Báo cáo Sáng kiến Nâng cao hứng thú học tập Toán cho học sinh lớp 1 thông qua lồng ghép một số trò chơi Toán học

1.Tóm tắt trình trạng giải pháp đã biết:

* Ưu điểm:

- Trong những năm qua, việc dạy học theo định hướng phát triển phẩm chất năng lực của giáo viên đã được nhà trường cũng như PGD đặc biệt quan tâm và triển khai tập huấn. Nhà trường luôn động viên, khích lệ, tạo điều kiện để giáo viên chúng tôi thực hiện đổi mới phương pháp dạy học.

- Trang thiết bị dạy học có sử dụng CNTT như máy tính, tivi đã được trang bị đầy đủ để giáo viên thực hiện dạy các bài giảng điện tử.

- Học sinh có nề nếp, có ý thức học tập. Đa số phụ huynh đồng thuận, ủng hộ và luôn phối hợp với giáo viên trong quá trình giáo dục học sinh.

* Tồn tại:

- Hầu hết cha mẹ học sinh đều là công nhân, làm việc theo ca nên ít có thời gian để học tập và vui chơi cùng con.

- Đa số học sinh lớp chúng tôi là học sinh nông thôn nên các em nhút nhát, chưa mạnh dạn tham gia vào các hoạt động học tập. Nhiều học sinh làm toán một cách máy móc, thiếu sự tập trung trong giờ học; Thậm chí có những em còn nằm gục xuống bàn khiến cho các tiết học Toán trở lên căng thẳng, trầm lắng; Kết quả học tập môn Toán của nhiều học sinh chưa cao.

Nguyên nhân của thực trạng đó là do đâu?

- Một là, học sinh còn rụt rè, chưa tập trung trong giờ học. Nhiều em tiếp thu bài một cách thụ động.

- Hai là, giáo viên đôi lúc chưa linh hoạt khi vận dụng các phương pháp và hình thức tổ chức dạy học trong các tiết học Toán.

- Ba là, việc ứng dụng công nghệ thông tin chưa đạt được hiệu quả mong muốn.

docx 17 trang Hương Thủy 16/10/2025 180
Bạn đang xem tài liệu "Báo cáo Sáng kiến Nâng cao hứng thú học tập Toán cho học sinh lớp 1 thông qua lồng ghép một số trò chơi Toán học", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.

Tóm tắt nội dung tài liệu: Báo cáo Sáng kiến Nâng cao hứng thú học tập Toán cho học sinh lớp 1 thông qua lồng ghép một số trò chơi Toán học

