẽ trang bị cho mình một quyển số ghi chép. Trong sổ đó các em sẽ ghi lại những lưu ý, kiến thức cơ bản trong từng môn như Toán, Tiếng Việt, Khoa học, Lịch sử Sau mỗi công thức dạng bài được hình thành. Tôi đều cho các em ghi vào quyển số ghi chép của mình. Việc làm này rất hiệu quả. Rèn cho các em ý thức tự ghi chép kiến thức và sử dụng viết bằng các kí hiệu hoặc viết tắt sẽ giúp các em hệ thống được kiến thức cần nhớ cho bản thân. 
 Hình ảnh chụp sổ ghi chép của một số học sinh lớp 5D
Biện pháp 5: Phối hợp chặt chẽ với cha mẹ học sinh
Dạy học là tổng hoà các mối quan hệ. Việc phối hợp tốt với phụ huynh học sinh góp phần nâng cao chất lượng học nói chung cũng như môn Toán nói riêng, tôi đã làm những việc sau:
- Lưu số điện thoại, kết bạn zalo cá nhân phụ huynh, lập nhóm zalo chung cả nhóm, sử dụng tin nhắn vnedu. 
- Ngoài những tin nhắn chung hàng ngày, tôi nhắn tin, gọi điện cho PH học sinh và trao đổi. Để không áp lực trong việc nhớ công thức, dạng toán cũng như hành thạo tính toán, tôi trao đổi với phụ huynh về nhà kèm thêm, giúp các em học thuộc hoặc tính thành thạo bằng một số hình thức như: chơi trò đố phép tính đơn giản, công thức, cách giải dạng toán khi gần con. Hoặc có thể khuyến khích con bằng những phần thưởng mà con thích để con có động lực thoải mái khi học bài.
- Sau một khoảng thời gian nhất định, để có thể nắm và hiểu tâm tư của phụ huynh đồng thời lắng nghe ý kiến từ phụ huynh, tôi thường tạo những khảo sát về các nội dung gửi để xin ý kiến của phụ huynh.
 Ví dụ: Trong giai đoạn này, việc ứng dụng công nghệ số - Dạy học STEM được quan tâm và đề cao. Tuy nhiên việc bản thân tôi là một giáo viên rất cần nghe những ý kiến của phụ huynh để bản thân tự rút kinh nghiệm và có biện pháp tốt nhất. Cho nên tôi đã tạo khảo sát về vấn đề ứng dụng công nghệ số để lắng nghe chia sẻ từ phụ huynh.
Hình ảnh Khảo sát mong muốn giáo viên áp dụng công nghệ số
vào các tiết học
 Ngoài một số phương pháp trên, trong quá trình dạy học để tăng hứng thú học toán cho học sinh mỗi một giáo viên khi lên lớp cần chú trọng nhiều đến chuẩn bị nội dung, dự kiến kỹ các trường hợp có thể xảy ra, để từ đó tìm ra thuật toán đơn giản, giúp học sinh từng bước nắm kiến thức và có hứng thú học tập. 
4. Kết quả thực hiện biện pháp: 
Sau khi áp dụng các biện pháp trên, tôi nhận thấy một số học sinh còn rỗng kiến thức từ chỗ lười học nay đã học tiến bộ, siêng năng, chăm chỉ hơn và không còn nhút nhát như trước mà cởi mở, tự tin hơn. Mặc dù vẫn còn một em kĩ năng tính toán còn chưa chắc chắn nhưng đã hình thành được kĩ năng cơ bản về cộng trừ, nhân, chia và nhớ các công thức, dạng toán cơ bản. 
Cụ thể, đến giữa tháng 11 năm 2024 tôi cho học sinh làm bài khảo sát với 3 dạng bài: tính toán, áp dụng công thức và nhận diện dạng toán. Những học sinh được phụ đạo đã đạt kết quả như sau: 
STT
Họ tên học sinh
Kiến thức
Điểm đạt được
1
Bùi Danh Thái
Biết chia số có nhiều chữ số nhớ công thức và dạng toán và vận dụng giải toán cơ bản.
5
2
Đào Đại Trà
Biết chia số có nhiều chữ số nhớ công thức và dạng toán và vận dụng giải toán cơ bản.
6
3
Nguyễn Trung Hưng
Biết chia số có nhiều chữ số nhớ công thức và dạng toán còn lẫn, vận dụng giải toán cơ bản được một số bài.
7
4
Nguyễn Bảo Trâm
Biết chia số có nhiều chữ số nhớ công thức và dạng toán và vận dụng giải toán cơ bản.
7
5
Lê Bảo Khánh
Biết chia số có nhiều chữ số nhớ công thức và dạng toán và vận dụng giải toán cơ bản nhanh hơn.
8
6
Đinh Thùy Linh
Biết chia số có nhiều chữ số nhớ công thức và dạng toán và vận dụng giải toán cơ bản.
6
7
Lê Quang Vinh
Biết cộng, trừ, nhân các số thập phân. Thực hiện được phép chia đơn giản. Tuy nhiên chưa chia thành thạo một số thập phân cho một số thập phân.
4,5

 Cũng từ kết quả thu được qua bài khảo sát, năng lực học môn Toán của lớp 5D cũng đã có sự tiến triển rõ rệt, sự thay đổi đó được thể hiện rõ trong biểu đồ dưới đây:
 (Tổng số học sinh được khảo sát 27 em) 
5. Kết luận 
 Qua ​​“Biện pháp phụ đạo một số học sinh chưa đạt tiêu chuẩn môn Toán ở lớp 5D” này, đã mang lại những kết quả đáng khích lệ trong việc giúp các em học sinh lớp 5D cải thiện năng lực và xây dựng niềm đam mê mê học Toán của tôi. Học sinh tiếp cận kiến ​​thức Toán học một cách thoải mái và ngẫu hứng hơn. Không chỉ thành tích học tập của các em được nâng cao mà còn giúp các em phát triển tinh thần tự tin, tích cực trong học tập. Vui hơn nữa, sự cố gắng của tôi được 
phụ huynh tin tưởng, đã giúp tôi yên tâm hơn trong dạy học, nhận dược nhiều sự quan tâm hỗ trợ từ phía phụ huynh. 
 Phản hồi tích cực từ phụ huynh
Tuy nhiên, trong quá trình nghiên cứu và thực hiện sáng kiến này sẽ không tránh khỏi những thiếu sót cần học hỏi và rút kinh nghiệm, rất mong sự đóng góp ý kiến hay của các cấp lãnh đạo, các bạn đồng nghiệp để sáng kiến của tôi hoàn thiện hơn. 
 Tôi xin chân thành cảm ơn!
 
 Người viết báo cáo
 Hồ Quỳnh Anh