Báo cáo Sáng kiến Nâng cao hứng thú học tập Toán cho học sinh lớp 1 thông qua lồng ghép một số trò chơi Toán học
mình và chạy về đúng ngôi nhà của mình. Nếu chú Thỏ nào chạy về đúng ngôi nhà của mình trong thời gian 20 giây thì chú Thỏ đó sẽ là người thắng cuộc sẽ được cô thưởng sticker. Ở dưới các bạn và cô sẽ cùng làm Ban giám khảo nhận xét xem chú Thỏ nào trở về đúng ngôi nhà của mình nhanh nhất nhé!
Các em đã sẵn sàng chưa? Thời gian bắt đầu.
Ngoài ra thì có rất nhiều các trò chơi như: Truyền điện, Đố bạn, Ai nhanh ai đúng, Nhanh tay nhanh mắt, ghép cặp, tiếp sức ...
Từ những việc làm cụ thể và tỉ mỉ đó, chúng tôi đã giúp học sinh dần hình thành động cơ đúng đắn khi tham gia vào các trò chơi Toán. Các em đã tích cực, chủ động hơn trong việc chiếm lĩnh kiến thức. Đây không chỉ là 1 việc làm thiết thực để tạo hứng thú học Toán mà còn có giá trị gắn kết toán học với cuộc sống và mang cuộc sống vào trong toán học.
Ví dụ 2: Trò chơi : Ai nhanh – ai thắng?
+ Mục đích: Giúp HS viết đúng và nhanh các phép tính có kết quả đúng theo yêu cầu;
Rèn tính đoàn với kết đồng đội trong nhóm.
+ Luật chơi : Yêu cầu HS viết phép tính đúng với kết quả theo yêu cầu
+ Cách tiến hành: Giáo viên vẽ 2 bông hoa trên bảng, ở giữa nhụy có ghi 1 chữ số (VD: số 5,10) là kết quả của các phép tính cần tìm. Gọi hai nhóm HS,1 nhóm gồm 6 HS lên chơi.
Khi giáo viên hô: Bắt đầu thì các em tiếp sức nhau và ghi phép tính vào mỗi cánh hoa có kết quả đúng theo yêu cầu. Thời gian 1 phút, nhóm nào xong trước nhóm đó dành đội thắng cuộc.
Mỗi phép tính chúng tôi đọc lên, học sinh nêu kết quả, quan sát kiểm tra và kết luận kết quả đúng. Cứ lần lượt đến hết 6 phép tính giáo viên sẽ nhận xét chung và phạt những bạn chưa hoàn thành đúng bài (nhảy lò cò 1 vòng trước lớp).
Trò chơi vận động trong toán học không chỉ là phương tiện giáo dục thể chất mà còn là hoạt động giúp học sinh rèn luyện kĩ năng toán. Từ đó giúp các em phát triển toàn diện về thể chất lần trí tuệ.
Giải pháp 2: Sử dụng trò chơi trên nền tảng ứng dụng công nghệ thông
tin

Mục tiêu:
Một trong những định hướng đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích
cực là ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học, điển hình là sử dụng giáo án điện tử. Việc tạo ra các trò chơi trên nền tảng công nghệ thông tin đã làm tăng sức hấp dẫn của nội dung bài học và phát triển phẩm chất năng lực cho học sinh.
Ngày nay, việc sử dụng phần mềm powerpoint để thiết kế trò chơi được sử dụng rất phổ biến bởi những tiện ích mà nó đem lại nhưng làm thế nào để mỗi trò chơi có chất lượng, thực sự phát huy được hiệu quả, góp phần tạo hứng thú cho học sinh trong mỗi giờ học mà không gây sự nhàm chán thì cần sự sáng tạo, sự đầu tư nghiêm túc của giáo viên. Bởi vậy, tôi luôn đầu tư thời gian, công sức, trí tuệ cho mỗi bài soạn, sử dụng linh hoạt và phong phú các hiệu ứng.
Cách thực hiện:
Trong quá trình dạy học toán, tôi dựa theo nội dung của từng bài, từng mạch kiến thức và điều kiện thời gian trong mỗi tiết học để thiết kế trò chơi sao cho phù hợp. Trò chơi học tập có thể tổ chức ở cả 4 bước lên lớp.
Đối với mỗi trò chơi, tôi đều thiết kế chu đáo theo quy trình sau: Bước 1: Giới thiệu tên trò chơi, mục đích của trò chơi
Bước 2: Hướng dẫn học sinh chơi trò chơi. Ở bước này giáo viên cần làm những việc sau:
+ Chia đội chơi, quy định số thành viên mỗi đội chơi, cử trọng tài, thư kí,...
+ Chuẩn bị đồ dùng, dụng cụ để chơi ( giấy khổ to, thẻ từ, quân bài, cờ,...)
+ Giới thiệu cách chơi: quy định thời gian chơi, những điều người chơi không được làm, cách tính điểm,...
+ Chơi thử ( nếu cần)
Bước 3: Tổ chức cho học sinh chơi trò chơi Bước 4: Nhận xét, đánh giá kết quả trò chơi
Cụ thể tôi đã thiết kế một số trò chơi trong bài giảng trình chiếu như sau:
TRÒ CHƠI 1: KHÁM PHÁ VIỆT NAM THÂN YÊU
* Mục đích: Đây là loại trò chơi dùng để ôn lại kiến thức cũ, thông qua trò chơi này tôi kiểm tra các em những câu hỏi của bài học trước. Qua đó tích hợp , mở rộng vốn hiểu biết cho học sinh về địa lí Việt Nam.
Cách chơi: Bắt đầu nội dung bài học tôi tái hiện kiến thức cho học sinh bằng cách tổ chức trò chơi “Khám phá Việt Nam thân yêu”. Tôi chiếu lên màn hình ảnh bản đồ đất nước Việt Nam và giới thiệu về 4 miền Tây Bắc Bộ, Bắc Bắc Bộ, Đông Nam Bộ, Nam Nam Bộ như sau:
Các em ạ! Đất nước Việt Nam thân yêu vô cũng xinh đẹp. Mỗi một vùng đất đều mang những nét đặc sắc riêng. Để khám phá vẻ đẹp kì diệu mà thiên nhiên đã
ban tặng thì cô trò mình cùng đến hành trình mở 4 ô cửa ẩn chứa 4 bức tranh phong cảnh của 4 vùng miền. Sau mỗi ô cửa là một phép toán. Nào! chúng ta cùng bắt đầu hành trình.
+ Ô cửa 1: 34 + 12 = ?
+ Ô cửa 2: Số 54 gồm . chục và  đơn vị
+ Ô cửa 3: 60 – 30 = ?
+ Ô cửa 4: Dấu > ,< , = 23 + 10 . 43
Sau khi giới thiệu trò chơi và cách chơi, tôi tiến hành trình chiếu và bấm máy để học sinh quan sát và chờ xem câu hỏi sau mỗi ô cửa là gì? Mỗi câu trả lời đúng học sinh được khám phá 1 bức tranh phong cảnh đặc trưng của 1 vùng.
* TRÒ CHƠI 2: NGÔI NHÀ TÌNH THƯƠNG
(Áp dụng ở các phần bài tập sau khi hình thành kiến thức mới hoặc chia lớp thành đội nhóm)
Mục đích: Giúp học sinh chữa phần bài tập sau khi đã làm bài cá nhân hoặc chia theo đội nhóm. Đồng thời qua trò chơi giáo dục HS tình yêu thương, giúp đỡ nhau khi gặp hoàn cảnh khó khăn.
Cách chơi:
+ GV chia lớp thành 2 đội. Sau đó giao nhiệm vụ:
“ Trong một trận bão lớn, ngôi nhà của bác Ba đã bị bão tàn phá. Các em hãy giúp bác Ba xây lại ngôi nhà mới bằng cách trả lời đúng các câu hỏi”
+ Mỗi đội lần lượt chọn và trả lời câu hỏi trên màn hình. Đội nào trả lời đúng sẽ giúp bác Ba xây lại được từng phần của ngôi nhà. Nếu trả lời sai sẽ nhường quyền cho đội còn lại.
+ Kết thúc trò chơi, đội nào giúp bác Ba xây dựng lại ngôi nhà nhiều hơn thì đội đó thắng cuộc.
Trò chơi học tập được sử dụng như một phương pháp tổ chức cho học sinh khám phá và chiếm lĩnh nội dung học tập hoặc thực hành, luyện tập một
kĩ năng nào đó trong chương trình môn học. Đây là một phương pháp có tác dụng hòa đồng sâu rộng và thu hút mức độ tập trung của học sinh mà ít có phương pháp nào sánh kịp.
TRÒ CHƠI 3: GIẢI CỨU ĐẠI DƯƠNG XANH
Mục đích
Rèn luyện kĩ năng thực hiện các phép tính cộng trong phạm vi 6
Rèn kĩ năng phản xạ nhanh cho học sinh
Chuẩn bị: Giáo viên thiết kế trò chơi trên powerPoint gồm 1 bức tranh có hình nàng Bạch Tuyết và 4 ô cửa bí mật. Các ô cửa có chứa đề bài như sau:
- Ô cửa 1: 3 + 2 = ?
- Ô cửa 2: 1 + 5 = ?
- Ô cửa 3: 4 + 2 = ?
- Ô cửa 4: 3 + 3 = ?
Cách chơi
Trò chơi này, tôi mời 4 học sinh tham gia chơi.
Giới thiệu trò chơi như sau: Các em ạ! Mụ phù thủy độc ác nham hiểm đã bắt hết các sinh vật biển để làm thức ăn. Để giải cứu được đại dương chúng mình phải hành trình mở lần lượt 4 ô cửa bí mật này. Mỗi ô cửa đều có chứa 1 phép tính hoặc 1 bài toán. Sau khi mở được 4 ô cửa nàng là các loài sinh vật được trở về với đại dương bao la của chúng. Các em có muốn giải cứu đại dương không nào?
Việc tạo động cơ cho học sinh tham gia vào các trò chơi học tập không chỉ dừng lại ở đó mà trong mỗi tiết học toán, với mỗi mạch kiến thức, tôi lại thiết kế thêm một số trò chơi để không gây sự nhàm chán cho học sinh.
* Trò chơi 4: BÓNG BAY THÔNG THÁI
(Áp dụng vào dạng bài cũng cố sau khi học xong bài)
Mục đích: Đây là trò chơi dùng để củng cố bài học sau khi hoàn thành nội dung bài. Đồng thời cũng là để thay đổi không khí căng thẳng trong một tiết dạy nên tôi muốn tạo một sự bất ngờ nho nhỏ để lấy lại tinh thần học tập cho các em và mong muốn các em ghi nhớ những nội dung chính của bài.
Cách chơi:
+ Có 4 câu hỏi bên trong. Tiếp theo có 4 quả bóng chưa 4 đáp án.
+ HS sẽ được chọn 1 câu hỏi bất kì và 1 quả bóng chứa đáp án tương ứng. Nếu trả lời đúng bóng bay sẽ tự động hiện đáp án đúng lên và cậu bé sẽ lấy loại được tri thức. Nếu trả lời sai bóng bay biến mất.
Ví dụ: Sau khi dạy xong bài: Phép cộng trong phạm vi 100
GV đưa ra câu hỏi:
Tác dụng: Củng cố kiến thức đã học trong bài, phát triển các phẩm chất năng lực hoc sinh, tạo không khí thoải mái, thư giãn sau một tiết học căng thẳng
Giải pháp 3: Khuyến khích bằng phần thưởng
Mục tiêu:
Động viên, khích lệ học sinh khi có tiến bộ trong học tập.
Cách tiến hành:
Khi tham gia chơi trò chơi, thay vì trách phạt, chê bai học sinh chúng tôi đã dành cho các em những lời khen ngợi chân thành khi các em có sự tiến bộ. Đối với những em học toán chưa tốt, bài làm còn mắc lỗi, tôi gợi ý để các em tìm ra lỗi sai trong bài làm và sửa lại.
Trong mỗi giờ học, chúng tôi luôn cố gắng quan sát và tìm ra những điểm mạnh, những tiến bộ dù là nhỏ nhất để động viên, khích lệ các em phát huy. Chúng tôi không “ đồng phục” lời khen với tất cả học sinh trong lớp.
Bên cạnh đó, để tăng tính thi đua lành mạnh và tránh nhàm chán, chúng tôi thường xuyên khuyến khích các em bằng những món quà nhỏ như: quyển vở ô li, bút, tẩy, bút chì... Cuối mỗi tuần trong giờ sinh hoạt tổng kết số sticker, phần thưởng của các đội để tuyên dương trước buổi sinh hoạt lớp.
Với những khuyến khích nhỏ như vậy các em rất thích tham gia trò chơi, tham gia rất nhiệt tình và đặc biệt rất thích học môn Toán.
2. Tính mới, tính sáng tạo:
Sau khi tìm hiểu, áp dụng sáng kiến, bản thân chúng tôi nhận thấy sáng kiến đã góp phần không nhỏ đổi mới phương pháp dạy học trong các tiết học Toán.
Một trong những định hướng đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích cực là:
-Ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học, điển hình là sử dụng giáo án điện tử. Ngày nay, trò chơi trên nền tảng ứng dụng công nghệ thông tin được sử dụng rất phổ biến bởi những tiện ích mà nó đem lại nhưng làm thế nào để mỗi giáo án điện tử có chất lượng, thực sự phát huy được hiệu quả, góp phần tạo hứng thú cho học sinh trong mỗi giờ học mà không gây sự nhàm chán thì cần sự sáng tạo, sự đầu tư nghiêm túc của giáo viên. Sáng kiến đã làm rõ các bước tiến hành tổ chức trò chơi, xây dựng 1 số trò chơi trên nền tảng CNTT.
-Phát triển tư duy, trí thông minh của học sinh được coi trọng qua từng hoạt động học tạp được tổ chức.
Phạm vi ảnh hưởng, khả năng áp dụng của sáng kiến
Chơi là một hoạt động không thể thiếu được của con người ở mọi lứa tuổi. Học sinh Tiểu học có nhu cầu vui chơi rất lớn, việc tổ chức trò chơi góp phần thỏa mãn nhu cầu vui chơi của trẻ và giúp cho trẻ phát triển một cách toàn diện. Tổ chức trò chơi cần chú ý các đặc tính: Vui – Khỏe – An toàn – Bổ ích. Tuy nhiên, trong đó bao gồm cả giải trí, thư giãn, được xem là mục tiêu hàng đầu và cơ bản nhất của trò chơi.
Trò chơi Toán học là trò chơi có nội dung gắn liền với hoạt động học tập của học sinh và gắn với nội dung bài học; giúp học sinh khai thác kinh nghiệm vốn có của bản thân để chơi và để học. Trò chơi Toán học có tác dụng cả về mặt trí tuệ lẫn thể chất; rèn luyện cho học sinh sự tự tin, bạo dạn trước đám đông, giáo dục tinh thần ham học hỏi, mang lại niềm vui nhận thức, phát huy tính tích cực, chủ động và giáo dục mối quan hệ đạo đức đúng đắn của các em trong học tập.
Các trò chơi trên không chỉ sử dụng cho một dạng bài như ví dụ mà chúng tôi đã nêu. Nếu khéo léo và linh hoạt, người GV có thể sử dụng sáng kiến này cho nhiều dạng bài khác nhau. Việc đưa trò chơi vào tiết học sẽ có ý nghĩa giáo dục tốt, giúp
HS củng cố, khắc sâu nội dung bài học, gây được hứng thú đối với học sinh. Qua đó giúp các em có kĩ năng làm việc nhóm, biết giúp đỡ lẫn nhau, cùng nhau tiến bộ; các em biết nhường nhịn nhau và ngoan hơn trước rất nhiều. Vì thế đưa trò chơi vào giờ học Toán ở tiểu học là cần thiết, nhất là trong giờ học toán của lớp 1.
Hiệu quả, lợi ích thu được do áp dụng giải pháp.
Nâng cao hứng thú học tập Toán cho học sinh lớp 1 thông qua lồng ghép một số trò chơi Toán học mà chúng tôi xây dựng và thực hiện trong năm học 2024-2025. Qua khảo sát lần 2 ở lớp 1A và lớp 1C (Cuối học kì I) kết quả học tập môn Toán so với đầu năm học thì các em tiến bộ rõ rệt hơn. Cụ thể như sau:
Bảng 2: Bảng tổng hợp mức độ hứng thú học tập môn Toán thông qua việc lồng ghép trò chơi cuối HKI
Tên lớp
Sĩ số
Rất thích
Thích
Bình thường
Không thích
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
1A
40
26
65
9
22,5
5
12,5
0
0
1C
39
28
71,8
7
18
4
10,2
0
0

Với những trò chơi tương tác chúng tôi đã áp dụng trong những bài dạy bằng bài giảng trình chiếu, chúng tôi đã nhận thấy kết quả thay đổi rõ rệt. Khi đưa các trò chơi Toán học vào trong lớp học không những giúp các em khắc sâu kiến thức mà còn giúp các em phát triển được nhiều phẩm chất như tình đoàn kết, thân ái, tính trung thực, tinh thần trách nhiệm và đã có sự tiến bộ rõ rệt, thu được kết quả cao trong các tiết học.
Bên cạnh đó một số phụ huynh học sinh sau khi về nghe con kể cách kiểm tra của cô giáo đã gọi điện khen ngợi cô giáo đã làm con em biết lo và chăm học hơn. Họ còn hứa sẽ cùng với cô giáo động viên dạy bảo cho cháu học ở nhà nhiều để kịp với bạn bè.
Điều này cho thấy việc thiết kế trò chơi tương tác để lồng ghép vào trong tiết học Toán là một bước đi đúng hướng. Đây là một tín hiệu làm chúng tôi rất vui.
Sau khi thu thập số liệu khảo sát tôi nhận thấy đa phần học sinh đều thích có trò chơi trong tiết học. Không có em nào phản đối hoặc không thích.
Nhìn vào kết quả đạt được mà chúng tôi đã tổng hợp ở trên so với kết quả khảo sát đầu năm thì chỉ số lượng học sinh hứng thú đã được nâng lên rõ rệt, số học sinh không hứng thú đã giảm so với đầu năm. Từ kết quả trên tôi nhận thấy việc áp dụng giải pháp: “Nâng cao hứng thú học tập Toán cho học sinh lớp 1 thông qua lồng
ghép một số trò chơi Toán học” với lớp chúng tôi chủ nhiệm thật sự là rất tối ưu và chúng tôi mong muốn được chia sẻ giải pháp này tới học sinh toàn khối trong trường.
Trên đây là một số biện pháp nâng cao hứng thú học tập Toán cho học sinh lớp 1 thông qua lồng ghép một số trò chơi Toán học mà chúng tôi đã áp dụng ở lớp mình phụ trách.
Với kết quả của đề tài này, chúng tôi rất mong được sự tham gia góp ý của các cấp lãnh đạo và Hội đồng thẩm định sáng kiến của chúng tôi ngày càng hoàn thiện hơn.
Chúng tôi xin chân thành cảm ơn !
CƠ QUAN ĐƠN VỊ	Thị Trấn, ngày 15 tháng 12 năm 2024
ÁP DỤNG SÁNG KIẾN	Tác giả sáng kiến
Trần Thị Thuỳ Linh
Đồng tác giả sáng kiến
Phạm Thị Chinh
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
BẢN CAM KẾT
I. Tác giả :
Họ và tên: Trần Thị Thuỳ Linh
 	Ngày/ tháng/ năm sinh: 23/12/1999	 
Chức vụ, đơn vị công tác: Giáo viên Trường Tiểu học Thị Trấn Vĩnh Bảo.
Điện thoại: 0772260239
Đồng tác giả:
Họ và tên: Phạm Thị Chinh
 	Ngày/ tháng/ năm sinh: 25/05/1977	 
Chức vụ, đơn vị công tác: Giáo viên Trường Tiểu học Thị Trấn Vĩnh Bảo.
Điện thoại: 0977964861
II. Nghiên cứu sáng kiến : “Nâng cao hứng thú học tập Toán cho học sinh lớp 1 thông qua lồng ghép một số trò chơi Toán học” . 
III. Cam kết :
 Chúng tôi xin cam kết sáng kiến này là sản phẩm của cá nhân chúng tôi. Đó là một quá trình nghiên cứu, tìm tòi, đúc rút kinh nghiệm từ trong thực tế đứng lớp giảng dạy mới có được. Chúng tôi không hề sao chép bằng bất kỳ hình thức nào. Nếu không có tính trung thực về quyền sở hữu đối với một phần hay toàn bộ sản phẩm của sáng kiến, chúng tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm trước lãnh đạo đơn vị, Phòng giáo dục, Sở giáo dục./.
 Hải Phòng, ngày . tháng . năm 2024
 Người cam kết
 Trần Thị Thuỳ Linh 
 Phạm Thị Chinh

File đính kèm:

  • docxbao_cao_sang_kien_nang_cao_hung_thu_hoc_tap_toan_cho_hoc_sin.docx